به گزارش شهرآرانیوز؛ آرش قهرمان اظهار کرد: گردشگری هم مولود و هم مولد صلح است؛ در بستری از امنیت شکل میگیرد و خود نیز بازتولیدکننده امنیت است. به طور اساسی ورود گردشگر به فضاهای ناامن غیرقابل توجیه است. کشورهایی که مناسبات سیاسی صلح آمیز و خارج از تنش در عرصه بینالملل تعریف کردهاند، هرچهقدر که به این سمت پیش رفتهاند، بهتر توانستهاند اقتصاد گردشگری پایه را در خود شکل دهند.
وی افزود: این کشورها نه فقط از این حیث که توانستهاند مناسبات بینالمللی خود را سامان دهند و کشورشان را به عنوان یک مقصد مطمئن برای گردشگری معرفی کنند، موفقتر بودهاند بلکه از این جهت که قبل از آن با این امر موافق بودهاند که توسعه گردشگری مستلزم توسعه زیرساختها است و زیرساختها مستلزم سرمایهگذاری و همه اینها نیز در مقاصد امن اتفاق میافتد.
عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری خراسان رضوی با اشاره به اینکه کشورهایی که مناسبات صلحآمیز درونی و بیرونی بهتر و بیشتری دارند، میتوانند زیرساختهای اجتماعی توسعه گردشگردی را پدید بیاورند، عنوان کرد: من فکر میکنم مهمترین مکانیسمی که باعث میشود گردشگری مروج صلح باشد از این جهت است که مقاصد گردشگرپذیر به این علت که پذیرای گردشگرانی از گونههای مختلف فرهنگی هستند، به تدریج در آن مقاصد یک سطح بالاتری از تسامح و پذیرش اجتماعی، تنوعهای فرهنگی و قومیتی پدید میآید. به این معنی که این تاثیری است که گردشگردی بر فرهنگ میزبانی میگذارد، فرهنگ میزبانی را یک فرهنگ پذیرا و جامعه میزبان را یک جامعه عامگرا میکند و، چون جامعه این تفاوتها را میبیند، آنها را کمکم میپذیرد.
وی ادامه داد: در کتاب «درآمدی بر جامعه» که کروت لوین، روانشناس اجتماعی آن را به رشته تحریر درآورده است گفته بود «یک ماهی که در دریا زندگی میکند، آخرین چیزی که کشف میکند آب است! آن هم اگر تقدیر با او یار باشد و بتواند سرش را از سطح آب بالا بیاورد و ببیند غیر از آبی هم هست». واقعیت این است که جوامع بسته، مجذوب در باورها ارزشها و هنجارهای خود هستند و تا زمانی که با بیرون از خود ارتباطی نداشته باشند این خودشیفتگی جمعی در آنها وجود دارد و این مسئله نمیتواند بستر مناسبی برای تعاملات اجتماعی باشد و صلح هم محصول همین تمایلات اجتماعی است.
این پژوهشگر حوزه گردشگری با اشاره به اینکه بهبود مناسبات میان فردی در روابط بین جامعه میزبان و گردشگران میتواند به تقویت صلح کمک کند، افزود: یکی از اقتضائات این مسئله تقویت نهادهای صنفی مستقل است که بتوانند قواعدی را برای این ارتباطات میانفردی تقویت کند. برای مثال اگر گاهی صحبت از سرقت موبایل زائران و یا گلههایی از برخی از نرخ گزاریها به میان میآید، راه بهبود این است که قاعدهگذاریهایی به شکل درونزا از درون جوامع حرفهای ایجاد شود.
قهرمان ادامه داد: دولت خود یکی از ذینفعان حوزه گردشگری است، بخش خصوصی هم همینطور، اما در نظامهای سیاسی تمرکزگرا، دولت به اعمال غیرمسئولانه چهارچوبهای رابطهای میپردازد و هر میزان این قواعد به جای درونزا بودن، از بیرون بخواهد تحمیل شود بستری برای نزاع میشود.
وی در خصوص سیاستهای صلح طلبانه مطرح شده در دولت جدید، عنوان کرد: قاعدتاً دولتی که یک رویکرد مبتنی بر صلح را هم در جهان و هم در داخل دنبال میکند، میتواند بستر مناسبی را برای توسعه گردشگردی به همراه بیاورد و سبد مشتریان گردشگری را نیز یک سبد متنوعتری بکند. البته در اینجا این سوال نیز مطرح است که آیا بازار ایران برای شناخت نیازها و ترجیحات گردشگران مستعد است و ما میتوانیم این خدمات را به آنها ارائه کنیم یا خبر.
قهرمان افزود: به عبارتی اگر از طرف دولت، درهای کشور گشوده شود آیا زیرساختهای لازم به لحاظ فیزیکی، اجتماعی و فرهنگی برای این کار در اختیار است؟ در حال حاضر نمیتوان با قوت پاسخ روشنی به این پرسش داد، اما امیدوارم این جهتگیری در همین سمت پیش برود و اقتصاد گردشگردی نیز از این ظرفیت برخوردار شود.
وی با اشاره به اینکه سرمایهگذاری رکن اصلی توسعه گردشگری به شمار میرود، گفت: غیر از بحث زیرساختها که متوجه دولتهاست، تمام سازههای گردشگری در حوزههای مختلف اقامت، رستوران، سوغات و ... همه اقتضای سرمایهگذاریهای بخش خصوصی را دارد. در اینجا یک موضوع جدی میتوان طرح کرد، ما در مشهد قویترین سرمایهگذاریهای بخش خصوصی را داشتهایم که حداقل ۲ نمونه از معروفترینها و مهمترینهای آنها ناکام ماندهاند، به انضمام حوزههای دیگری که قرار بود در آنها سرمایهگذاری شود و اکنون به شکل معلق است مثل پروژههای نواحی ارتفاعات جنوبی مشهد و امثال آن، پس بحث سرمایه گذاری بسیار مهم و پیچیده است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده گردشگری خراسان رضوی خاطرنشان کرد: اگر بخواهم تجربه ۱۳ ساله مطالعاتی و پژوهشی خود را خلاصه کنم باید بگویم که هیچ چیز در گردشگردی زیر بناییتر از تقویت نهادهای مستقل صنفی نیست. این کلید اصلی مواجه شدن با مشکلات ناشی از تعریف قواعد برونزا است. ما نهادهای صنفی مستقل از حاکمیت که به عنوان یک نهاد میانی بتواند سخن بخش خصوصی را با حاکمیت مطرح کند، نداریم و من فکر میکنم مهمترین خدمتی که دولت آقای پزشکیان میتواند به حوزه گردشگری ارائه کند، تقویت همین نهادها، پذیرفتن استقلال آنها و امکان سیاستگذاریها در حوزه گردشگری توسط این نهادها و اجتناب از مداخله سیاستگذاریهای بیرونی چه در سطح محلی و چه در سطح ملی است.
وی افزود: مشکل اصلی ما در گردشگردی تنها مشکل سرمایه نیست. اگر بستر مناسب، کشش بازار و قدرت خرید در شهروندان فراهم باشد سرمایهگذار داخلی و خارجی به این حوزه ورود پیدا میکند. ببینید ما چه وضعیت معلقی داریم، در سال ۱۴۰۳ افزایش نرخ بنزین به این دلیل که بخش قابل توجهی از سفرهای درون استانی ما با خودرو شخصی صورت میپذیرد، میتواند گردشگری را به ویژه در مناطق بومگردی به شدت تقلیل دهد و افزایش تعطیلات پایان هفته از ۱ روز به ۲ روز میتواند آن را به خوبی بهبود بخشد و این مثال کوچک، نشان دهنده وضعیت معلق حوزه گردشگری است که با واریانس بسیار بالا یک مرکز بومگردی حتی نمیداند نیروهایش را چگونه سازماندهی کند.
این پژوهشگر حوزه گردشگری با تاکید بر وضعیتی که صنعت گردشگری با آن روبرو است، ادامه داد: اگر ما نهادهای صنفی مستقل داشته باشیم، آنها میتواند در سیاست گذاری کمک کنند و پیوست فرهنگی مناسب این حوزه را به دولت ارائه کنند تا وضعیتی با ثبات بیشتر پدید آید. مسئله دیگر این است که در شرق کشور ۲ نهاد پژوهشی در این حوزه وجود دارد، پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی و دیگری پژوهشکده زیارت و گردشگری دانشگاه فردوسی، هر عیبی اگر در این نهادها وجود داشته باشد، بیشتر و بدتر است. این ۲ نهاد، خود مهمانپذیر و هتل دارند، چرا باید نهادی که سیاستگذاریهایش مبتنی بر پژوهش است خود، خلاف منافع بخش خصوصی عمل کند. این رفتارها نه به لحاظ اقتصادی و نه به لحاظ اخلاقی قابل توضیح و توجیه نیست.
منبع: ایسنا