دخل و خرج زندگی به روایت مرکز آمار / گزارشی از متوسط هزینه و درآمد خانوار‌های شهری و روستایی در سال ۹۸

مسعود سلطانی / شهرآرانیوز - هزینه‌های زندگی ساکنان شهر‌ها در خراسان‌رضوی طی سال‌های ۹۲ تا ۹۸ معادل ۱۱۸ درصد بیشتر شده و از سوی دیگر درآمد‌ها نیز برای خانوار‌های شهری در استان ما ۱۳۸ درصد افزایش یافته است.
این آماری است که از مقایسه گزارش مرکز آمار طی سال‌های ۹۲ و ۹۸ به دست آوردیم. مرکز آمار ایران به تازگی گزارشی از متوسط هزینه و درآمد خانوار‌های شهری و روستایی در سال ۹۸  منتشر کرده است. بر اساس این آمار متوسط درآمد و هزینه ماهانه خانوار شهری در کل کشور در سال ۹۸ به ترتیب حدود ۵/ ۴ و
۹/ ۳ میلیون تومان بوده که نسبت به سال قبل از آن به ترتیب رشدی معادل ۴/ ۲۴ درصد و ۸/ ۲۴ درصد داشته است.

هزینه زندگی در خراسان رضوی
طبق گزارش مرکز آمار متوسط درآمد و هزینه ماهانه خانوار شهری در خراسان‌رضوی در سال ۹۸ به ترتیب ۳.۶۲ میلیون تومان و  ۳.۴۴ میلیون تومان است. همچنین درآمد و هزینه ماهانه خانوار شهری برای کل کشور نیز به ترتیب برابر ۴.۵ و ۳.۹ میلیون تومان بوده که نسبت به سال ۹۷ به ترتیب ۴/ ۲۷ درصد و ۷/ ۲۱ درصد افزایش یافته است. به این ترتیب با در نظر گرفتن تورم متوسط ۳۶ درصدی، می‌توان گفت که رشد درآمد و هزینه حقیقی خانوار‌ها در سال ۹۸ منفی بوده است. این آمار همچنین نشان می‌دهد بیشترین مقدار هزینه و درآمد خانوار شهری در استان تهران و کمترین این مقادیر در استان کرمان بوده است.

۴۷ میلیون تومان هزینه سالانه شهرنشین‌ها
سال گذشته متوسط هزینه کل خالص سالانه خانوار شهری در خراسان‌رضوی ۴۱ میلیون و ۳۳۱ هزار تومان بوده است. متوسط هزینه کل خالص سالانه یک خانوار شهری در کل کشور نیز ۴۷ میلیون و
۴۳۷ هزار تومان بوده که نسبت به رقم مشابه در سال قبل ۶/ ۲۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. از هزینه کل سالانه خانوار شهری ۱۱ میلیون و ۷۵۲ هزار تومان آن با سهم ۸/ ۲۴ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۳۵ میلیون و ۶۸۵ هزار تومان آن با سهم ۲/ ۷۵ درصد مربوط به هزینه‌های غیرخوراکی بوده است.
در بین هزینه‌های خوراکی و دخانی، بیشترین سهم با۰/ ۲۲ درصد مربوط به هزینه گوشت و در بین هزینه‌های غیرخوراکی بیشترین سهم با ۴۸ درصد مربوط به هزینه مسکن، سوخت و روشنایی بوده است.
بررسی شهرآرا نشان می‌دهد که این نسبت در سال ۹۲ نیز به صورت حدودی مثل سال گذشته بوده است. به‌نحوی‌که در آن سال نیز سهم هزینه‌های غیر خوراکی در سبد خانوار ۷۳.۴ درصد و سهم هزینه‌های خوراکی ۲۶.۶ درصد بوده است. همچنین بیشترین سهم از سبد هزینه‌های غیر خوراکی در سال ۹۲ مربوط به مسکن، سوخت و روشنایی بوده است که ۴۵ درصد را به خود اختصاص داده بود و بیشترین سهم از سبد هزینه‌های خوراکی با ۲۱.۹ درصد مربوط به هزینه خرید گوشت بوده است. مقایسه این آمار بیانگر تفاوت معناداری طی سال‌های ۹۲ تا ۹۸ نیست. با وجود این انتظار می‌رود که این نسبت سال آینده تغییر کند، چراکه امسال افزایش
۳۰۰ درصدی قیمت‌ها را در بخش اجاره‌بهای مسکن در کلان‌شهر‌ها داشتیم. از آنجا که حدود ۴۰ درصد خانوار شهری در ایران مستأجر‌ند به نظر می‌رسد باید سال آینده منتظر تأثیر افزایش قیمت‌ها باشیم.

۷ درصد شهرنشین‌ها ماشین ظرف‌شویی دارند
مقایسه درصد خانوار‌های شهری استفاده کننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٧ نسبت به سال ١٣٩٨ نشان می‌دهد خانوار‌های استفاده‌کننده اتومیبل شخصی از ۲/ ۵۳ به ۱/ ۵۳ کاهش پیدا کرده است. همچنین استفاده از ماشین ظرف‌شویی در مناطق شهری طی سال ۹۷ به ۹۸ حدود یک درصد کاهش یافته و از ۴/ ۸ به ۶/ ۷ رسیده است.
در مناطق روستایی نیز، مقایسه درصد خانوار‌های روستایی استفاده‌کننده از لوازم عمده زندگی در سال ١٣٩٧ نسبت به سال ١٣٩٨ نشان می‌دهد خانوار‌های استفاده‌کننده اتومبیل شخصی از ۳/ ۳۲ به ۷/ ۳۲ افزایش یافته است. همچنین استفاده از یخچال فریزر حدود یک درصد و ماشین لباس‌شویی ۰.۵ درصد افزایش یافته است.

افزایش درآمد نسبت به هزینه طی ۶ سال گذشته
بررسی‌های گزارش طرح آماری‌گیری هزینه و درآمد خانوار در سال ۹۲ نشان می‌دهد که در آن زمان درآمد خانوار‌های شهری و روستایی نسبت به هزینه‌شان کمتر بوده است.
بر اساس آمار منتشر‌شده از سوی مرکز آمار ایران، در سال ۹۲ متوسط درآمد خانوار شهری در کل کشور ۲۰ میلیون و ۴۴۱ هزار تومان بوده است. این در حالی است که هزینه‌های متوسط سالانه یک خانوار در سال ۹۲ بیش از ۲۰ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان گزارش شده است.
همچنین متوسط درآمد خانوار روستایی در کل کشور در نخستین سال فعالیت دولت کنونی ۱۲ میلیون و ۹۵ هزار تومان گزارش شده است که نسبت به هزینه خانوار روستایی در همان سال ۸۶۶ هزار تومان کمتر است.
باوجود افزایش فشار‌های اقتصادی طی ۷ سال گذشته مرکز آمار ایران اکنون برخلاف سال ۹۲ درآمد متوسط خانوار شهری و روستایی را بیشتر از هزینه‌ها اعلام کرده است. این در حالی است که در سال ۹۲ شرایط کاملا برعکس بوده است.