به سیمای شهری اهمیت بدهیم

لابد تا حالا برایتان پیش آمده است که به اتاق کسی بروید و از شلوغی و شلختگی اتاقش تعجب کنید؛ بعد که به‌اصطلاح به رویش آورده‌اید، او هم تعجب کند و در پاسخ بگوید: اتاق من عادی است.
این قصه در مقیاس فضای شهری به‌‌نوعی دیگر تکرار می‌شود. اینکه مدیریت شهری و مردم هر دو به کیفیت سیما و منظر شهر اهمیت بدهند و تغییرات منفی آن برای هیچ‌یک عادی نشود، در کیفیت منظر شهری اهمیت بسزایی دارد.
حتی تغییرات مثبت مقطعی ممکن است به‌سبب ناهماهنگی، در دراز‌مدت و به‌تدریج باعث آزار روح و روان و روحیه زیباپسندانه همشهریان و گردشگران و زائران شود.
چند مثال ساده شاید به تبیین موضوع کمک کند.
- المان‌های موقت شهری که طی 12‌سال گذشته در شهر نصب شده‌اند هر‌کدام حس و حال و سبک و پیامی خاص خود دارند. باقی‌ماندن آن‌ها در شهر، اکنون ضرورت ندارد.
- کاسبان برخی اصناف به دلایل مختلف، بخشی از وسایلشان را در پیاده‌رو مقابل مغازه می‌گذارند. گاه تناسب‌نداشتن دو مغازه در‌کنارهم موجب نازیبایی و ناکارآمدی هردو مغازه می‌شود. مثلا مغازه تعویض روغن ماشین، اگر فعالیتش را به‌ویژه درزمینه عوارض و وسایل و زباله‌های حاصل از کار مدیریت نکند، هر روز شاهد لکه‌های درشت روغن و انباشت انواع فیلتر و ظروف و مایعات روی کف پیاده‌رو هستیم.
- اصنافی نیز که خدماتشان در حوزه مواد غذایی است‌، باید مدیریت پسماند مواد غذایی و ظروف را درنظر بگیرند تا این پسماندها به زشتی محیط شهری منجر نشود.
- عمده‌فروشی‌ها هم معمولا با انباشت کارتن و لوازم بسته‌بندی‌ روبه‌رو هستند که درصورت مدیریت‌نکردن این وضعیت‌، به آشفتگی منظره پیاده‌رو منجر می‌شود.
-گاه حتی برخی صنوف، بخشی از پیاده‌رو را تبدیل به انبار مواد خود می‌کنند. جعبه‌های کفش، کارتن‌های مواد غذایی‌، بسته‌های وسایل الکتریکی، وسایل پنچرگیری و تنظیم باد و‌... انواع وسایل و اشیایی هستند که بازماندنشان در محیط شهری فقط آشفتگی بصری و گاه حتی ناامنی محیط را به‌دنبال دارد.
بخش دیگری که به‌واسطه حضور اصناف گوناگون در منظر شهری همیشه به چشم می‌آید، تبلیغات محیطی آن‌هاست. تابلوهای مغازه‌ها‌، گاه از قانون تخطی می‌کنند و ابعاد، نحوه نصب یا سازه نگهدارنده‌شان مطابق قانون مقررات ملی ساختمان و طرح جامع تبلیغات محیطی مشهد نیست و به‌ویژه تابلوهای مرتفع‌تر به آشفتگی سیمای شهری دامن می‌زنند. انتظار نیست که همه جای شهر شبیه هم باشد؛ تنوع تبلیغات در خیابان شهید‌کامیاب یا خیابان شهید‌شیرودی یا بولوار شهیدصادقی کاملا نماینده تنوع فرهنگی محلات مختلف مشهد است، اما به‌هم‌ریختگی نماهای شهری به‌وسیله تابلوها ناپسند است.
امید است مردم و متولیان مرتبط دست در دست هم برای بهبود منظر شهری در مقیاس محله و شهر تلاش کنند.