بررسی تأثیر تغییر نرخ سود بانکی در نوسانات اقتصادی کشور

محسن موسوی‌زاده/شهرآرانیوز - روز سه‌شنبه شورای پول و اعتبار درراستای حفظ ارزش پول ملی با پیشنهاد بانک جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر افزایش تنوع سپرده‌های بانکی موافقت کرد. براساس تصمیم اعضای شورای پول و اعتبار، سقف سپرده‌گذاری یک‌ساله از ۱۵درصد به ۱۶درصد افزایش یافت. شورا تصمیم گرفت به بانک‌ها اجازه دهد با نرخ سود ۱۸درصد اقدام به افتتاح حساب با سررسید زمانی دوساله کنند.

 

علاوه‌براین مجوز افتتاح حساب با سررسید زمانی سه‌ماهه نیز برای بانک‌ها صادر شد. نرخ سود در‌نظرگرفته‌شده برای این دوره زمانی ۱۲درصد است. البته بیشترین افزایش نرخ برای سپرده‌گذاری با سررسید شش‌ماهه است. سیاست‌گذار با افزایش ۳واحد درصدی، نرخ سود سپرده‌گذاری شش‌ماهه را ۱۴درصد تعیین کرد. با توجه به التهابات روز‌های اخیر بازار‌های طلا، سکه و ارز، برخی کارشناسان، افزایش نرخ سود بانکی را زمینه‌ساز کاهش نوسانات این بازار‌ها می‌دانند. با این‌حال استاد اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد معتقد است که افزایش نرخ سود بانکی برای اقتصاد امروز جامعه ما که دچار نقدینگی زیادی شده، مسکّنی موقتی است.

دکتر حسن تحصیلی در گفتگو با شهرآرانیوز می‌گوید: نقدینگی زیاد، مهم‌ترین عاملی است که باعث بحران اقتصادی در کشور می‌شود. اگر این پول در بخش تولید هزینه شود، باعث رشد نرخ سرمایه‌گذاری می‌شود. اما اگر نقدینگی به‌سوی تولید نرود، خلق پول به‌دلیل اینکه بر میزان تولید تاثیر نگذاشته است، اقتصاد را دچار بحران می‌کند.

 

وی می‌افزاید: هر اندازه سیستم مالی و بانکی ما در اصطلاح توسعه پیدا کند، خلق پول هم بیشتر می‌شود؛ درنتیجه باید بگویم که گسترش سیستم مالی به نفع اقتصاد نبوده است؛ زیرا حجم پول را افزایش می‌دهد.

این متخصص اقتصاد با اشاره به اینکه اگر افزایش نرخ سود بانکی خوب بود، در سال‌های اخیر کاهش نمی‌یافت، می‌گوید: چند سال پیش ما با توجیهات اقتصادی نرخ سود بانکی را کم کردیم. اما اکنون دوباره باز هم با توجیهات اقتصادی سعی در افزایش آن داریم؛ در‌حالی‌که این کاهش یا افزایش مقطعی و موقتی است. همانند مریضی که برای جلوگیری از عمل جراحی و خلاصی از سرطان به او مسکّن بدهیم. البته نمی‌گویم که این اقدام خوب نیست، اما چاره کار نیست. ما، چون در بن‌بست اقتصادی هستیم و چاره دیگری نداریم، باید این مسکّن را قبول کنیم.

 

وی بیان می‌کند: در شرایط فعلی، بهترین مسکّن، همین است که ازطریق افزایش نرخ سود بانکی، نقدینگی مردم را جمع کنیم تا بتوانیم تمام بازار‌های موازی ازجمله طلا، ارز یا حتی مسکن را کنترل کنیم.

 

تحصیلی با اشاره به اینکه افزایش نرخ سود بانکی باعث می‌شود سود بهره وام نیز بیشتر شود، می‌گوید: افزایش نرخ سود بانک‌ها در شرایطی که بیشتر بانک‌های ما خصوصی هستند، باعث می‌شود که نرخ بهره وام بانک‌ها نیز بیشتر شود؛ زیرا بانک‌ها سود بیشتر نمی‌دهند که سود کمتر دریافت کنند. البته با این چرخه هزینه‌های بخش تولید افزایش می‌یابد؛ زیرا بخش تولید ما نیازمند گرفتن وام‌های بانکی است.