به گزارش شهرآرانیوز؛ گزارشهای بازار سرمایه نشان میدهد که معاملات هفته گذشته بورس تهران، پس از هجده روز پیاپی خروج سرمایه، شاهد ورود ۸۱میلیارد تومان پول حقیقی بوده است. این مسئله به گفته برخی از تحلیلگران این بازار میتواند نشانه خوبی باشد، امیدواری به بازگشت چراغهای سبز به بورسی که به ویژه در روزهای پس از جنگ تحمیلی دوازده روزه شاهد خروج سرمایه و وضعیت قرمزی بود که ناامیدی بسیاری را در این بازار رقم زد. برخی صف فروش سهام داران این بازار را بیشتر متوجه حقوقیها میدانند.
شبه دولتیهایی که با شوک در این بازار، وضعیت رو به نزولی را در این بازار رقم زده و زمینه ساز بی اعتمادی به بازار سرمایه شدهاند. مسئلهای که یکی از کارشناسان بازار سرمایه مورد بررسی قرار داده است.
امیر طهرانی در گفتوگو با شهرآرا درباره حمایتهایی که میتواند در این روزها از بازار بورس صورت بگیرد، بیان کرد: در شرایط فعلی (تابستان ۱۴۰۴)، بورس ایران زیر فشار عوامل اقتصادی کلان، سیاستهای پولی و رکود معاملاتی و شرایط سیاسی و بحران جنگ است. حمایتهای مؤثر میتواند شامل مواردی نظیر حمایت واقعی از طریق صندوق تثبیت بازار و صندوق توسعه ملی با ورود نقدینگی با حجم معنادار برای جمع کردن بازار، تسهیل قوانین بازارگردانی با الزام بازارگردانها به حمایت واقعی و نه صوری از سهام و شفافیت بیشتر در عملکردشان، بازنگری در نرخ بهره بانکی و سیاستهای انقباضی بانک مرکزی مانند سود بانکی بالاتر از ۳۰درصد که منجر به کاهش جذابیت بورس شده است، اعتمادسازی از طریق شفافیت اطلاعات شرکتها و حذف قیمت گذاری دستوری به ویژه در صنایع کلیدی مانند پالایشگاه، خودروسازی و فولاد، حذف محدودیتهای غیرمنطقی در دامنه نوسان و حجم مبنا تا بازار کارا باشد و سفته بازی محدود شود و حمایت لفظی و عملی مسئولان اقتصادی در راستای توسعه بازار سرمایه و استفاده نکردن از بازار به عنوان قلک دولت باشد.
وی با تأیید در اختیار بودن حداکثری این بازار توسط حقوقیها و دولتیها اظهار کرد: بیش از ۷۰ تا ۸۰درصد ارزش بازار در اختیار حقوقیها و شرکتهای شبه دولتی است، به ویژه در صنایع بزرگ مانند فلزات، پتروشیمی و پالایشگاه. این موضوع باعث شده است که بازار عملا به یک بازار کنترل شده و رانت محور تبدیل شود، جایی که سهام دار خرد نقش بسیار ضعیفی دارد. دخالت حقوقیها در قیمت سازی و مدیریت صف ها، منجر به بی اعتمادی گسترده شده و ساختار مالکیت دولتی و نیمه دولتی بسیاری از شرکت ها، منجر به تعارض منافع میان سهام داران خرد و سیاستهای دولتی شده است.
این کارشناس بازار سرمایه، چشم انداز پیش روی این بازار را به سه بازه زمانی تقسیم کرد و گفت: در حالت عادی و در کوتاه مدت (سه تا شش ماه آینده)، بازار همچنان در فضای رکودی، با حرکتهای نوسانی و بدون روند خواهد بود. تا زمانی که سیاستهای کلان اقتصادی تغییر محسوسی نکند (نرخ بهره، رشد نقدینگی و سیاست خارجی) رشد معنادار بعید است و در میان مدت (نیمه دوم ۱۴۰۴) اگر تورم دوباره صعودی شود یا بازارهای موازی (ارز، طلا) حرکت کنند، احتمال دارد موج جدیدی از ورود نقدینگی به بورس اتفاق بیفتد. همچنین در بلندمدت (۱۴۰۵ به بعد) در صورت تثبیت شرایط سیاسی و اقتصادی، بازار سرمایه میتواند دوباره به یک بازار سرمایه گذاری تبدیل شود، به ویژه در صنایع صادرات محور و دلاری.
طهرانی با نگاهی به شرایط پساجنگ و بحرانهای ژئوپلیتیک اخیر، افزود: تنشهای منطقهای (درگیری ایران-اسرائیل و حملات پراکنده نیابتی) موجب افزایش فشار بر بازار ارز و رشد قیمت دلار شده است. این موضوع در کوتاه مدت میتواند محرک بازار سرمایه باشد، به ویژه سهمهای دلاری (پتروشیمی، فلزات، معادن، صادرات محور).
از سویی دیگر این عامل باعث نااطمینانی به آینده درآمد شرکتهای صادراتی میشود. ممکن است با رشد موقت قیمت سهام روبه رو شویم، اما با ترس از ریسکهای جدی تر، سرمایه گذاران محتاط بمانند. در شرایط بحرانی، سرمایه گذاران ترجیح میدهند سرمایه را به سمت ارز، طلا یا بازارهای خارجی ببرند تا بازار سهام، این موضوع میتواند باعث تشدید نوسانات بازار شود و ریسکهای سیستماتیک بازار را بالا ببرد.
وی درباره چشم انداز کلی بازار با در نظر گرفتن فاکتور جنگ، اظهار کرد: در کوتاه مدت، بازار مستعد حرکات نوسانی شدید است. رشد هیجانی برخی گروهها در کنار اصلاحهای ناگهانی. بازار بیشتر درگیر موجهای سفته بازی خواهد بود تا سرمایه گذاری منطقی. در میان مدت، اگر فضای سیاسی به سمت آتش بس پایدار یا کاهش تنشها برود، بازار میتواند با موج تورمی و رشد دلار، فرصتهایی در گروههای دلاری و ریالی پیدا کند.
اما اگر درگیریها وارد فاز نظامی گسترده یا تحریمهای جدیتر شود، بورس مستعد ریزش دسته جمعی خواهد بود و در بلندمدت، تنها با تغییر در فضای اقتصادی داخلی و بهبود روابط خارجی است که بازار میتواند به یک روند باثبات و رشددار برسد.
وی تصریح کرد: بنابراین در یک جمع بندی کلی شرایط فعلی بازار کاملا هیجانی، وابسته به اخبار و بدون روند پایدار است. فقط سرمایه گذاران حرفهای با استراتژیهای نوسان گیری و کنترل ریسک میتوانند در این فضا فعالیت کنند. برای سرمایه گذار خرد و غیرحرفهای بهتر است به بازار به چشم حفظ ارزش دارایی نگاه شود، نه سرمایه گذاری سودمحور.