با قوانین تغییر نام در کشور آشنا شویم

به گزارش شهرآرانیوز، فرناز محمدیان، کارشناس ارشد حقوق خصوصی درباره قوانین تغییر نام توضیح می‌دهد: از آنجا که نام و نام خانوادگی در زمره احوال شخصی است، اصولا باید دوام داشته باشد. تغییر و بی ثباتی نام و نام خانوادگی مشکلاتی در روابط حقوقی اشخاص پدید می‌آورد و ممکن است به حقوق دیگران لطمه بزند. به همین دلیل، تغییر نام اشخاص تنها در موارد معدودی امکان پذیر است.

انتخاب نام مناسب از جمله حقوقی است که والدین در مقابل فرزند بر عهده دارند. گاهی اوقات ممکن است افراد به علت راضی نبودن از نامی که والدین برای آنان برگزیده اند، درصدد تغییر نام خود برآیند. از آنجا که نام کوچک در شناسنامه و دفاتر سجلی که از اسناد رسمی است قید می‌شود، اهمیت و اعتبار سند رسمی اقتضا می‌کند که تغییر مندرجات آن آسان نباشد.
مطابق ماده ۲۰ قانون ثبت احوال، انتخاب نام‌های زیر ممنوع است و دارندگان آن‌ها می‌توانند با رعایت مقررات مربوط، به تغییر آن اقدام کنند:

 

۱- نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌شود مانند عبداللات و عبدالعزی (لات و عزی نام ۲ بت در مکه دوران قبل از اسلام است).

 

۲- اسامی مرکبی که عرفا یک نام محسوب نمی‌شوند (اسامی مرکب ناموزون مانند سعیدرضا، شهره فاطمه، حسین معروف به کامبیز و ...).

 

۳- عناوین اعم از عناوین لشکری یا کشوری یا ترکیبی از اسم و عنوان مانند سروان، سرتیپ، دکتر، شهردار، سروان محمد یا شهردار علی.

 

۴- القاب اعم از ساده و مرکب مانند ملک الدوله، خان یا شوکت الملک، حاجیه سلطان و سلطان علی.

 

۵- اسامی زننده و مستهجن شامل:
الف) نام‌هایی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزش‌های والای انسانی است، مانند گرگ، قوچی و ....

ب) نام‌هایی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد مانند لات، خون ریز و ....

ج) نام‌هایی که موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه شود مانند وانوشکا، ژاکاردو، شاهدوست و ....

د) نام‌هایی که موجب تحقیر اشخاص باشد یا معنای لغوی آن‌ها در جامعه پذیرفتنی نباشد مانند صدتومانی، گت آقا، کنیز، گدا و ....

 

۶- اسامی نامتناسب با جنس مانند انتخاب نام اشرف و اکرم برای افراد ذکور.

 

۷- حذف کلمات زاید و غیرضرور در نام اشخاص مانند قلی، غلام، گرگ، قوچ و ....

 

۸- تصحیح اشتباهات املایی در نام اشخاص که به دلیل آشنا نبودن مأمور با لهجه‌ها و الفاظ و معانی محلی یا ناشی از تلفظ اظهارکننده پیش آمده است مانند منیجه به جای منیژه.

 

۹- هم نام بودن فرزند با پدر یا مادر در یک خانواده.

 

۱۰ - هم نام بودن برادران یا خواهران در یک خانواده.

 

۱۱- تغییر نام‌ها از صورت عربی به شکل فارسی مانند رحمن به رحمان، اسمعیل به اسماعیل، اسحق به اسحاق و ....

 

۱۲- تغییر نام کسانی که با تأیید مراجع ذی صلاح به دین مبین اسلام مشرف می‌شوند.

 

۱۳- تغییر نام کسانی که نام آن‌ها اسامی ایام هفته باشد.

 

۱۴- تغییر نام کسانی که تغییر جنسیت داده و دادگاه صالحه، به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان حکم صادر کرده است.

 

در صورت وجود هریک از موارد ذکرشده، اشخاص می‌توانند با مراجعه به ادارات ثبت احوال، برای ارائه درخواست تغییر نام اقدام کنند.

 

اما افراد ۱۸ سال به بالا و افراد کوچک‌تر از ۱۸ سال که دارای حکم رشد باشند، پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه خود برای فرزندان کمتر از ۱۸ سال و سرپرست قانونی (قیم، امین یا وصی) برای افراد صغیر و مهجور، با ارائه مدارک مستندی که سمت او احراز شده باشد، می‌توانند برای تغییر نام، به ثبت احوال مراجعه کنند. البته تغییر نام مذهبی مانعی ندارد، اما باید به یک نام مذهبی دیگر تغییر کند و فراوانی نام منتخب ثانویه بیش از نام اولیه باشد.