مافیای واردات برنج در ایران چگونه حق مردم را چپاول می‌کنند؟

به گزارش شهرآرانیوز، واردات برنج در تاریکخانه‌هایی مدیریت می‌شود که هیچ کس به آن راه ندارد. مافیای واردات برنج در حال چپاول مردم هستند. با یک حساب و کتاب سرانگشتی می‌توان ابعاد فاجعه را فهمید. از ابتدای سال تاکنون ۸۱۴ هزار تن برنج وارد کشور شده است. برای واردات این میزان برنج از ارز با نرخ ترجیحی ۲۸ هزارو ۵۰۰ تومان استفاده شده و میانگین قیمتی هر کیلوگرم برنج وارداتی نیز ۳۱ هزار تومان است.

برنج پاکستانی باید در بازار به قیمت مصوب ۶۳ هزار تومان به فروش برسد، اما اکنون کمترین نرخ برنج وارداتی پاکستانی ۱۵۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم است. حالا با چند ضرب و تقسیم ساده متوجه چپاول بزرگ مردم ایران می‌شویم. اختلاف قیمت نرخ مصوب برنج با نرخ برنج در بازار هم اکنون ۸۷ هزار تومان به ازای هرکیلوگرم است و این یعنی بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان از پول مردم ایران به جیب مافیای برنج سرازیر شده است.

«به وزیر اطلاعات گزارش دادم!»

این موضوع صدای اعتراض مقامات عالی رتبه دولتی را هم درآورده است. جایی که استاندار خراسان رضوی در جلسه شورای گفت‌و‌گو دولت و بخش خصوصی در حضور معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه این موضوع را مطرح کرد. صحبت‌های غلامحسین مظفری را در ادامه به صورت کامل می‌توانید بخوانید.

«همه چیز را متمرکز کرده‌ایم. تخصیص ارز و واردات را متمرکز کرده‌ایم. در جنگ ۱۲ روزه پیش بینی ما این بود که باید نیاز‌های کشور را از شرق تامین کنیم. بنادر ما کامل تحت تاثیر بودند. ما اینجا ظرفیت‌های بسیار خوبی داریم. ما رفتیم پاکستان، قیمت برنج پاکستانی به صورت جهانی هر کیلوگرم یک دلار است. فرمول خیلی ساده است. نرخ ارز برای واردات کالا‌های اساسی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است. یعنی قیمت خرید هر کیلوگرم برنج پاکستانی ۲۸۵۰۰ تومان است. قیمت مصوب برنج پاکستانی را ۶۳ هزار تومان گذاشته‌ایم، اما دربازار کمتر از ۱۵۰ هزار تومان نیست و به دست مردم هم نمی‌رسد.

خدمت رئیس جمهور گفتم ما در خراسان رضوی، جنوبی و شمالی ۱۰ درصد از جمعیت کشور هستیم. ۱۰ درصد از سهمیه ارز را به ما بدهید. به اندازه کافی آدم توانمند و صاحب صلاحیت داریم که برنج را بیاورند. در مدت جنگ هرچقدر تلاش کردیم نفهمیدیم این برنجی که وارد کشور شده است، سهمیه خراسان رضوی را چه کسی آورده است و کجا انبار کرده‌اند؟ ما برنج ۶۳ هزار تومانی اصلا نداریم.

مکاتبه کردیم با اقای وزیر جهاد کشاورزی و این موضوعات را خدمت وزیر محترم اطلاعات هم مطرح کردم. من به عنوان استاندار جمعیت ۸ درصدی کشور با این همه امکاناتی که داریم چرا امکان واردات و صادرات در این مملکت را نداریم. تقریبا بی اختیار هستیم. حتی گفتیم به ما اجازه دهید بدون ارز ترجیحی و با ارز آزاد برنج وارد کشور کنیم. بازهم امکانش وجود ندارد.»

واردات برنج انحصاری است؟

صحبت‌های استاندار خراسان رضوی به قدری شفاف است که تا عمق فاجعه را بفهمیم، اما گویا بحرانی که مافیای برنج ایجاد کرده است بسیار عمیق‌تر است و اکنون فقط نوک کوه یخ این بحران بیرون زده است. چراکه این موضوع حتی صدای اعتراض رئیس سازمان بازرسی کل کشور را هم درآورده است. ذبیح الله خداییان در نخستین روز هفته جاری گفت: برای واردات کالا‌های اساسی نباید به افراد خاص بدون ضابطه و شفافیت مجوز داد، زیرا این وضعیت موجب انحصار و برهم خوردن تعادل بازار می‌شود.»

رئیس سازمان بازرسی کل کشور به انحصاری که در حوزه واردات برنج ایجاد شده، اعتراض کرده است و این در حالی است که طبق قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی «انحصار، تبانی، محدود کردن دسترسی رقبا، قیمت‌گذاری دستوری و ایجاد مانع برای ورود دیگران به بازار، همگی مصداق رفتار ضدرقابتی محسوب می‌شود و ممنوع است.» علاوه بر این هر تصمیمی که به ایجاد انحصار ارزی یا محدودیت بی‌دلیل برای دیگر واردکنندگان منجر شود، توسط سازمان بازرسی کل کشور قابل پیگیری است.

در ادامه حتما بخوانید علت کمبود برنج پاکستانی در بازار چیست؟

آیا میزان واردات برنج کاهش پیدا کرده است؟

شاید این گمانه زنی وجود داشته باشد که امسال میزان واردات برنج کاهش پیدا کرده است و به همین خاطر شاهد افزایش قیمت برنج هستیم. گمرک جمهوری اسلامی ایران آمار واردات ۵ ماهه ۱۴۰۴ را منتشر کرده‌است. بررسی این آمار نشان می‌دهد که از ابتدای سال تاکنون ۸۱۴ هزار و ۵۸۲ تن برنج وارد کشور شده است.

این در حالی است که در سال ۱۴۰۳ در مدت مشابه یعنی ۵ ماهه نخست سال، ۴۹۱ هزار تن برنج وارد کشور شده بود. این یعنی در ۵ ماه نخست امسال ۶۵ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال گذشته برنج وارد کشور شده! اما قیمت برنج نسبت در مرداد ماه امسال نسبت به مرداد ماه سال گذشته ۳ برابر شده است.

ارز تخصیص یافته برای واردات برنج در سال جاری همچون سال گذشته ۲۸۵۰۰ تومان بوده است. طبق آمار‌های رسمی منتشر شده از سوی گمرک میانگین قیمت هر کیلوگرم برنج وارداتی در سال جاری ۳۱ هزار تومان و در سال گذشته ۲۷ هزار تومان بوده است.

با این حال قیمت برنج پاکستانی از مرداد ماه تاکنون در بازار حداقل ۱۵۰ هزار تومان است. این درحالی است که در مرداد ماه سال گذشته قیمت هر کیلوگرم برنج پاکستانی در بازار ۴۵ هزار تومان بوده است. البته شیب افزایش قیمت برنج پاکستانی از نیمه دوم سال گذشته شروع شد و در اسفند ماه سال قبل به ۱۰۰ هزار تومان به ازای هرکیلوگرم رسید.

جالب است که از در ۵ ماهه نخست امسال ۱۳ هزار و ۳۲۳ تن برنج از گمرکات خراسان رضوی ترخیص شده است. این میزان برنج نیز با ارز ۲۸۵۰۰ تومان وارد کشور شده، اما در بازار مشهد هیچ خبری از برنج با قیمت مصوب ۶۳ هزار تومان نیست!

چه کسی مسئول است؟

اینکه برنج‌های وارد شده با ارز ترجیحی کجاست و در کدام انبار است و چرا به قیمت مصوب در بازار وجود ندارد را با مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در میان گذاشتم. امیررضا رجبی در پاسخ به ما گفت: «از آذر ماه سال ۱۴۰۰ قانون انتزاع و تمرکز وظایف در جهاد کشاورزی اجرا شده است و مدیریت کالای اساسی به وزارت جهاد کشاورزی منتقل شده است. البته ما در کنارشان برای کمک هستیم و در حوزه ثبت سفارش یا بحث‌های نظارت همکاری داریم، اما چون موضوع مدیریت کالای اساسی از جمله برنج، روغن، شکر و گوشت با جهاد کشاورزی است، من در این موضوع ورود نمی‌کنم چراکه حوزه تخصصی آنهاست.».

بعد از دریافت این پاسخ سراغ مجید جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی رفتیم. او نیز طی پاسخی مکتوب به ما گفت: «برنج وارداتی به استان با دو نوع برنج هندی و برنج پاکستانی بوده و سهمیه بندی خاصی برای استان در نظر گرفته نشده است که البته وجود سهمیه مشخص (با توجه به پیک زائر) همیشه از تقاضا‌های استان بوده است. روند واردات برنج به کشور کاملا سیستمی بوده و بدین صورت است که توسط واردکنندگان در فرآیند ثبت سفارش کالا خریداری و با تأیید ثبت سفارش سیستمی به کشور وارد شده و طی فرآیند‌های موجود در گمرک ترخیص و در شبکه توزیع قرار میگیرد.

جعفری ادامه داد: «برنج وارداتی توسط بخش خصوصی خریداری و به استان حمل می‌شود. از ۱۵ شهریور کلیه برنج وارداتی که اظهار می‌شود در سامانه بازارگاه توزیع می‌گردد و شبکه توزیع برنج موظف است برنج را با قیمت مصوب توزیع نماید ضمنا نظارت بر بازار توسط جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های مربوطه بطور مستمر در حال انجام است که درصورت محرز شدن تخلف گران‌فروشی واردکننده یا تامین کننده عمده برنج به بنک داران استان برای حلقه قبل از بنک دار این استان تشکیل پرونده تعزیری صورت گرفته و به استان مبدا ارسال می‌شود.»

در ادامه حتما بخوانید برخلاف وعده وزیر جهاد کشاورزی، قیمت برنج در بازار کاهش نیافت | برنج ارزان به سفره مردم نرسید

محرمانه نیست و همه می‌دانند که انحصاری است!

نایب رئیس کمیسیون مدیریت واردات و بازرگانی داخلی اتاق بازرگانی خراسان رضوی در همین رابطه به ما گفت: تعیین سهمیه واردات برنج در دست مرکز است. این موضوع خیلی محرمانه نیست و بخش عمده واردات برنج در دست سه یا چهار نفر است. باقی مانده سهمیه واردات برنج بین تاجران شهر‌های مختلف توزیع می‌شود که عددی نیست.

مرتضی قندچی، ادامه داد: حال اینکه چه کسانی ارز دولتی گرفتن و برنج وارد کردند و کجا توزیع کردند؟ این موضوعاتی است که دست حاکمیت است و حاکمیت باید پیگیری کند. شما به عنوان رسانه که نمی‌توانید رد برنج وارداتی را بزنید. شما نهایتا می‌توانید سوال کنید که این ارز را چه کسانی گرفتند؟ عمده واردات برنج در دست چند نفر است و آن اعداد بزرگ است که بازار را تکان می‌دهد. این باید مشخص شود. تقریباً هیچ شفافیتی وجود ندارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا امادگی واردات برنج از سوی تجار خراسانی وجود دارد؟ گفت: همین الان تعاونی‌های مرز نشین در خراسان رضوی این کار را انجام می‌دهند و حتی حاضرند با نرخ ارز آزاد واردات برنج را انجام دهند. سایر تجار خراسانی نیز این توانایی را دارند.

در ادامه ریز آمار واردات برنج درپنج ماه نخست سال جاری، پنج ماهه نخست سال گذشته و آمار کلی واردات برنج در سال گذشته را مشاهده می‌کنید. این آمار از اطلاعات منتشر شده توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران استخراج شده است.