خاطره مصطفی رحماندوست از داوری جشنواره کودک

مصطفی رحماندوست، شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان از خاطره داوری جشنواره کودک گفت.

به گزارش شهرآرانیوز؛ مصطفی رحماندوست شاعر، نویسنده و مترجم کودک به موضوع نسبت میان ادبیات کودک و سینمای کودک همزمان با برگزاری سی و هفتمین جشنواره کودک و نوجوان اصفهان پرداخت و گفت: تبدیل ادبیات موفق کودکان و نوجوانان به فیلم سینمایی، فکر جدیدی نیست و سال‌هاست که مورد توجه اهالی سینمای کودک بوده است. حتی در بنیاد سینمایی فارابی دوره‌ای شورایی تشکیل شد که من هم عضوش بودم. در آن شورا رمان‌ها را می‌خواندیم و آثاری را که قابلیت تبدیل به فیلم شدن را داشت معرفی می‌کردیم اما مشکل اصلی این بود که کارگردان‌ها نوعا تمایلی به این کار نداشتند و ترجیح می‌دادند یا خودشان فیلمنامه بنویسند یا سراغ نویسنده‌ای بروند که کارش تضمین‌ شده باشد. به همین دلیل آن طرح در آن زمان نگرفت.

این شاعر افزود: این در حالی است که در دنیا، رمان‌های موفق بلافاصله تبدیل به فیلم سینمایی می‌شوند. ما هم در حوزه ادبیات کودک، رمان‌های بسیار موفقی داریم که به زبان‌های دیگر ترجمه شده و میان بچه‌ها و نوجوانان طرفداران زیادی دارند اما از سوی سینما اقبالی به آن‌ها ندیده‌ام.

رحمان‌دوست درباره چگونگی ارتباط فیلم‌های اقتباسی با کودکان و نوجوانان مطرح کرد: وقتی یک رمان تبدیل به فیلم می‌شود، طبیعی است که تغییر کند. مهم این است که نویسنده بپذیرد بخشی از متنش در فرایند اقتباس کنار گذاشته می‌شود و کارگردان هم شجاعت داشته باشد برای ایجاد تغییرات دراماتیک و افزودن جاذبه‌های لازم این تعامل شکل بگیرد. من شنیدم رمان «صد سال تنهایی» را به سریال تبدیل کرده‌اند. مشتاقم ببینم اما مطمئن نیستم آن زیبایی که در متن بود در اثر هم حفظ شده باشد. دست‌کم می‌دانم که محدودیت‌هایی برای دنیای تخیل مخاطب ایجاد می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چه موضوعاتی در سینمای کودک امروز کمتر دیده می‌شود، اظهار کرد: بچه‌های ما به شادی و آرامش نیاز دارند؛ شادمانی عمیق، نه صرفا ترانه و بزن‌ و برقص. شادی از زندگی. همچنین امید چیزی است که باید در سینمای کودک ما پررنگ شود.

خالق «صد دانه یاقوت» درباره تجربه خود از تاثیر فیلم بر علاقه کودکان به شعر و داستان گفت: توصیه من به فیلمسازان این است که تخصص‌ها را از هم جدا کنند. من زمانی داور بخش انیمیشن دانش‌آموزی یک جشنواره در کانادا بودم. آنجا حتی برای یک انیمیشن پنج‌دقیقه‌ای چند تخصص درگیر می‌شد؛ از داستان‌نویس و دیالوگ‌نویس گرفته تا فیلمنامه‌نویس. متاسفانه در ایران بسیاری از فیلمسازان همه کارها را خودشان انجام می‌دهند و همین باعث افت کیفیت می‌شود.

وی درباره نقش موسیقی در سینمای کودک تصریح کرد: موسیقی بسیار تاثیرگذار است. بسیاری از فیلم‌ها را دیده‌ایم که موسیقی متنشان ماندگارتر از خود فیلم بوده است. آرزو دارم موسیقی ویژه و اصیل برای فیلم‌های کودک‌ونوجوان ساخته شود و جایگاه خودش را پیدا کند.

این شاعر و نویسنده درباره انتخاب داستان مناسب برای اقتباس نیز گفت: در دو سال اخیر مشغول کارهای شخصی بوده‌ام و در جریان تازه‌ترین کتاب‌ها نیستم اما همان کاری که در فارابی انجام شد باید دوباره تکرار شود. اهل ادبیات و سینما باید دور هم جمع شوند، رمان‌ها را بخوانند و بهترین‌ها را برای معرفی انتخاب کنند.

وی درباره تاثیرگذاری شخصیت‌های انیمیشن نیز گفت: قطعا انیمیشن تاثیرگذار است و به همین دلیل هم ادامه پیدا کرده و شکل‌های مختلفی به خود گرفته است. همان‌طور که درباره نسبت ادبیات و سینما صحبت کردیم، این بحث درباره انیمیشن هم صادق است.

این شاعر کودک درباره اهمیت مواجه شدن قهرمان با شکست‌ها در فیلم‌های کودک تاکید کرد: در فیلم و داستان کودک باید بتواند خود را جای قهرمان بگذارد، با چالش‌ها و شکست‌ها روبه‌رو شود و در نهایت پیروزی را تجربه کند.

رحمان‌دوست در پایان با اشاره به وضعیت تولید فیلم کودک در ایران گفت: یک زمانی در تهران پنج سینما مخصوص فیلم کودک بود و فیلم‌های متعددی ساخته می‌شد اما به‌مرور کار خراب شد. در این سال‌ها گاهی می‌بینیم که کودک ما هنوز فاصله دارد، شاید به این دلیل که سرگرمی‌اش را در گوشی‌های هوشمند پیدا کرده است. این موضوع باید حل شود و جشنواره‌هایی چون جشنواره کودک و نوجوان اصفهان می‌توانند در این تغییر نگاه تاثیرگذار باشند.

منبع: برنا