چرا بعضی فیلم‌ها با امتیاز بالا در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر IMDB نیستند؟

گزارش آگهی

در دنیای سینما، این فهرست به عنوان یک استاندارد طلایی برای سنجش محبوبیت و کیفیت تاریخی فیلم ها شناخته می‌شود. اما علاقه‌مندان بارها با این پدیده عجیب مواجه می شوند: فیلمی با امتیاز کاربران عالی (مثلاً ۸.۵ یا بالاتر) در این فهرست دیده نمی شود. آیا IMDb اشتباه می کند؟ پاسخ این است که امتیاز نهایی در این فهرست، تنها یک میانگین ساده نیست؛ بلکه نتیجهٔ یک فرآیند پیچیده وزن دهی است.

در این مقاله، با تکیه بر اطلاعات رسمی و تحلیل های معتبر، به بررسی چهار مانع اصلی که باعث می شوند فیلم های امتیازبالا نتوانند وارد  لیست ۲۵۰ فیلم برتر IMDB شوند، می‌پردازیم.

۱. مانع کمی: آستانهٔ حداقل آرا (Minimum Vote Threshold)

اولین و ساده ترین دلیل، نرسیدن به حد نصاب تعداد رأی است. امتیاز یک فیلم ممکن است ۹.۰ باشد، اما اگر فقط ۱۰۰۰ نفر به آن رأی داده باشند، این امتیاز برای رقابت با یک فیلم کلاسیک با ۸.۸ میلیون رأی کافی نیست.

حد نصاب فعلی:

IMDb به طور دوره ای این آستانه را به‌روز می‌کند. در حال حاضر، برای اینکه یک فیلم اصلاً شانس قرارگیری در فهرست Top 250 را داشته باشد، باید حداقل ۲۵,۰۰۰ رأی از کاربران داشته باشد.

بنابراین، بسیاری از فیلم های مستقل، غیرانگلیسی زبان با توزیع محدود، یا فیلم های کلاسیکِ کمتر دیده شده، هرچند امتیاز فردی بالایی داشته باشند، به‌دلیل نرسیدن به این آستانهٔ کمی، به‌طور کامل از فهرست حذف می‌شوند.

۲. مانع کیفی: وزن دهی و رأی‌دهندگان «عادی» (Regular Voters)

امتیاز نهایی که در فهرست Top 250 نمایش داده می شود، همان میانگین ساده ای نیست که در صفحهٔ اصلی فیلم می بینید. IMDb از یک فرمول محرمانه برای «تخمین بیزی» (Bayesian Estimate) استفاده می‌کند تا اطمینان حاصل کند که امتیاز فیلم ها در طول زمان پایدار و منطقی باقی بماند.

فرمول وزن دهی: فراتر از میانگین

این فرمول، اساساً امتیاز یک فیلم را به سمت یک «امتیاز میانگین ثابت» برای کل سایت متمایل می‌کند. به بیان ساده، اگر فیلمی تعداد رأی کمی دارد، سیستم برای جلوگیری از نوسانات، امتیاز آن را به سمت میانگین عمومی سایت (که حدود ۷.۰ تا ۷.۵ است) متمایل می کند، تا زمانی که رأی های بیشتری جمع آوری کند و امتیاز خود را تثبیت نماید. (صفحه رسمی سایت imdb  برای پاسخ به تمامی سوالات)

نقش رأی دهندگان عادی (Regular Voters)

IMDb همچنین اعلام کرده است که تنها امتیازهای ثبت شده توسط «رأی‌دهندگان عادی» (کاربرانی که سابقهٔ رأی دهی گسترده و غیرعادی ندارند) در محاسبهٔ Top 250 لحاظ می‌شود. اگر فیلمی عمدتاً از کاربرانی با سابقهٔ رأی دهی اندک یا مشکوک رأی گرفته باشد، تأثیر آن رأی ها در فرمول نهایی وزن دهی کاهش می یابد.

۳. روند رأی دهی و ثبات امتیاز

فیلم هایی که به تازگی اکران شده اند، اغلب با این چالش روبه رو هستند. در هفته های اول اکران، معمولاً طرفداران پر و پا قرص یک فیلم به آن رأی می دهند و امتیاز آن را به‌طور موقت بسیار بالا می برند (مثلاً ۹.۲).

سیستم وزن دهی IMDb، به دلیل مکانیزم محافظه کارانه‌ای که دارد، ترجیح می دهد فیلم هایی را در فهرست خود حفظ کند که ثبات امتیاز بیشتری داشته باشند. فیلم های قدیمی تر، رأی دهندگان بیشتری را در طول سال ها جذب کرده اند و امتیاز نهایی آن ها به‌عنوان یک میانگین تثبیت شده و نمایندهٔ سلیقهٔ عمومی، از اعتبار بیشتری برخوردار است.

به همین دلیل است که میانگین سال تولید فیلم های حاضر در فهرست  250 فیلم برتر IMDB همواره رو به افزایش است و یک فیلم جدید با امتیاز ۹.۰ ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد تا به ثبات رأی برسد و وارد رقابت  برتر 250 شود.

۴. فیلترگذاری در برابر دستکاری و رأی های غیرعادی

یکی از اهداف اصلی وزن‌دهی IMDb، جلوگیری از دستکاری نتایج است. فهرست  250 اثر برتر IMDB یک دارایی مهم است و می‌تواند هدف کمپین های تبلیغاتی یا حملات منفی (اعطای رأی های بسیار کم به‌منظور تخریب) قرار گیرد.

IMDb الگوریتم هایی برای تشخیص موارد زیر دارد:

• رأی های متمرکز: رأی های متعدد از یک ناحیهٔ جغرافیایی یا در یک بازهٔ زمانی بسیار کوتاه.
• رأی های یکسان: مثلاً کاربرانی که به تمام فیلم های یک ژانر خاص امتیاز ۱۰ می‌دهند و به باقی فیلم ها امتیاز ۱.

اگر امتیاز بالای یک فیلم ناشی از چنین فعالیت های غیرعادی تشخیص داده شود، رأی های مربوطه یا به کلی حذف می شوند یا وزن آن ها در فرمول 250 برتر به شدت کاهش می‌یابد. در نتیجه، یک فیلم ممکن است در ظاهر امتیاز بالایی داشته باشد، اما به دلیل فیلتر شدن آرای مشکوک، نتواند به رتبهٔ مناسب در فهرست دست پیدا کند.

جمع بندی و نکات مهم برای علاقه مندان

پاسخ به این سؤال که «چرا بعضی فیلم ها با امتیاز بالا در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر IMDb نیستند؟» را می‌توان چنین خلاصه کرد:

1. حداقل تعداد رأی (۲۵,۰۰۰) برآورده نشده است.
2. فرمول وزن دهی رأی های کم را به سمت میانگین سایت متمایل می کند تا فیلم به ثبات برسد.
3. فیلم باید از سوی «رأی دهندگان عادی» رأی گرفته باشد، نه صرفاً مخاطبان خاص یا رأی های مشکوک.
4. فهرست به سمت فیلم های قدیمی تر و با ثبات رأی بالاتر تمایل دارد.

برای ما که به‌عنوان بیننده یا نویسنده به این فهرست نگاه می کنیم، این موضوع بارها اهمیت پیدا می‌کند: امتیاز خوب به خودی خود تضمین ورود به 250 فیلم برتر imdb نیست. اگر فیلمی امتیاز عالی دارد ولی در فهرست نیست، اغلب به دلیل تعداد رأی کم یا نوظهور بودن است. این فیلم ها (به‌ویژه فیلم خارجی با مخاطب کمتر) می توانند سوژه های جذابی برای معرفی به مخاطبان شما باشند: «گنجینه های امتیاز بالا، خارج از لیست ۲۵۰»