نگار راد | شهرآرانیوز- سینمای کشور این روزها به دلیل شیوع کرونا همچون بسیاری از بخشهای دیگر با مشکلات زیادی دستوپنجه نرم میکند. تعطیلی چند ماهه سینماها و بعد از آن بازگشایی نصفهنیمه بدون استقبال تماشاگران قطعا یکی از مهمترین این مشکلات است. از سوی دیگر کرونا فرصتی را در اختیار سینمای ایران قرار داد تا از ظرفیت جدیدی، چون اکران آنلاین استفاده کند، اما استفاده از این ظرفیت همچنان به دلیل تازه بودن با مشکلاتی از جمله نبود امنیت در اکران مجازی روبهروست.
درکنار این موضوعات، برگزار شدن یا نشدن جشنوارههای مختلف سینمایی کشور، تولید آثار سینمایی در این روزها و نحوه حمایت سازمان سینمایی از صنوف مرتبط با این حوزه، مسائلی است که همچنان در هالهای از ابهام قرار دارند. از اینرو روز گذشته حسین انتظامی رئیس سازمان سینمایی در نشست رسانهای که بهصورت مجازی برگزار شد به پرسشهای خبرنگاران درباره این مسائل پاسخ داد. البته با توجه به مجازی بودن این نشست انتظار میرفت رسانههای محلی هم بتوانند سؤالاتشان را مطرح کنند، اما دعوتی از این رسانهها نشد و صرفا سؤالات رسانههای کشوری در این نشست مطرح شد.
وضعیت برگزاری جشنوارهها
انتظامی درباره وضعیت برگزاری جشنوارههای پیشروی سینمایی امسال توضیح داد: «در جلسهای که با دبیران ۵ جشنواره سینمایی داشتیم، تصمیم بر این شد سناریوهای مختلف برای نحوه برگزاری این رویدادها بررسی شود تا متوجه شویم چه بخشهایی از این جشنوارهها را میتوانیم به شکل سنتی و معمول و چه بخشهایی را به شکل آنلاین برگزار کنیم. امیدواریم بهزودی به یک جمعبندی برسیم.»
او با تأکید بر اینکه بنای سازمان بر برگزاری جشنواره فیلم فجر است خاطرنشان کرد: «یکی از پیشفرضهای برگزاری هر جشنواره سینمایی، حضور تعداد لازم و کافی فیلم است. در این بین طبق اطلاعاتی که داریم تولید، این روزها در جریان است و پیشبینی ما این است که فیلم به اندازه کافی برای برگزاری جشنواره داریم.»
رئیس سازمان سینمای درباره امکان برگزاری آنلاین این جشنواره نیز گفت: «دسترسی به فناوری برای جلوگیری از سرقت فیلمها دشوار است، تا این لحظه نیز در هیچجای دنیا تضمینی برای سرقت نشدن آثار ارائه نشده است. در این شرایط طبیعتا فیلمهای تجاری امکان حضور در جشنواره را ندارند؛ بنابراین ما در حال بررسی دیگر راهکارهای احتمالی هستیم. ولی در جشنوارهای مثل فیلم کوتاه که آثارش کمتر جنبه تجاری دارد، شاید فرصت مناسبی برای برگزاری جشنواره آنلاین داشته باشیم.»
او در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه در صورت برگزار نشدن جشنوارهها بودجه آنها به چه کاری اختصاص داده خواهد شد بیان کرد: «حتی اگر فرض بر این باشد که جشنوارهای برگزار نشود، ما نمیتوانیم بودجه آن را جای دیگری خرج کنیم. مگر اینکه سازمان برنامهریزی و بودجه این اجازه را به ما بدهد. »
در انتظار تعیینتکلیف وضعیت فضای مجازی
یکی دیگر از موضوعات مهمی که در این نشست مطرح شد بحث داغ واگذاری صدور مجوز تولید محتوا در شبکه نمایش خانگی به صدا و سیما بود. انتظامی دراینباره توضیح داد: «ما در فناوریهای نوپدید از جمله ویاودیها نیازمند تعریف جدید حکمرانی فرهنگی در فضای مجازی هستیم که برداشتهای متفاوت دستگاهها اصلاح شود. مراجع قانونگذاری این موضوع را بررسی میکنند تا بعد از جمعبندی، تصمیم آنها مبنای عمل همه دستگاهها قرار بگیرد.»
رئیس سازمان سینمایی تأکید کرد این سازمان منتظر تعیینتکلیف مراجع بالادستی است تا تکلیف دستگاهها از جمله وزارت ارشاد را روشن کنند.
پاسخ به حواشی ۲ انجمن
انتظامی درباره وضعیت شورای پروانه ساخت و صحبتهایی که درباره انحلال آن مطرح شده بود نیز گفت: «الان وضعیت این است که شورای پروانه ساخت کار خودش را ادامه دهد.»
او همچنین درباره حواشی انجمن صنفی نمایش توضیح داد: «این شورا مطابق نظامنامه ایران تشکیل شده و متشکل از همه کسانی است که در اکران ذینفع هستند. در این بین مطابق تبصره نظامنامه اکران در صورتی که یکی از صنوف که به صورت سنتی عضو شوراست جامعیت لازم را نداشته باشد و یا نتواند و نخواهد نمایندهای را معرفی کند، به دلیل متوقف نماندن اکران معاونت سازمان فردی را معرفی میکند.»
رئیس سازمان سینمایی با اشاره به انتقادهایی در صدور مجوز کارگردانی برای یک چهره اینستاگرامی اینگونه پاسخ داد: «اصرار داریم نوبتها هم به شکل شفاف منتشر شود تا همه بدانند چه مجوزهایی قرار است بررسی شود. این به ما کمک میکند تا در شرایط مساوی اگر به حق کسی بیتوجهی شد دوباره به آن توجه کنیم.»
تدابیری برای اکران آنلاین
انتظامی درباره ایده راهاندازی شورای صنفی نمایش آنلاین گفت: «با توجه به اینکه یکی از ظرفیتهای اصلی نمایش اکران آنلاین است چیزی شبیه شورای صنفی برای حوزه آنلاین هم میتوانیم داشته باشیم. به طور مثال به جای نمایندگان سینماداران در شورای اکران، نمایندگان پلتفرمها در این شورا حضور داشته باشند تا با تعریف ضوابط، ترافیک اکران را کنترل کنند و همچنین آمار شفافی از میزان فروش و بلیتها در سامانهها در دسترس مخاطبان قرار گیرد.»
رئیس سازمان سینمایی همچنین در پاسخ به انتقادهایی که درباره تشدید سانسور فیلمها در اکران آنلاین بیان شده بود توضیح داد: «کسانی که پروانه نمایش برای اکران میگیرند، دیگر برای نمایش خانگی آثار آنها پروانه جدیدی صادر نمیشود و با همان پروانه میتوانند به نمایش دربیایند. اگر ادعایی در زمینه تشدید ممیزی فیلمها برای اکران آنلاین وجود دارد بهتر است بهصورت مصداقی مطرح شود.»
امکان اکران آنلاین رستاخیز
یکی از درخواستهای بسیاری از سینماگران از ابتدای شیوع کرونا فراهم شدن امکان اکران آنلاین فیلمهای توقیفی بوده است. یکی از آثاری که بسیاری باور دارند قابلیت نمایش در ایام محرم را دارد فیلم «رستاخیز» ساخته احمدرضا درویش است که ۸ سال از زمان ساختش میگذرد. انتظامی درباره امکان اکران آنلاین این فیلم توضیح داد: «مجوز عرضه این فیلم در نمایش خانگی در سال ۹۸ صادر شده و عرضه آن بهصورت آنلاین یا ویاودی از نظر سازمان سینمایی منعی ندارد. اما اکران آن به تصمیم مالکان فیلم بازمیگردد. البته فارابی یکی از مالکان فیلم است، ولی برای اکران باید اتفاقنظر وجود داشته باشد.»
او درباره احتمال نمایش دیگر فیلمهای توقیف شده در شرایط فعلی نیز گفت: «این موضوع به شورای پروانه نمایش برمیگردد که این فیلمها را دوباره بررسی کند. برخی ممکن است امکان نمایش پیدا کنند و برخی نه.»
پیگیری شعار «ایران، تهران نیست»
انتظامی عملکرد سازمان سینمایی را در حمایت از فیلمسازان و ساخت فیلم اینگونه تشریح کرد: با توجه به اینکه شورای پروانه ساخت دو ماه اول سال تعطیل بود و کلا ده جلسه برگزار کرده ۳۹ پروانه ساخت صادر شده است که از این تعداد ۲۱ نفر کارگردان حرفهای و ۱۸ کارگردان فیلماولی بودهاند. در سال گذشته در این دوره زمانی جمعا ۶۶ پروانه ساخت صادر شده بود که حدود ۲۶ مجوز برای فیلمهای کارگردانان اول بوده است؛ که این نشان میدهد حضور کارگردانان جوان و فیلماولی پررنگتر شده است.
او همچنین از فراهم شدن زمینه ورود تهیهکنندگان اول که عمدتا جوانان هستند خبر داد. انتظامی یادآور شد: اعتباراتمان در انجمن سینمای جوان در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ یک رشد هفت برابری برای حمایت از جوانان داشت. همچنین امسال از میزان اعتبارات درنظر گرفته شده شش هفتم به فیلمسازان جوان غیرتهرانی اختصاص پیدا کرده است.
بازگشایی سینماها داوطلبانه است
انتظامی درباره مدیریت اکران در ماههای آینده با توجه به ادامه داشتن روند تولید درحالی که بسیاری حاضر نیستند فیلمهایشان را در این شرایط اکران کنند و همچنین چگونگی جلوگیری از ترافیک فیلمها در صف اکران پس از عبور از بحران کرونا توضیح داد: تولیدات متعدد ترافیک ایجاد میکنند و این موضوع مورد توجه ما بوده است.
او درباره اصرار بر باز بودن سینماها در وضعیتی که استقبالی از آنها نمیشود خاطرنشان کرد: چنانچه اکران به طور کامل متوقف شود، بخشهای زیادی آسیب خواهند دید. ضمن اینکه مطابق مصوبه ستاد کرونا، بازگشایی سینماها یک امر داوطلبانه است. اما باید سیاستهایی در زمینه اکران داشته باشیم که تاکنون هم اعلام شدهاند و ما باید بیشتر از اکران آنلاین حمایت کنیم.