مرتضی اخوان - وقتی نامش بهعنوان بهترین داور سال ایران در رشته فوتبالساحلی اعلام شد، هیچکس تعجب نکرد. داور خوشتیپ مشهدی فوتبالساحلی، سومینبار است که طعم رستگاری در مراسم بهترینهای سال فوتبال ایران را میچشد. 3 بار انتخاب پشتسرهم، نشاندهنده لیاقت اوست. حمید مقدممتین، داور چهلساله، حالا بهتنهایی ستاره آسمان داوری فوتبالساحلی ایران است. انتخاب دوباره او حالا دیگر به یک امر طبیعی تبدیل شده است. استاد دانشگاه آزاد مشهد در رشته تربیتبدنی از موفقیتهای پیاپیاش در سالهای اخیر میگوید؛ از یک تغییررشته طلایی و رسیدن به اوج قله افتخار در داوری.
سومین جایزه پیاپی برای عنوان «بهترین داور فوتبالساحلی ایران». این چه معنایی برای شما دارد؟
- شاید بهجرئت بتوانم بگویم این ثبات میتواند از هر چیزی برای من مهمتر باشد. تمام تلاشم این بوده که بتوانم کیفیت کارم را در سطحی نگه دارم که مطلوب باشد و گمان میکنم با این انتخاب توانستم در این قضیه موفق باشم.
چرا اصلا فوتبالساحلی؟ چه شد که داور این رشته شدید؟
- 12 سال قبل، سال 86 و در مشورت با محسن ترکی تصمیم گرفتم از فوتبال به فوتبال ساحلی بیایم. آنموقع داور فوتبال بودم. استان خراسان داوران بسیار بزرگی را به کشور و دنیا معرفی کرده است. آن زمان ما 5 داور بینالمللی داشتیم؛ محسن ترکی، محسن قهرمانی، حسن کامرانیفر، رضا سخندان و تقیپور. با حضور این بزرگان شرایط بهشکلی بود که رقابت با این افراد خیلی سخت بود. برای خودم این مسئله چالش بود که رشته فوتبال چمنی را که به آن علاقه داشتم، رها کنم یا بمانم و تلاشم را برای موفقیت بیشتر کنم. محسن ترکی به من گفت باوجود داوران بینالمللی که الان از خراسان در لیست هستند، سالها بعید است این لیست تغییر کند. ترکی به من پیشنهاد داد شاید بهتر باشد شانست را برای بینالمللیشدن در فوتسال یا فوتبالساحلی امتحان کنی. من هم فوتبال ساحلی را انتخاب کردم.
چرا بین فوتسال و فوتبالساحلی، ساحلی را انتخاب کردید؟
- فوتبال ساحلی جذابیتهای خاص خودش را دارد. دائم حرکات آکروباتیک دارد. قیچی برگردان، حرکات اورهد و... دارد. این بود که ترجیح دادم فوتبال ساحلی را انتخاب کنم. از سال95 هم وارد لیست بینالمللی فیفا شدم.
گفتید داور فوتبال بودید و به ساحلی آمدید. پیش از داوری، ورزش حرفهای انجام داده بودید؟
- نه. من دانشجوی دانشگاه فردوسی در رشته مهندسی معماری بودم که یک روز در دانشگاه کلاس داوری درجه3 با حضور استاد حمیراد برگزار شد و من هم اولش فقط برای بالارفتن اطلاعات و دانشم نسبت به رشته داوری فوتبال به این کلاسها رفتم.
اما همین کلاس مسیر زندگی شما را عوض کرد.
- دقیقا. سرنوشت من آنجا عوض شد. در آن کلاس نفر اول شدم و حمیراد مرا به کمیته داوران وقت هیئت فوتبال معرفی کردند که آنموقع مرحوم جاهدی بود. حتی مسیر تحصیل من هم عوض شد.
رشته خود را تغییر دادید؟
- بله. من الان دانشجوی رشته مدیریت ورزش در مقطع دکترای تخصصی هستم.
حمید متین، چهره آرامی برای داوری دارد. این ویژگیها با فوتبال ساحلی خشن همخوانی دارد؟
- خیلیها این را به من میگویند. من در اقتدار و خوشاخلاقی منافاتی نمیبینم. من سعی میکنم در عین اینکه با بازیکنان خوشاخلاق هستم، اقتدار خودم را در زمین داشته باشم. این لازمه کار ما داورهاست. تا الان توانستهام با روی خوش و برخورد خوب، قضاوتم را انجام بدهم و بازخوردهای خیلی خوبی را دریافت کنم. گاهی برخی از مربیان به من میگویند ما خجالت میکشیم به تو اعتراض کنیم! این برای من خیلی خوشحالکننده است که میتوانم قوانین را بدون تنش اجرا کنم.
شده با وجود همه این اقتدار و آرامش، بازی از دستتان در برود؟
- این اجتنابناپذیر است. گاهی فشار روانی آنقدر زیاد میشود که نمیتوان به خود مسلط بود؛ اما با همه اینها هیچوقت داد نزدم و عصبانی نشدم، فقط ممکن است گاهی به بازیکن اخم کرده باشم.
بهترین قضاوت حمید متین؟
- دیدار اسپورتینگ لیسبون پرتغال و لوانته اسپانیا در جام باشگاههای جهان بود که قضاوتش را من به عهده داشتم. این دیدار در سطح بسیار بالایی برگزار میشد و ماجر، بهترین بازیکن فوتبالساحلی جهان، در این مسابقه حاضر بود؛ اما خوشبختانه به اذعان ناظر داوری و حاضران، قضاوت خیلی خوبی داشتم و همه از قضاوت آن بازی راضی بودند.
و بدترین قضاوت؟ یا بازی که اشتباهات زیادی داشتید و خودتان از آن خجالتزده شدهاید؟
- حتما پیش آمده است؛ اما اشتباه تأثیرگذاری نبوده است. اشتباهی که بخواهد در نتیجه بازی تأثیر بگذارد یا حق کسی را ضایع کند، نبوده است.
همه فکر میکنند چون فوتبال ساحلی زمینش کوچک است و داور فقط روی خط است، پس باید راحتتر باشد!
- دقیقا. این تصور اشتباهی است که خیلیها دارند. دویدن در ماسه کار بسیار سختی است؛ بهویژه تغییرجهتدادن. تا کسی روی ماسه کار نکرده باشد، شاید نتواند حرف من را بفهمد. خطاها در فوتبال ساحلی به شکلی است که هر خطایی اعلام میکنید، یک پنالتی برای حریف است. یعنی هیچکس بین توپ و دروازه قرار نمیگیرد و کانال بین زننده ضربه و دروازهبان ایجاد میشود. ازاینرو هر خطایی ممکن است منجر به یک گل شود. این کار داور را خیلی سخت میکند. ضمن اینکه در فوتبال ساحلی برخوردها سنگینتر است و بلندشدن شنها کار دید داور را خیلی دشوار میکند.
بالاترین سطحی که قضاوت کردهاید، چه بوده است؟
- پرشینکاپ را با حضور تیمهایی مثل ایتالیا، اوکراین، لهستان و...قضاوت کردم؛ اما مهمترین تورنمنت که از نظر کیفیت در جایگاه بالاتری قرار دارد، همان مسابقات جام باشگاههای جهان بود.
و جامجهانی که پیشروست...
- همینطور است. سال آینده مسابقات جامجهانی را در پیش داریم و امیدوارم من هم جزو لیست داوران این مسابقات باشم و عملکرد قابلقبولی داشته باشم.
وضعیت فوتبالساحلی استان و بهتبع آن داوری آن، چطور است؟
- همیشه دغدغه من این بوده که چرا یک تیم درستحسابی در استان نداریم.زمانی تیم فردوسی در لیگ برتر حضور داشت و در دانشگاه فردوسی برای مسابقات این تیم زمین استانداردی وجود داشت؛ اما بعد از تغییر مدیریت دانشگاه و اعتقاد به آنکه نباید در ورزش حرفهای حضور داشته باشند، این تیم از بین رفت و زمین فوتبالساحلی آن هم تغییرکاربری داد و فکر میکنم الان زمین پینتبال شده است! با توجه به اینکه دیگر زمین نداریم، از طرف بخش خصوصی هیچ استقبالی برای سرمایهگذاری و حضور در فوتبالساحلی نمی شود. انتظارم این است یک نهاد بیاید و در این بخش کمک کند تا یک زمینی برای این رشته ساخته شود. مطمئنم اگر مشهد زمین فوتبالساحلی داشته باشد، جوانان زیادی بهسمت این رشته میآیند و استعدادهای خوبی هم در این بخش داریم.