مرتضی اخوان - «مشت تعارف ندارد.» این را که میگوید، صورت درهم میکشد و اضافه میکند: «هر کسی بگوید بوکس خشن نیست، دو دوزهباز است.» پیشکسوت داوری بوکس خراسان، حالا موسپیدکرده و دلسوز این رشته ورزشی، کنار گود و به تماشای نابودی رشتهای نشسته که برای قضاوتش از زندگی گذاشته است. منوچهر نقافی که در کنار ورزش و داوری بوکس از روزنامهنگاران باسابقه و شاخص استان است، میهمان این هفته «دوشنبهها با موسپیدان قضاوت» است. او از روزهایی میگوید که با نام بسکتبال به تمرین بوکس میرفت و همه عشقش قضاوت بوکس بود.
به وقت تولد
متولد 22بهمن1320 در تربتحیدریه هستم؛ اما از دوسهسالگی به مشهد آمدیم و در محله خیابان تهران، کوچه کربلا، زندگی میکردیم. تنهافرزند خانواده بودم.
دوران قضاوت
در مسابقات بوکس قهرمانی کشور ضربه دیدم و مجبور شدم خیلی زود این ورزش را کنار بگذارم. در مربیگری مدرک درجهیک گرفتم؛ اما فطرس نازاربیگیان، دبیر وقت فدراسیون، که بوکس ایران مدیون اوست، به من گفت بین مربیگری و داوری یکی را انتخاب کن و من داوری را انتخاب کردم. مسابقات آسیایی تهران و بانکوک را بهعنوان داور قضاوت و مسابقات مختلفی را هم در قهرمانی کشور سوت زدهام؛ اما حقیقتش این است که سفرهای خارجی را برعکس خیلیها دوست نداشتم و اگر سهچهار روز از مشهد دور میشدم، دلم برای کوچهومحلهمان تنگ میشد. این است که بیشتر قضاوتهای من در قهرمانی کشور بود. به داوری که میتواند بیطرفی را لحاظ کند، در جامعه داوری بوکس مشهور شدم. مدرسی داوری را هم در کارنامه خودم دارم.
شغل در کنار قضاوت
مطبوعاتی بودم. در رسانهها کار میکردم و در کنارش کارهای دیگر هم انجام دادم.
مهمترین قضاوت
بازیهای آسیایی تهران و بانکوک، قضاوتهای مهم من در داوری بوکس بود.
بزرگترین اشتباه در قضاوت
بازیهای آسیایی تهران بود که یک فیلیپینی و یک کرهای برای مبارزه به روی رینگ آمدند. من همان ابتدا یک لحظه رفتم بدن این 2 ورزشکار را با نگاه ارزیابی کنم که بهیکباره دیدم فیلیپینی روی زمین است و من اصلا ضربه را ندیدم. اشتباه دوم را کردم و رفتم بالای سر او شروع به شمردن کردم؛ درحالیکه باید پزشک را صدا میزدم. نتیجه این شد که در مسابقات بعدی فقط 2 بار قضاوت کردم و دیگر قضاوتی در آن تورنمنت به من ندادند.
بهترین داور تاریخ مشهد
فلاح حسینی از داوران خوب بوکس در استان است.
تفاوت داوری دیروز و امروز
حقیقت آن است که داوری بوکس هیچ عوض نشده است. فقط وقتی فدراسیونهای جهانی عوض میشوند، گروه جدید میخواهند بگویند ما کاری کردیم! مثلا لباس داوران را عوض میکنند و تغییر اساسی در قوانین نیست. به نظر من بوکس رو به خشونت میرود و من معتقدم باید قوانین امتیاز به بدن و سر متفاوت باشد. الان هر ضربه مشت به سر و بدن یک امتیاز دارد که همین موجب خشونت بیشتر میشود.
حالوروز داوری امروز خراسان
خیلی تلاش کردم که یک نفر را در داوری بوکس استان جایگزین خودم بگذارم؛ اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد و کسی پای کار نیامد. میتوانم بگویم خوب نیست؛ چون تا چندیپیش وضعیت هیئت بوکس به سامان نبوده و الان هم نیست. امروز بوکس خراسان پُر از زدوبند شده است و حالش خوب نیست.
عایدی از سفره بوکس
ازدواج کردم، به انزلی رفتیم و هر شهری که رسیدیم، عدهای دورمان جمع شدند؛ از بوکسرها تا داوران و مربیان. همسرم خویشاوند من بود، اما باورش نمیشد که اینقدر دور من جمع میشوند. همین محبت مردم بزرگترین عایدی من از سفره بوکس است.
درددل آخر
درددل من وضعیت نابسامان بوکس استان است؛ اما گلایهای ندارم. گلایه، مشکلی را حل نمیکند. باید برای حل گلهها، اصلاحات انجام بدهیم. در بوکس امروز باید به مسائل اخلاقی توجه کنیم. امروز بوکسور از دست مربی خودکشی میکند و این را باید داغ بر دل بدانیم.