زنگ خطر سقوط درآمد خانوار‌های ایرانی

مسعود سلطانی - مرکز آمار ایران گزارشی از مابه‌التفاوت درآمد و هزینه خانوارهای شهری و روستایی کشور در سال ١٣٩٧ به تفکیک دهک‌های درآمدی منتشر کرده است. در این گزارش مقایسه وضعیت درآمد خانوارهای ایرانی در شهر و روستا در 2 سال 96 و 97 انجام شده است.
بر اساس این گزارش، ما‌به‌التفاوت درآمد و هزینه به طور متوسط در کل کشور مثبت است، به این معنا که هر خانوار شهری در سال 97 به طور متوسط ٤ میلیون و ١٦٨ هزار تومان بیش از هزینه‌هایش درآمد کسب کرده است. همچنین بر اساس این گزارش، هر خانوار روستایی نیز در سال 97 یک میلیون و ٨٦٤ هزار تومان بیش از هزینه سالانه‌اش درآمد داشته است. این یعنی به طور متوسط هر خانوار شهری در هر ماه ٣٤٧ هزار و ٣٠٠ تومان بیش از هزینه‎هایش درآمد داشته و هر خانوار روستایی ١٥٥ هزار و ٤٠٠ تومان بیش از هزینه‌هایش درآمد کسب کرده است.
اما قسمت تلخ ماجرا سقوط دهک پنجم روستایی و دهک سوم شهری به ورطه درآمد منفی است. درحالی‌که در سال 96 تنها دهک اول و دوم خانوارهای شهری درآمدشان کمتر از هزینه‌هایشان بوده، در سال 97 درآمد دهک‌های اول، دوم و سوم خانوارهای شهری کمتر از هزینه‌هایشان بوده‌است. وضعیت برای خانوارهای روستایی به‌مراتب سخت‌تر است. در حالی که در سال 96 تنها 4 دهک کم‌درآمد روستایی هزینه‌هایشان بیش از درآمدشان بود، در سال 97، 5 دهک خانوارهای روستایی دچار چنین وضعیتی شده‌ و به این مرحله سقوط کرده‌اند. تداوم این روند به مهاجرت بیشتر روستاییان به شهرها و افزایش حاشیه‌نشینی و معضلات آن دامن خواهد زد. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در سال ١٣٩٧ هر خانوار شهری در کل سال به طور متوسط ٤٣میلیون و ٤٩١ هزار تومان درآمد و ٣٩ میلیون و ٣٢٣ هزار تومان هزینه داشته است. هر خانوار روستایی نیز در سال گذشته ٢٣ میلیون و ٣١١ هزار تومان درآمد و ٢١ میلیون و ٤٤٧ هزار تومان هزینه داشته است.