درباره پیر کاردین، طراح مُدی که بیتل‌ها، الیزابت تیلور و ژاکلین کندی لباس‌هایش را می‌پوشیدند

 

پی دیوید ابرسول و تاد هیوز، کارگردان‌های مستند «خانه کاردین» (2019)، از مجموعه‌داران و طرفداران محصولات «پیر کاردین» هستند، نه فقط لباس‌های این برند؛ آن‌ها حتی آرشیوی از قطعات مبلمان این مارک را هم جمع می‌کردند.  هیوز و ابرسول این طراح مشهور را وقتی ۹۵ سال داشت در پاریس ملاقات کردند تا آلبوم مجموعه‌شان را به او نشان دهند و درباره مستندشان با او صحبت کنند. کاردین شیفته آن‌ها شد و حتی مشوقشان شد برای ساخت مستند «خانه کاردین».

 

 

پی دیوید ابرسول و تاد هیوز، برای چندسال تمام فعالیت‌های کاردین را دنبال کردند؛ فعالیت‌هایی که پیشینه‌ای ۱۰۰ ساله پشتشان بود؛ نه فقط مد، بلکه طراحی لباس و تئاتر و موسیقی. کاردین برای سریال‌ها و فیلم‌ها هم لباس طراحی می‌کرد؛ سریال انگلیسی «انتقام‌جویان» (The Avengers) و فیلم «دیو و دلبر» (Beauty and the Beast) ساخته ژان کوکتو بخشی از آن‌ها بود.

 

 

 

او بود که در تئاتر‌های تجربی سالن تئاترش ژرار دوپاردیو را کشف کرد. کاردین چیزی برای پنهان‌کردن نداشت؛ او از اولین طراحان پاریسی بود که مجوز استفاده از نام برندش را برای برخی محصولات فروخت؛ حرکتی بحث‌برانگیز که برخی معتقدند چهره و شهرت او را کم‌رنگ کرد؛ اما هیوز در این‌باره می‌گوید: «او اولین نفری بود که این کار را کرد و خیلی‌ها از او یاد گرفتند و جا پای او گذاشتند. او اصلا از این کار شرمنده نبود.» (Deadline)

ابرسول او را با هالستون، طراح آمریکایی، مقایسه می‌کند که امپراطوری‌اش را با استفاده زیاد از لوگویش نابود کرد: «هالستون نامش را فروخت و این باعث نابودی‌اش شد، اما کاردین هرگز این کار را نکرد. او فقط مجوز استفاده از نامش را می‌داد. درواقع به دیگران اجازه می‌داد با نام تجاری او محصول تولید کنند. او همیشه مالک پیر کاردین پاریس بود.» (هالیوودریپورتر)

مستند «خانه کاردین»، اولین‌بار در جشنواره فیلم ونیز ۲۰۱۹ نمایش داده شد. این مستند بعد‌ها جایزه یک عمر دستاورد هنری، بهترین فیلم بلند مد و بهترین کارگردانی جوایر فیلم مد CineFashion را به دست آورد.

«خانه کاردین» مثل دو مستند «والنتینو: آخرین امپراتور» (۲۰۰۸) و «مک‌کوئین» (۲۰۱۸) ترکیبی است از تصاویر چشم‌نواز محصولات طراحان معروف و اینکه آن‌ها چطور به افراد مهمی در صنعت مد تبدیل شدند و این صنعت را دگرگون کردند.

پیر کاردین سال ۱۹۲۲ در پیترو کاردین در حومه شهر ونیز متولد شد. او یکی از برجسته‌ترین طراحان مد فرانسه بود. مستند «خانه کاردین» اولین تلاش‌های او را به عنوان کارمند کمپانی «پکوین» در سال ۱۹۴۵ دنبال می‌کند. جایی که او روی لباس‌های نفیس فیلم «دیو و دلبر» ژان کوکتو کار می‌کرد و بعد رئیس «کریستین دیور» شد و بعد خانه مد معروفش را در سال ۱۹۵۰ تأسیس کرد.

 

 

 

کارگردان‌های مستند «خانه کاردین» با ترکیب شگفت‌انگیز تصاویر آرشیوی و چند مصاحبه نبوغ و خلاقیت این طراح مد و عقاید او درباره مد و رنگ و لباس را نشان می‌دهند. این عقاید در برخی از مدارس مد تدریس می‌شوند.

بسیاری از آثار آینده‌نگرانه کاردین در دهه ۶۰ و ۷۰ هنوز هم به طرز چشمگیری مدرن به نظر می‌رسند. چیزی که شاید برای بیننده عادی این مستند جالب باشد این است که برند‌های معروفی مثل «لویی ویتون» (Louis Vuitton)، دیور (Dior) و سن لوران (Saint Laurent) چه قدر به خود کاردین و برندش مدیون هستند. همان‌طور که مستند نشان می‌دهد او اولین کسی بود که از دوخت سفارشی (اوت کوتور)  به سمت «پوشاک آماده» برای مردم عادی رفت. این عمل او و همچنین تصمیمش برای تولید عطر، عینک آفتابی و کروات باعث شد در سال ۱۹۵۹ او را از فدراسیون «اوت کوتور» فرانسه بیرون کنند. (هالیوودریپورتر)  البته که همه مارک‌های امروزی بیشتر درآمدشان را از گسترش برندشان کسب می‌کنند، ولی کار او آن زمان بسیار عجیب به نظر می‌رسید.

 

 

کاردین همچنین اولین فردی بود که در سطح بین‌المللی کار می‌کرد. او به ژاپن و چین و روسیه سفر کرد و برای خودش در این کشورها بازار به وجود آورد. در آن دوران کشور‌های آسیایی به سختی می‌توانستند راهی برای محصولات غربی باز کنند؛ بنابراین او نه تنها پدر خانه مد خودش و پدر پوشاک آماده بود بلکه پدربزرگ صنعت جهانی مد امروزی هم محسوب می‌شود. مستند «خانه کاردین» به مدل‌هایی که با کاردین کار می‌کردند هم پرداخته است. یکی از آن‌ها مدل ژاپنی برند کاردین در دهه ۶۰، یعنی هیروکو ماتسوموتو، است.

 

 

کاردین، برخلاف سایر طراحان، هرگز شرکتش را به هلدینگ‌ها و شرکت‌های خوشه‌ای نفروخت. مقدار زیادی از پولش را در ماجراجویی‌های جدید (طراحی مبلمان و اتومبیل و هنر) سرمایه‌گذاری می‌کرد. او سال ۱۹۷۰ اسپیس کاردین را افتتاح کرد، یک سالن تئاتر و جایی برای اجرای موسیقی آوانگارد. کاردین نمایشنامه‌نویسان را «نویسندگان آینده» معرفی می‌کرد.

 

 

 

او درباره طرح‌های نوآورانه‌اش که بیشتر شبیه لباس‌ فیلم‌های فضایی بود، می‌گفت: «لباس‌هایی را ترجیح می‌دهم که برای حیاتی که هنوز وجود ندارد ابداع کرده باشم.»

 

بیتل‌ها، گروه موسیقی مشهور انگلیسی، کت‌های بدون یقه مارک او را می‌پوشیدند.

 

 

 

ژاکلین کندی، همسر جان اف کندی، در آن تصویر معروفش لباس پشمی کاردین به تن دارد.

 

 

 

الیزابت تیلور، بازیگر سرشناس هالیوود، با لباس آوانگارد کاردین در مهمانی سال ۱۹۶۷ شرکت کرده بود.

 

 

 

علاقه کاردین به طراحی‌های عجیب و غریب حتی در معماری هم دیده می‌شد. او قصر حباب‌ها در فرانسه را خرید که در سال ۲۰۱۷ با ارزش ۳۵۰ میلیون یورو گران‌ترین ملک اروپا لقب گرفته است.

زیبایی‌شناسی هندسه‌محور کاردین و جسارت او در طرح‌های آینده‌نگرانه، بخشی از فرهنگ مد چندین نسل و بخشی از تاریخ سینما و موسیقی و معماری است. او هم برای ستاره‌ها طراحی می‌کرد و هم برای مردم عادی.

 

 

* عبارتی فرانسوی به معنای «دوخت در سطح بالا» یا «فشن سطح بالا». به خلق پوشاک و لباس‌های انحصاری و سفارشی با پارچه‌های مرغوب و با کیفیت بالا و گران‌قیمت در صنعت طراحی مد اوت کوتور می‌گویند.