لیلا کوچک زاده | شهرآرانیوز - در کنار کادر درمان به عنوان پیشگامان مقابله با بیماری کرونا، برنامهسازان رسانه ملی نیز با ساخت برنامههای مختلف در آگاهی بخشی از این موضوع، تأثیرگذار بوده اند. آن هم در زمانی که مردم با توجه به افزایش شایعه ها، اخبار موثق را از رسانه ملی دنبال میکنند. چنین شرایطی، فرصت جدیدی را در اختیار برنامه سازان رسانه ملی، فیلم سازان و مستندسازان مستقل یا وابسته به انجمنهای مختلف قرار میدهد تا با ساخت آثار مستند، فیلم، سریال، موشن گرافی و برنامههای آموزشی، مخاطبان بسیاری را با خود همراه کنند.
البته سوژه قرار دادن کرونا، تهدیدی جدی برای سلامت آنها نیز بوده است. در همین باره به تولیدات فیلم و سریال و برنامههای سیمای خراسان رضوی و دو انجمن فیلم سازان انقلاب اسلامی و انجمن سینمای جوان خراسان رضوی پرداخته ایم. همچنین دو فیلم ساز، نظر و نگاه خود را درباره ساخت آثار با موضوع کرونا بیان کرده اند که در ادامه میخوانید.
نگران همکارانمان هستیم
سیمای خراسان رضوی هر روز با موضوع کرونا، برنامههای مختلفی مانند گفتگوهای پزشکی، موشن گرافی، مستند و سریال و برنامههای ترکیبی پخش میکند. مهدی شریفی معاون سیمای خراسان رضوی دراین باره به شهرآرا میگوید: از زمان فراگیری کرونا در کشور، از مجموع کنداکتور ۲۴ ساعته سیمای خراسان رضوی، دو ساعت را به موضوع کرونا پرداخته ایم که تا همین امروز هم ادامه داشته است.
او تصریح میکند: روزدرمیان، برنامه پزشکی زنده در ارتباط با مراکز درمانی همه شهرستانها پخش میشود و فقط منتهی به مراکز درمانی و بیمارستانهای مشهد نیست. در حوزه مستندسازی نیز جزو اولین مراکزی هستیم که در کشور با موضوع کنترل کرونا، تولید داشته ایم. شریفی به دو مستند «خط اول» و «وقتی مهربانی همه گیر میشود» که در شبکههای سراسری نیز اکران شد، اشاره میکند که با همکاری علوم پزشکی مشهد تهیه شده است.
او همچنین بیان میکند: با جدیتر شدن کرونا در کشور، دو اثر داستانی نیز از تولیدات سیمای خراسان رضوی بوده که مینی سریال «سرزده» با بازی علیرضا انصاریان مورد توجه بسیاری قرار گرفت. به گفته او موضوع این سریال، ربطی به کرونا نداشت، اما در وضعیت حاد کرونایی در اواخر سال ۹۸ ساخته شد و این شرایط در این مجموعه به نمایش درآمد. او به این هم اشاره میکند که حجم کاری شبکه سیمای خراسان رضوی با شروع کرونا بسیار زیاد شده بود. شریفی میگوید: در روزهای اول تمام برنامههای ما معطوف به کرونا شده بود. حتی برنامههای مذهبی شبکه. حرم مطهر بسته شده بود و با توجه به علقه و ارتباط معنوی مردم با حرم مطهر، هر روز ارتباط زنده با این بارگاه شریف برقرار میکردیم.
معاون سیمای خراسان رضوی ادامه میدهد: در این دوران تمام ادارات و نهادها با نیمی از ظرفیت و یک سوم خود فعالیت میکردند، اما عملا این شرایط، هیچ تأثیری در حضور کارمندان ما در صداوسیما ایجاد نکرد و همین موضوع باعث شد در اوج کرونا، تعداد زیادی از همکاران ما کرونا بگیرند که که این موضوع در سال جدید نیز همچنان ادامه دارد و نگران سلامت همکارانمان که در خط مقدم کار رسانه قرار گرفته اند هستیم.
توجه به پیام رهبری
آن طور که دبیر انجمن فیلم سازان انقلاب اسلامی میگوید، در یک سال و چندماه گذشته، بالغ بر ۱۵ اثر مستند و فیلم داستانی درباره کرونا از سوی اعضای انجمن تهیه شده است.
آثاری با موضوع خدمات نیروهای جهادی، تلاشهای کادر درمان و توجه به حرکتهای مردمی که به جشنوارههای حقیقت و عمار هم راه یافته اند و جایزه گرفته اند. سیدمحمد محمدی سرشت میگوید: انجمن فیلم سازان انقلاب اسلامی خراسان که از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را شروع کرده است، انجمی مردمی و مستقل است که در روند ساخت و معرفی آثار فیلم سازان، بیشتر نقش تسهیلگر دارد و در حوزه حمایت مالی ورود نمیکند و اعضا خودشان آثار را تهیه میکنند، اما در انجمن بارش فکری برای ایدهها انجام میشود و همچنین با حوزه هنری و آستان قدس رضوی نیز همکاریهایی دارند.
به گفته دبیر انجمن فیلم سازان انقلاب اسلامی: در تهیه تولیدات رسانهای با موضوع کرونا پیام رهبری را که در ماههای ابتدایی این بیماری همه گیر فرمودند «در حواشی این بیماری، اتفاقهایی میافتد که ثبت آن خوب است»، به اجرا درآورده و به ثبت جریانهایی پرداخته ایم که جزوی از تاریخ و هویت ایران خواهد شد و حداقل تأثیرش همین موضوع است. از طرفی موجب ترویج روحیه ایثار و مواسات هم بین مردم خواهد بود.
کارهای داستانی مان را در مشهد نمیسازیم
مستند داستانی «آنجا سپیده دم» اثر مشترک هاشم مسعودی و محسن جهانی، از اعضای انجمن فیلم سازان انقلاب مشهد بود که تلاش کادر درمان بیمارستان امام رضا (ع) را با شیوه موبایل گرافی به تصویر کشید. مستندی که فرم خاصش مورد توجه قرار گرفت و در جشنواره حقیقت برگزیده شد و به جشنواره فیلم فجر نیز راه یافت. هاشم مسعودی درباره روند تولید این اثر که از تولیدات مستند مرکز سوره حوزه هنری تهران است، میگوید: سال گذشته، وقتی بخشی از کار را پیش رفتیم، به دلیل فرم ویژه آن، به تدوین، موسیقی و صداگذاری جدی نیاز پیدا کردیم؛ بنابراین با برآورد هزینه، توانستیم حمایت حوزه هنری تهران را جلب کنیم. مسعودی بر این باور است که سازمانهای متولی در مشهد، برای حمایت از آثار جدی پولی ندارند. او خاطرنشان میکند: ما کارهای داستانی مان را در مشهد نمیسازیم و فقط اینجا زندگی میکنیم.
مسعودی ادامه میدهد: در تهران سازمان خدمات شهری شهرداری حاضر میشود از سریالی مانند «نون خ» حمایت کند، اما متولیان در مشهد توان حمایت از یک تله فیلم را هم ندارند. صداوسیما هم به همین صورت است. در حالی که حمایت از کارهای جدی و پخش آن در رسانه ملی، به طور غیر مستقیم موجب فرهنگ سازی در هر زمینهای خواهد شد.
او به مستند تلویزیونی «گلشهر» که به خدمات جامعه افغانستانی به مردم ایران در حوزه کرونا میپردازد و تهیه کنندگی این اثر را به عهده داشته نیز اشاره میکند و میگوید: این کار را هم به سفارش شبکه افق ساختیم که در همین شبکه پخش شد.
پیش قدم در مقایسه با دیگر استانها
به گفته رئیس انجمن سینمای جوانان خراسان رضوی، این انجمن درباره ساخت آثاری با موضوع کرونا، در مقایسه با دیگر مراکز استانها موفقتر عمل کرده است. سیدوحید حسینی دراین باره بیان میکند: ما در حوزه شهدای مدافع سلامت و پیشگیری از شیوع کرونا آثار بسیاری تولید کردیم و میتوان گفت در این باره پیش قدم شدیم و حتی از فیلم سازان جوان درخواست کردیم، فیلم هایشان را در آپارات به نمایش بگذارند.
از طرفی فیلمها نیز در صفحه مجازی انجمن، اکران عمومی شد. همچنین درباره فیلمها با فیلم سازانش گفتگو داشتیم. او به این اشاره میکند که نزدیک به ۲۴ اثر صدثانیهای درباره مدافعان سلامت از سوی انجمن ساخته شده است و در این باره فیلم کوتاه «ما همه با هم هستیم» ساخته علی رضا موسی زاده و معین ناجی را یکی از بهترین فیلمهای انجمن با موضوع کرونا میداند که دوران دفاع مقدس را به دوران کرونا پیوند میزند. جانبازی که زمان جنگ شیمیایی میشود و ماسکش را به کودک میدهد و همان کودک پرستار میشود و ماسک اکسیژن روی صورت بیماری میگذارد.
او درباره اکران این آثار نیز بیان میکند: ۱۳ فیلم با عنوان سیمرغ سینمای خراسان در حاشیه هجدهمین جشنواره فیلم فجر اکران شد که فیلمهایی با موضوع کرونا هم در میان آنها بود.
این سینماگر همچنین اتفاق خوب سال گذشته انجمن را بستن تفاهم نامه همکاری میان شهرداری مشهد و انجمن سینمای جوانان خراسان رضوی میداند و میگوید: طبق این تفاهم نامه ۱۲ فیلم درباره زندگی مشاهیر و ادیبان بزرگ خراسان رضوی از سوی انجمن ساخته خواهد شد که بودجه آن بعد از ماه مبارک رمضان به فیلم سازان ما تعلق خواهد گرفت.
هنوز برای تولید اثر زود است
«هنوز برای تولید اثر با موضوع کرونا خیلی زود است.» این نظر امیراطهر سهیلی کارگردان جوان و مطرح مشهدی درباره ساخت آثاری در حوزه این بیماری همه گیر است. او میگوید: باید مدتی از این اتفاق بگذرد و به قولی در ذهن ها، ته نشین شود و بعد به این فکر بیفتیم که با چه دستاوردها و مشکلاتی روبه رو بوده ایم. به نظر من، شاید الان به طور گزارش وار و خبری بتوانیم اثری تهیه کنیم، اما داستانها و نگاهها هنوز سطحی است و هنوز کنش دراماتیک داستانی از کرونا بیرون نیامده است.
سازنده فیلم بلند «زنانی که با گرگها دویده اند» خاطرنشان میکند: دو سال است در بازی دل آزار چینیها قرار گرفته ایم، اما چه اثری دیده اید که شما را به فکر فرو ببرد. من کار قدرتمندی ندیده ام. آثاری هم که ساخته شده، بیشتر فیلمهای سفارشی و درجه دو هستند. او میگوید: در زمان جنگ ویتنام هم تولید اثر زیاد بود، ولی فیلم درخوری از کار در نیامد. کمی از طاعون، جنگ جهانی دوم و آن اتفاقات که گذشت، فیلمهای ماندگار و تأثیرگذاری مانند «متولد ماه می»، «اینک آخر الزمان» و «هیروشیما عشق من» ساخته شد.
سینما، هنر نامیرا و ماندگاری است. یک درد مشترک انسانی و درد جهانی بی زمان. اگر کرونا رفت، اگر جنگ ایران و عراق تمام شد، آیا فیلمهایی که با این موضوع ساخته میشود، همچنان ماندگار است. آیا در طول تاریخ میتواند خودش را زنده نگه دارد. خوب اگر شما حاضرید این فیلمها را ببینید آن فیلم عمیق است. من میگویم فیلم «اینک آخر الزمان»، آن قدر درد و داغش زنده است که چیزی فراتر از آن جنگ و آن زمان و مکان هاست. این میشود سینما و هنر، باقی گزارش است. در دوران پساکرونا نیز اگر بستر فیلمها فراتر از یک برهه تاریخی باشد، ارزشمند است.