یک وقتهایی از سال، خبر آمدن میهمان در خانه میپیچد و همه به تکاپوی آماده شدن میافتند. یکی جارو میزند، یکی خانه را مرتب میکند، یکی با سلیقه میوه و شیرینی را داخل ظرف میچیند و یکی هم خرید بازار را انجام میدهد. یک وقتهایی مثل عید نوروز یا شب چله، خانه به خانه که بروی، آدمها بلند بلند با هم حرف میزنند و میخندند. وسط این خوش و بش کردنها، صاحبخانه مراقب است که میهمانانش کم و کسری نداشته باشند و مدام با روی باز و زبان شیرین، تعارفشان میکند. شاید اوضاع مالیاش تعریفی نداشته باشد اما بازهم تلاش میکند بهترین میزبان باشد.
این روزها که صدای پای میهمانان امام هشتم از کوچه پاییز میآید، همه دارند خود را برای مهمانداری آماده میکنند، خیمههای عزا را برپا میکنند، مساجد و تکیهها را جارو میزنند و خیلیها هم خانههای خود را برای میهمانان 3روز پایانی ماه صفر آماده میکنند. حالا تبدیل به یک مهمانسرای بزرگ شده آنهم میهمانانی که حضرت رضا(ع) دعوتشان کرده است.
ایرانیها و بهویژه مشهدیها همیشه به این رسم دیرینه پایبند بودهاند و هر سال سعی میکنند نسبت به سال گذشته میزبان بهتری باشند. آنها میکوشند لیاقت میزبانی از میهمانان امام رئوف را در خود ایجاد کنند.
شاید این روزها، تنگناهای اقتصادی زندگی بیشتر مردم را تحتتأثیر قرار داده باشد اما خیلیها هنوز همان عاشق و دلداده قدیمی هستند که پای روضههای محرم خودشان و زندگیشان را سپردهاند دست امام حسین(ع) و به اربابشان اعتماد کردند.
مشهد منتظر شلوغترین روزهای خود است. روزهایی که هیئات مذهبی از گوشه و کنار ایران، پیاده و سواره خود را مشهد میرسانند تا چهل و هشتم و شهادت امام رضا(ع) را در این شهر عزاداری کنند و ساکنان شهر بهشت هم با تمام توان به زائران رضوی خدمت میکنند.
از آن طرف، همسایگان عراقی هم مثل هرسال دارند سنگ تمام میگذارند. نه اینکه فکر کنید اوضاع و احوال درستی دارند، نه اما همه چیزشان را سر سفره اربعین میگذارند. این را هرکس که یکبار رفته باشد پیادهروی اربعین خوب میداند. کوچک و بزرگ، زن و مردشان پای کار هستند تا زائران، بدون لحظهای احساس خستگی، گرسنگی یا تشنگی به کربلا برسند و در کمال آرامش به عزاداری خود بپردازند. این موضوع به ویژه این روزها که دستهای پشت پرده، فضای این کشور را کمی ملتهب کرده است بیشتر دیده میشود. عراقیها امسال هم سخاوتمندانه و با آغوش باز مشغول میزبانی از زائران اربعین هستند. هنوز هم پیرزنی که تنها آب و نمک در خانه دارد پاهای تاول زده زائران پیاده امام حسین را شستوشو میدهد. هنوز هم دخترکان کوچک خرمای تازه عراقی را در سبد میگذارند و منتظرند دستی داخل سبد دراز شود و شوقشان را صدچندان کند.
فرهنگ میزبانی در اربعین مشهد در کنار فرهنگ میزبانی عراقیها در این ایام نشان میدهد جریان کربلا مانند رودی خروشان همچنان ادامه دارد و هیچ ارادهای نمیتواند در مقابل آن قد علم کند. این روزها همه در کنار هم و تنها زیر یک پرچم سینه میزنند و جلوهای از وحدت را به نمایش میگذارند. میزبان منتظر آمدن است و میهمان بیقرار رسیدن؛ در نهایت نیز همه میخواهند ارادت خود را به ساحت اهل بیت(ع) نشان دهند و یک حرف مشترک دارند:«لبیک یاحسین(ع)».