جلوه گری ۱۲۶ المان ویژه در مسیر نوبهار مشهد (۲۰ اسفند ۱۴۰۳) افتتاح پروژه بازگشایی معبر و امتداد بولوار دکترحسابی به همراه پنج پروژه عمرانی منطقه ۱۰ مشهد گلایه شهروندان شهرک قدس مشهد از کمبود امکانات و وعده‌های عمل نشده | چراغچی ۲۷ مشکل گشا می‌خواهد! روشنایی تقاطع‌های مهم مشهد با انرژی خورشیدی بودجه ۱۴۰۴ گامی نو در مسیر توسعه متوازن مشهد باران هم حریف آلودگی هوای کلانشهر مشهد نشد | ثبت یک روز ناسالم دیگر (۲۰ اسفند ۱۴۰۳) بازگشایی بولوار رضویه؛ رونق صنایع محور غرب مشهد ویدئو| آغاز عملیات اجرایی تقاطع غیرهم‌سطح امام حسن مجتبی(ع) در مشهد برپایی ۱۲۶۶ میز افطاری ساده در مشهد با پویش بفرمایید افطار رئیس شورای اسلامی شهر مشهد: مشکلات معیشتی و اقتصادی، عاملی برای توسعه حاشیه شهرهاست رئیس کمیسیون تلفیق شورای اسلامی شهر مشهد: لایحه بودجه ۱۴۰۴ شهرداری در جلسات کمیسیون تلفیق، بررسی نهایی می‌شود سلیمی: زن در ترکمنستان نگهبان میراث ملی است + فیلم افزایش بیش از ۳۰۰ چشمه سرویس بهداشتی در مشهد، برای خدمت‌رسانی بهتر به زائران نوروز ۱۴۰۴ توزیع بیش از ۱۵۰۰ تن اقلام ضروری توسط جهاد کشاورزی در مشهد درباره روحانی «نبی‌بخش» که به عشق امام رضا (ع) از هند به مشهد آمد | ساکن ابدی تکیه کرمانی‌ها نگاه ویژه شورای شهر مشهد به ساخت زمین‌های ورزشی در حاشیه شهر راه‌اندازی بانک چشم در سازمان فردوس‌های شهرداری مشهد از زباله‌گردی تا کمبود ایستگاه‌های پسماند مشهد | پاسخ‌گویی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند در مرکز ۱۳۷ شهرداری مشهد ثبت هوای سالم در کلانشهر مشهد در پی بارش باران (۱۹ اسفند ۱۴۰۳) اجرای کامل طرح اگو مشهد در ۳ سال آینده استقبال از بهار مشهد با بیش از ۶۰۰ المان تلفیقی
سرخط خبرها

باغی دربسته اما دیدنی

  • کد خبر: ۶۸۳۹
  • ۲۱ مهر ۱۳۹۸ - ۰۶:۲۰
باغی دربسته اما دیدنی
مهدی سیدی خراسان‌پژوه

باغ مشهور به «خونی» از باغ‌های دربسته! اما مهم و دیدنی مشهد در خیابان عنصری (در شرق خیابان امام رضا(ع) است که مشهدی‌ها عموما نام آن را بسیار شنیده‌اند، اما درباره هویت و وجه‌تسمیه‌اش یا چیزی نمی‌دانند، یا آنچه می‌دانند و می‌گویند، اشتباه است! اگر از مشهدی‌ها درباره‌ این باغ سؤال کنید، بیشترشان می‌گویند که چون روس‌ها از این باغ حرم امام رضا(ع) را به توپ بستند و خون عده‌ زیادی را در این حرم به زمین ریختند، به «باغ خونی» مشهور شد! حال اگر در ادامه از ایشان بپرسید که آن واقعه در چه سالی رخ داد، دیگر جواب روشنی ندارند و احتمالا مِن و مِن‌کنان پشت گوششان را می‌خارانند و از شما خداحافظی می‌کنند! واقع امر این است که روس‌ها (به روایت منابع معتبر و چندگانه، ازجمله منتخب‌التواریخ حاج ملاهاشم خراسانی، که خودش شاهد ماوقع بوده) ۶سال پس از انقلاب مشروطه‌ ایران و در دوره‌ بدکرداری‌های محمدعلی‌شاه قاجار، به بهانه‌ مقابله با 2گروه از اشرار (با سرکردگی «طالب‌الحق» و «یوسف‌خان هراتی») در ماه ربیع‌الثانی سال۱۳۳۰ قمری (برابر با فروردین‌ماه ۱۲۹۱خورشیدی/ آوریل ۱۹۱۲میلادی)، یعنی حدود ۱۰۷سال پیش، از چهارسوی بالاخیابان و پایین‌خیابان و بانک شاهی و گل‌خطمی به‌سوی حرم حضرت رضا(ع) گلوله‌ توپ انداختند؛ درحالی‌که باغ‌خونی هم در اخبار و ظاهر اسناد، محل عملیات ایشان بود. این باغ دست‌کم از حدود 50سال قبل از به‌توپ‌بستن حرم، به نام «خونی» (باغ چشمه‌دار) مشهور بوده است. چون به روایت «علینقی حکیم‌الملک» در «روزنامه سفر خراسان»، ناصرالدین‌شاه در سفر به مشهد (سفر اولش در سال ۱۲۸۴ قمری)، روزی به‌ قصد تفرج باغ خلج در جنوب شهر سوار شد و در میان راه از کنار باغ خونی که یکی از باغ‌های معروف مشهد بود، گذشت (ص ۲۶۵). 8سال بعد از سفر ناصرالدین‌شاه قاجار، «کلنل مک گرگر انگلیسی» به مشهد آمد (در سال ۱۲۹۲قمری) و در کتاب سفرنامه‌ سیاسی‌اش (شرح سفری به ایالت خراسان) نوشته که در عمارت شاهانه همین باغ زیبای خونی اقامت گزیده، اما از نام نازیبای آن متعجب شده، درنتیجه مرقوم فرموده است: «نام باغ تاحدی برایم نفرت‌آور بود. باغ خونی، یا باغ خون! نتوانستم بفهمم چرا این‌جور نامی بر آن نهاده‌اند؟!» (ج ۲، ص ۴۴). کاش کسی به جناب کلنل انگلیسی می‌گفت که «خون» و «خین» و «خانی» همگی واژگان هم‌ریشه و پهلوی به‌معنی «چشمه» هستند؛ کمااینکه هنوز کردها وکرمانج‌های خراسان چشمه را خانی یا گانی می‌خوانند. همچنین 2روستای کنار کشف‌رود در نزدیکی مشهد و شهر توس که دارای چشمه بوده‌اند، به نام‌های «خین‌عرب» و «خین‌چماقی» مشهورند. آن‌وقت جناب کلنل از نام زیبای «باغ خونی» (یعنی باغی که در آن چشمه بوده) با تنفر یاد نمی‌کرد. خب، حالا اگر بازهم از یک مشهدی متفکر و دانا! شنیدید که وجه‌تسمیه «باغ خونی» همان است که وی می‌فرماید! باور می‌کنید؟بیشتر وجه‌تسمیه‌ها و اطلاعات عامیانه مردم نیز به قول ابوالفضل بیهقی، از همین لون است؛ که بازهم خواهیم دید...

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->