در مورد شغل سخت و مهجور محیط بانی به بهانه اتفاق تلخ برای محیط بان اصفهانی

محمد ناصر حق خواه | شهرآرانیوز؛ خبر‌های مربوط به محیط زیست چند سالی است که بیش از گذشته در بین خبر‌های پر بازدید و پربازخورد قرار می‌گیرد. این سال‌ها مسئله نه مسئله کم آبی است و نه ریزگرد‌ها و نه از بین رفتن جنگل‌ها و مراتع.

هرچند همه مواردی که گفتیم مهم هستند و سرنوشت عمومی سالیان آینده ما را معلوم می‌کنند و خبر‌های تلخ هم پیرامونشان فراوان است؛ اما یکی از مسائل اصلی این روزها، به خطر افتادن زندگی محیط بانان است؛ و قضیه مثل از بین رفتن جنگل‌ها و خراب شدن بافت طبیعی با ساخت و ساز‌های غیرقانونی و کم آبی نیست که مصیبت هایش چند سال بعد معلوم شود و تازه عده‌ای به هول و ولا بیفتند که باید کاری کرد! جان محیط بانان مسئله مهمی است که این روز‌ها به راحتی گرفته می‌شود، در شرایطی که امکان دفاع متقابل هم به آنان داده نمی‌شود. اتفاقی که این مرتبه برای یکی از محیط بانان در شهر اصفهان رخ داده است.

ایران با شما زنده و ماناست

تصویری از سر و صورتی خونین و چشمانی مظلوم که رو به دوربین است؛ این عکس در توییتر با این نوشته همراه شده بود: «رضا خسروی، محیط بان پارک ملی قمشلو اصفهان.

ما مردم ایران به احترامت کلاه از سر برمی داریم و به شرف و غیرتت که تا پای جان ایستادی تا شکارچیان آهو به هدف خود نرسند، درود می‌فرستیم. ایران با شما زنده و ماناست و به تو می‌بالد آقای خسروی...» این توییت و شرح عکسی که داده شد، تقریبا مسئله را برای ما واضح می‌کند. شکارچیان بی رحمی که به راحتی حیوانات را در محیط‌های غیرقانونی و حفاظت شده شکار می‌کنند؛ از ضرب و شتم و تیراندازی به محیط بانی که می‌خواسته جلوی آنان را بگیرد هم نگذشته اند و برای انجام کارشان و زهر چشم گرفتن از باقی محیط بانان به شکلی وحشیانه به فردی که مشغول انجام وظیفه بوده، آسیب رسانده اند.

به هر حال حالا دیگر یک سال شده که کورسوی امیدی در این میان به چشم آمده و با ابلاغ قانون «حمایت قضایی و بیمه‌ای از مأموران یگان حفاظت محیط زیست و جنگل بانی» از سوی رئیس جمهوری، از این پس با پاسداران محیط زیست و جنگل‌های کشور در مراجع قضایی همچون ضابطان نیرو‌های مسلح برخورد می‌شود و آن‌ها دیگر قصاص نمی‌شوند. براساس این قانون، محیط بان‌ها و جنگل بانان که ضابط خاص قضایی هستند، تنها در موارد ضروری و آن چنان که برای نیرو‌های مسلح تعیین شده است، حق به کارگیری سلاح را در انجام وظایف و مأموریت‌های سازمانی دارند.

کودکان را عاشق طبیعت بار بیاوریم

درست است که قانون خوبی تصویب شده که قصاص را از روی میز دفاع از خود محیط بانان برداشته و اوضاع را حداقل از لحاظ قانونی عادلانه‌تر کرده است. از سوی دیگر هم فضای مجازی و گسترده شدن رسانه‌ها و خبرگزاری‌هایی که به مسائل محیط زیستی می‌پردازند باعث شده که این مسئله به یکی از خبر‌های تکرارشونده فضای رسانه‌ای تبدیل شود، اما دو نکته هنوز باقی است؛ اولین مورد، مسئله حقوق و مزایا و البته وسایل و تجهیزات است. در یک چرخش کوتاه بین اخباری که در رسانه‌ها منتشر شده است؛ اولین نکته‌ای که در این باره به چشم می‌خورد؛ گلایه‌های متعدد محیط بانان از وضعیت اقتصادی و مسائل بیمه و امکانات و تجهیزات آنان است و البته کمبود نیرو‌هایی که برای حفاظت از محیط‌های وسیع زیر نظر آنان بسیار کم است و البته خطرناک.

نکته‌ای که باید مسئولان محیط زیست به آن رسیدگی کنند؛ اما نکته‌ای که مربوط به ما مردم است و باید خیلی زودتر از این‌ها به آن می‌پرداختیم؛ لزوم توجه به تربیت کودکان است. بچه‌ها باید همان طور که اصول دیگر زندگی را یاد می‌گیرند؛ توجه به محیط زیست را هم بیاموزند. چنان که محمد درویش، کنشگر دلسوز محیط زیست در توییتر در واکنش به حادثه حمله به محیط بان اصفهانی نوشته شده بود: «برای مهار چنین خشونت‌های شرم آوری باید از خشت نخست شروع کرده و مجال دهیم کودکان این سرزمین عاشق طبیعت و سلحشورانش شوند.»

هنوز دیر نیست

افراد دیگری هم در این باره اظهارنظر کرده اند. یکی از پرتعدادترین نظرات این بود که مسئله محیط زیست باید از یک دغدغه لوکس به مسئله‌ای مهم و جزو اولویت‌های آموزشی تبدیل شود؛ به گونه‌ای که دغدغه‌مندان و هواداران محیط زیست فقط قشر خاصی نباشند و این وظیفه بر همگان روشن شود که از محیط زیست خود صیانت کنند.

به قول یکی از کاربران: «تخریب نکردن جنگل ها، استفاده درست از منابع آبی، تلاش برای آلوده نکردن هوا و... مثل سلام کردن توی جمع، مثل درست غذا خوردن، مثل همه اون چیز‌هایی که به بچه یاد می‌دیم، چون فکر می‌کنیم ضروریه؛ احترام به محیط زیست یه چیز لاکچری نیست. به بچه هامون یادش بدیم!» شاید دیر باشد، اما همه باید به این مسئله توجه کنیم. هر چند به قول یکی دیگر از کاربران: «انگار همیشه یه چیز مهم‌تر از محیط بان‌ها و محیط زیست هست؛ یه روز دلار یه روز صف مرغ یه روز یه چیز دیگر، چون این‌ها جلوی چشممونه.»