هیئت اخراج‌شده‌های صدام
۴۸ سال از آمدن نجفی‌ها از عراق به مشهد می‌گذرد
منشادی - ۵۰ سال از صدور حکم صدام حسین برای اخراج شیعه‌های ایرانی از عراق و به‌خصوص نجف می‌گذرد؛ عراقی‌هایی که تنها جرمشان داشتن والدین یا رگ و ریشه ایرانی بود. آن‌ها بعد از اخراج به ایران مهاجرت کردند و در شهر‌های مذهبی از جمله مشهد و قم ساکن شدند. بزرگ‌ترین اجتماعات متشکل از این افراد هم در مشهد شکل گرفت. افرادی که در این شهر فقط برای برگزاری مراسم‌های مذهبی در حسینیه‌های مختلف گرد هم می‌آمدند و عزاداری می‌کردند، تا اینکه در اوایل دهه ۶۰ نجفی‌های مقیم مشهد حسینیه‌ای در کوچه چهارباغ برای سوگواری‌شان با کمک ۷ بانی تهیه کردند و همه،
این بار در ایران دور هم جمع شدند.
حکایت خواندنی و شیرین پایه‌گذاری هیئت نجفی‌ها در مشهد که عزاداری و سوگواری‌های متمایزی در ایام محرم و صفر و همچنین شب‌های قدر دارند را عباسعلی صحرایی نجفی، خادم حسینیه و هیئت نجفی‌ها، برایمان نقل می‌کند. هیئتی که نه‌تن‌ها در ایام عزا و ولادت برنامه دارد؛ بلکه در طول سال هفته‌ای ۴ شب مراسم‌های گوناگونی در حسینیه اجرا می‌کند، اما آنچه در ماه عزاداری سالار شهیدان اجرا می‌شود، همان رسم و رسوم عربی آن است که همچنان پابرجاست.
بنایی به سبک ایوان نجف اشرف
پس از آنکه در زمان صدام به جرم شیعه و ایرانی‌بودن از عراق و نجف اخراج شدند، به مشهد آمدند و هیئت نجفی‌های مقیم مشهد را تأسیس کردند. در آن ابتدا ۷ نفر بودند، اما یک نفر همه‌کاره بود. به قول صحرایی، رئیس آنجا حاج صاحب شیخانی بود: وقتی از نجف به مشهد آمدیم، برای عزاداری‌ها و سوگواری‌ها یا به حسینیه میلانی در خیابان تهران یا به مسجد محراب‌خان در محله نوغان می‌رفتیم. به دنبال این پراکندگی چند نفر از بزرگان نجف که در مشهد بودند، تصمیم گرفتند هیئتی را برای نجفی‌ها تأسیس کنند. در سال ۱۳۶۰ ش ۷ نفر به ریاست شیخانی با خرید زمینی در محله چهارباغ و در مجاورت حرم مطهر امام‌رضا (ع) بنای اصلی هیئت را گذاشتند. آن روز‌ها شیخانی همه‌کاره هیئت بود و احداث حسینیه را یک‌تنه انجام داد و با کمک‌های مردمی که از راه می‌رسید مصالح می‌خرید و خودش دست به کار می‌شد و بنای حسینیه را بالا می‌برد. نتیجه تلاش و زحمت‌های او امروز ۲ طبقه حسینیه با گنبد و یک ایوان به سبک ایوان نجف اشرف است که صبح و عصر در اختیار عبادت‌کنندگان است.
مشعل‌گردانی معروف نجفی‌ها
روز هشتم محرم آیین مذهبی هیئت نجفی‌ها آغاز می‌شود. آیینی که به مشعل‌گردانی معروف است و ۳ روز ادامه دارد. صحرایی این آیین را مهم‌ترین آیین سنتی هیئت عنوان می‌کند و درباره این آیین می‌گوید: مشعل در حقیقت همان علم است. چندین پیاله فلزی که هر کدام روی یک دسته چوبی سوارند یک مشعل را تشکیل می‌دهند و مشعل‌ها روی یک میله آهنی افقی نصب شده‌اند. بزرگ‌ترین مشعل در وسط و اطراف آن‌هامشعل‌های کوتاه‌تر به شکلی متقارن تعبیه شده است. در شب هشتم بعد از سخنرانی، جوانان در قالب دسته، علمی که مشعل‌های روشن دارد را به دوش می‌کشند تا به حرم مطهر برسند. در راه رسیدن دسته به حرم نیز نوحه‌خوان عربی نوحه می‌خواند. نقل است که این مشعل‌گردانی برای زنده نگه‌داشتن قیام، و علم‌کشی آن برای نگه‌داشتن علم آن است.
پذیرایی از مردم با قهوه تلخ
یکی دیگر از آیین‌های هیئت نجفی‌ها مشق شمشیر یا مشق السیف است. صحرایی در توضیح این آیین اظهار می‌کند: مشق السیف هم‌زمان با آیین مشعل‌گردانی در شب هشتم آغاز می‌شود. در این آیین، عزاداران در قالب دسته‌های متعدد به صورت دایره‌وار کنار یکدیگر می‌ایستند و درحالی که در دستشان شمشیر یا قمه گرفته‌اند، با ذکر‌ها و نوحه‌هایی که خوانده می‌شود دم می‌گیرند و رفته رفته به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند؛ هرچه بیشتر به یکدیگر نزدیک می‌شوند صدای طبل‌ها و نوحه‌خوانی‌ها و همراهی مردم با آن‌ها هم اوج می‌گیرد. این آیین در واقع نوعی اعلام آمادگی برای مبارزه است. صحرایی ادامه می‌دهد: گاهی در این شب آذربایجانی‌ها میهمان هیئت می‌شوند و مداحی به ۲ زبان ترکی و عربی هم جذاب و هم خاص می‌شود. نجفی‌ها نیز عادت دارند با تلخی قهوه از مردم در مراسم سوگواری‌شان پذیرایی کنند. صحرایی همچنین آیین مقتل‌خوانی در ظهر عاشورا را یکی دیگر از آیین‌های مهم هیئت نجفی‌ها عنوان می‌کند: مقتل به لهجه عراقی خوانده می‌شود. یکی از مقتل‌خوان‌های مهم این هیئت مرحوم آیت‌ا... سیبویه بوده است.
قیمه نجفی‌ها
قیمه نجفی از غذا‌های سنتی نجفی‌هاست که در شب‌های عزاداری با آن از مردم پذیرایی می‌کنند. در این غذا از لوبیا و گوشت کوبیده شده استفاده می‌شود. عرب‌ها این غذا را مخصوص محرم و صفر پخت می‌کنند. به جز این یک‌بار، در طول سال هم آش نجفی‌ها توزیع می‌شود که هم‌زمان با شهادت امام زین‌العابدین (ع) است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
