نگرانی از وضعیت رسانه‌های آزاد و خبرنگاران افغانستان

به گزارش شهرآرانیوز؛ افغانستان پس از سرنگونی طالبان در اواخر سال ۲۰۰۱ شروع به ایجاد رسانه‌های پویا و آزاد تحت هدایت نسلی از خبرنگاران شجاع و توانمند کرد اما امروز این کشور وارد مرحله‌ای شده است که فعالان رسانه تحت تهدیدهای فزاینده قرار دارند.

روز سوم ژوئن ۲۰۲۱ ، "مینا خیری" مجری خبر شبکه آریانا ، مادر او بعلاوه دو مسافر دیگر بر اثر انفجار بمبی در مسیر خودروی ون حامل آنها در کابل کشته شدند.

روز دوم مارس ۲۰۲۱ سه خبرنگار زن به نام‌های شهناز رعافی ، سودیا سعادت و مرسل وحیدی در مسیر بازگشت به خانه در شهر جلال‌آباد استان ننگرهار به ضرب گلوله افراد مسلح ناشناس کشته شدند. این سه خبرنگار برای شبکه خصوصی انعکاس کار می‌کردند.

بنا بر اعلام "مرکز خبرنگاران افغانستان" (AFJC) در سال جاری تاکنون حداقل پنج تن از فعالان حرفه‌ای عرصه رسانه کشته شده‌اند . هشت تن از پرسنل رسانه‌ای در سال ۲۰۲۰ کشته شدند.

روز ۱۰ دسامبر ۲۰۲۰ ، ملاله میواند خبرنگار شبکه رادیو و تلویزیونی انعکاس و راننده او به دست افراد مسلح ناشناس در شهر جلال‌آباد کشته شدند. این خبرنگار درباره چالشهای خبرنگاران زن در افغانستان سخنان صریحی بیان کرده بود و همچنین عضو اتحادیه بین المللی زنان در رادیو و تلویزیون بود.

در ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰ ، الیاس داعی خبرنگار رادیو آزادی در پی انفجار بمب چسبنده به خودرویش در شهر لشکرگاه مرکز استان هلمند کشته شد . در این حمله سه فرد دیگر نیز مجروح شدند. روز ۳۰ مه ۲۰۲۰ ، یک خبرنگار شبکه خورشید به نام میرواحد شاه و تکنیسین فنی به نام شفیق امیری بر اثر انفجار بمب در راه خودرو در کابل کشته شدند. از سال ۲۰۰۵ تا کنون در مجموع ۱۱۰ خبرنگار و پرسنل رسانه ها ( مرد) و ۱۷ خبرنگار زن در افغانستان کشته شده اند.

بنا بر داده‌های مرکز خبرنگاران افغانستان، در حالی که در ۱۲ سالی که نیروهای خارجی مسئول امنیت بودند یعنی بین سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۱۳ در مجموع ۲۹ تن از کارکنان رسانه ها کشته شدند ۸۹ تن در مدت هشت سال پس از ۲۰۱۳ که مسئولیت به نیروهای افغان داده شد کشته شدند.

وضعیت برای کارکنان رسانه‌ها همانند همه مردم افغان پس از سال ۲۰۱۴ و خروج بیشتر نیروهای خارجی از این کشور جنگزده ، بطور آشکار بدتر شد.

خبرنگاران در بسیاری از بخش‌های افغانستان می گویند که در بحبوحه قتل همقطاران خود دیگر احساس امنیت نمی کنند. یک خبرنگار شاغل در یک شبکه رادیویی در استان هلمند گفت: ما در هراس دائمی از هدف قرار گرفتن هستیم. در شهر و دفتر کار و حتی در خانه احساس امنیت نداریم.

افغانستان بیش از ۲ هزار رسانه ثبت شده رسمی دارد و گزارشها حاکی است که از مارس ۲۰۱۴ تا کنون دستکم ۱۰۰ رسانه تعطیل شده است.

روز سوم ماه مه سال جاری میلادی ، کمیته ایمنی خبرنگاران افغانستان (AJSC) در همکاری با سازمان علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)‌ و هیات سازمان ملل در افغانستان (یوناما) مراسم روز جهانی آزادی مطبوعات را در کابل برگزار کرد. همه سخنرانهای این مراسم چالشهای موجود برای آزادی رسانه‌ها و ایمنی خبرنگاران و نیز اقدامات لازم برای غلبه بر چالش‌ها را مورد تاکید قرار دادند. "نجیب شریفی" رئیس کمیته مزبور گفت: اگر اقدامات اساسی و معنادار برای پرداختن به چالشها انجام ندهیم ، ممکن است یکی از بزرگترین دستاوردهای دو دهه گذشته را از دست بدهیم. خانم "دبورا لیونز" نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل خواستار توقف خشونت‌ها شد.

پیش از این در ۱۰ مارس ۲۰۲۱ مرکز خبرنگاران افغانستان به همراه ۴۰ سازمان دیگر جامعه مدنی از سراسر جهان ، در نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل و "یوناما" ضمن اشاره به موج قتل روزنامه‌نگاران در افغانستان خواستار همبستگی این سازمان‌ها با روزنامه‌نگاران افغانستان شدند. خبرنگاران افغانستان روز اول ژوییه نیز در نامه‌ای به اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان خواستار توجه دولت به ایمنی و امنیت خبرنگاران شدند.

خبرنگاران در افغانستان با تهدیدات فوق‌العاده‌ای رو به رو هستند و هدف ترور قرار می‌گیرند که این می‌تواند یکی از دستاوردهای بزرگ دوره پس از طالبان را از میان ببرد. هراس موجود بخصوص از این جهت بیشتر است که عاملان این حملات ناشناخته هستند و مجازات نمی‌شوند که این نیز علامتی از وضعیت امنیتی شکننده در این کشور است.

منبع: ایرنا