قدم به قدم تا حرم!
روایت ایستگاه‌هایی که در طول جاده قدیم مشهد به نیشابور برای خدمت به زائران پیاده امام رئوف راه اندازی شد
جلائیان- رمضان پور
خبرنگار شهرآرا محله
اگر ۲۰ سال پیش زائری پیاده قصد مشهد می‌کرد تا در ایام شهادت امام رضا (ع) در حرم باشد راه سختی داشت.
مسیر طولانی، خلوت و امکانات کم، اراده‌ای پولادین می‌خواست تا خودت را به آغوش حرم برسانی. اما حالا چند سالی است که جاده‌های منتهی به مشهد خیمه‌گاه عاشقان خدمت است که گاهی مجاور هستند و گاهی از شهر‌های دور به مشهد می‌آیند تا در این خدمت‌رسانی شریک باشند. هر سال هم بر تعداد زائران پیاده افزوده می‌شود و هم بر تعداد کسانی که می‌خواهند میزبان میهمانان حضرت رضا (ع) باشند. در این شماره به سراغ ایستگاه‌های خدمت به زائرانی رفتیم که در مسیر جاده قدیم مشهد به نیشابور مستقر هستند. یک معرفی کوتاه از یک خدمت گران‌قدر و ارزشمند. البته با توجه به فاصله زمانی ما با روز شهادت امام رضا (ع) فقط به سراغ بعضی از ایستگاه‌های خدمت‌رسانی رفتیم و تعداد ایستگاه‌ها و خدمت‌رسان‌ها بسیار بیشتر است.
ایستگاه اول-ایستگاه جوانان طرق
برای خدمت به زائران امام رضا (ع) داشتن ثروت ملاک نیست و می‌توان تنها با اراده قلبی و خواست خود ثامن‌الحجج (ع) در این راه گام برداشت. این نکته‌ای است که در ایستگاه استقبال از زائران جوانان طرق دیدیم. بانی اصلی ایستگاه، اصغری، نگهبان فضای سبز شهرداری، است.
اصغری می‌گوید: سال ۸۳ من با تراکتور در نزدیکی مسیر تردد زائران پیاده مشغول به کار بودم. آن زمان ایستگاه خاصی در اینجا نبود. تعدادی از زائران پیاده از من آب طلب کردند. من هم یک ظرف ۴ لیتری آب به همراه داشتم و به آن‌ها دادم. آن بطری بین زائران دست به دست شد و حدود ۳۰ نفر آب خوردند. همان موقع بود که این فکر به ذهنم خطور کرد تا سال بعد مکانی اینجا دایر کنم و آب و چای به زائران پیاده بدهم. سپس این موضوع را با ۲ نفر دیگر مطرح کردم و آن‌ها استقبال کردند. سال بعد ما با داربست ایستگاهی را دایر کردیم و با آب و چای از زائران استقبال کردیم، اما سال دوم با کمک امام رضا (ع) شاسی گلخانه‌ای خریدیم و ایستگاه جوانان طرق را در تپه سلام برپا کردیم.
اصغری از خدماتی که به زائران در این ایستگاه ارائه می‌کنند هم این‌گونه یاد می‌کند: ما در ایستگاه صبحانه، ناهار و شام به زائران می‌دهیم. به طوری که در سال‌های گذشته در ۳ روز توانستیم تا ۱۲ هزار نفر را اینجا پذیرایی کنیم. جای خواب خدمت دیگر ما به زائران است. هرچه جای خواب داشته باشیم در محل ایستگاه میزبان آن‌ها هستیم و مابقی را در مساجد طرق مستقر می‌کنیم.
این خادم زائران پیاده دیده‌ها و شنیده‌های بسیاری برای گفتن دارد. مانند تهیه ۲ هزار پرس غذا و توزیع آن به حدود ۳ هزار نفر و بازهم اضافه آمدن آن، اما شاید از همه مهم‌تر برایش بهبود دخترش بود که پزشکان او را جواب کرده بودند. او ماجرا را این‌گونه توضیح می‌دهد: من تمام زندگی‌ام حتی جان دخترم را از خدمت به زائران پیاده دارم. دختر ۸ ساله من ۳ سال پیش از روی کمد سقوط و خون‌ریزی مغزی کرد. دکتر‌ها او را جواب کرده بودند، اما به دعای همین زائران دخترم از کما بیرون آمد. پس از آن پزشکان می‌خواستند عملش کنند، اما ناگهان گفتند عمل نمی‌خواهد و او را پس از یک هفته مرخص کردند. در آخر نیز گفتند ۳ ماه باید استراحت مطلق باشد، اما پس از مدتی که برای معاینه نزد دکتر مراجعه کردیم آن‌ها گفتند هیچ مشکلی ندارد و حتی می‌تواند به مدرسه برود. واقعا در تمام این مدت پشتم تنها به امام رضا (ع) گرم بود.
ایستگاه دوم- متوسلان به امام جواد (ع)
ایستگاه متوسلان به امام جواد (ع) در تپه سلام تاریخی در ابتدای جاده قدیم نیشابور سال ۹۳ بنا شده است. احمد مروی، مسئول این ایستگاه، می‌گوید: خاطرم هست که مرا به مراسمی دعوت کردند که از خادمان زائران امام رضا (ع) تجلیل می‌شد. من مانده بودم من را چرا دعوت کرده‌اند؟ همان‌جا از خاطرم گذشت که چند وقت قبل در این زمین به پدرم گفته بودم اینجا به درد زائران امام رضا (ع) می‌خورد. زمین اینجا وقفی پدرم است، سال ۹۳ از سوی خانواده من و تعدادی از خیران و خادمان امام رضا (ع) ساخته شد. از جاده قدیم نیشابور که به سمت مشهد بیایی اینجا تپه سلام است که زائران رو به حضرت اولین سلام را می‌دهند. این ایستگاه در طول سال به زائران خدمت می‌کند، اما در ایام دهه آخر صفر با توجه به آمدن زائران پیاده روزانه ما تا ۴ هزار نفر را در اینجا پذیرایی می‌کنیم.
مروی درباره خدماتی که در این ایستگاه ارائه می‌شود نیز بیان می‌کند: خدمات ما در این ایستگاه شامل پذیرایی با صبحانه، ناهار، شام و میان وعده است. همچنین ما امکاناتی از قبیل ۷ حمام و ۱۲ چشمه سرویس بهداشتی برای زائران ایجاد کردیم.
ایستگاه سوم- ایستگاه زائران پیاده امام جواد (ع)
ایستگاه استقبال از زائران پیاده امام جواد (ع) با مساحتی در حدود ۱۸ هزار و ۶۰۰ متر مربع یکی از بزرگ‌ترین مراکزی است که برای زائران پیاده به همت خادمان حرم رضوی از ۱۵ سال پیش بنا شده است. این مکان در ۱۲ کیلومتری مشهد در جاده قدیم نیشابور واقع شده است. ایستگاه در حال بازسازی است و اکنون تعداد زیادی برای آماده‌سازی آن مشغول به کار هستند و تلاش می‌کنند ایستگاه را تا آخر هفته برای استقبال از زائران آماده کنند.
علی اصغر فخری، مسئول ایستگاه، درباره چگونگی ایجاد این ایستگاه می‌گوید: ۱۶ سال پیش چند نفر از خادمان حرم مطهر رضوی دور هم جمع شده بودیم و به این فکر می‌کردیم که برای زائران پیاده امام رضا (ع) باید کاری انجام بدهیم. نتیجه این شد که به جاده قوچان رفتیم و در سوله یک کارخانه مستقر شدیم. سال بعد با توجه به تعداد زیاد ایستگاه‌های استقبال از زائر در آن محور تصمیم گرفتیم به جاده قدیم نیشابور بیاییم.
۵ هزار پرس غذای روزانه
فخری ادامه می‌دهد: در سال دوم سوله یکی از کارخانه‌ها را برای خدمت‌رسانی به زائران گرفتیم و آن را تجهیزش کردیم. پس از ماه صفر مالک کارخانه زمینی به مساحت ۹ هزار متر برای خدمت به زائران پیاده وقف کرد و بیش از همین مقدار را نیز از منابع طبیعی تحویل گرفتیم و سپس با همراهی ۵۰۰ نفر از خادمان حرم امام رضا (ع) اینجا را ساختیم.
مسئول این ایستگاه استقبال از زائران پیاده درباره خدماتی که در این مکان به زائران ارائه می‌شود نیز می‌گوید: ما همه نوع خدماتی که زائران نیاز دارند از قبیل صبحانه، ناهار، شام، میان وعده، طب سنتی، جای خواب، حمام، دوخت و دوز، واکس و ... ارائه می‌کنیم. امسال در ایستگاه ۳ هزار پرس برای ناهار و ۱۸۰۰ پرس نیز برای شام تدارک دیدیم که اگر بانی پیدا کنیم می‌توانیم این ظرفیت را تا ۵ هزار پرس افزایش دهیم. افزون بر این ایستگاه امام جواد (ع) ۳ سوله برای اسکان دارد که مساحت آن‌ها در حدود ۱۸۰۰ متر است و اکنون در حال ساخت یک سوله دیگر برای سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه هستیم که تا آخر هفته کار آماده‌سازی‌اش به پایان می‌رسد.
ایستگاه چهارم- دلدادگان اهل بیت
خدمت به زائران امام رضا (ع) تنها مختص به مشهدی‌ها نیست. در بین خادمان زائران پیاده دهه آخر صفر برخی از دورترین شهر‌های کشور به مشهد می‌آیند تا در راه عشق قدمی بردارند. سید عادل قارونی، یکی از همین افراد است که خانه‌اش بیش از هزار و ۷۰۰ کیلومتر با مشهد فاصله دارد، اما ۶ سال است که خادم زائران امام رضا (ع) شده است. قارونی از چگونگی آمدنش به مشهد می‌گوید: ۸ سال پیش از تلویزیون دیدم که زائران پیاده از شهر‌های مختلف ایران در زمستان به سمت مشهد می‌آیند و در راه با مشکلات بسیاری روبه‌رو می‌شوند و کسی نیست که به آن‌ها خدمتی انجام بدهد.
حتی دیدم برخی از آن‌ها شب را در لوله‌های بزرگی که در حاشیه جاده قرار داشت به صبح می‌رساندند. سال بعد پس از اربعین به مشهد آمدم و برای دیدن مسیر زائران پیاده راهی مسیر آن‌ها شدم. دیدم وضعیت آن‌ها کمی بهتر شده است و خدماتی به آن‌ها ارائه می‌شود، اما در کل اوضاع به همان صورت خراب است. با خودم گفتم باید کاری برای زائران انجام بدهم و تصمیم گرفتم سال آینده برای زائران ایستگاهی بنا کنم. سال بعد قبل از ماه صفر به مشهد آمدم و به دنبال مکانی برای دایر کردن ایستگاه می‌گشتم که با تعمیرگاه خودرویی واقع در رباط خاکستری برخوردم که تابلو زده بود؛ ملک برای فروش است. صاحب آنجا وقتی شنید ما چه قصدی داریم و از خرمشهر آمدیم بسیار استقبال کرد. از آن سال او کلید ملکش را به من می‌دهد و در کل از هیچ کمکی دریغ نمی‌کند.
مصائب هوای سرد برای خوزستانی‌ها
قارونی از اولین سال خدمتش به زائران پیاده این گونه یاد می‌کند: ۶ سال پیش همراه پسرانم به اینجا آمدیم و مشغول به خدمت شدیم. آن سال هوا بسیار سرد بود. حتی آب یخ می‌زد. این برای ما که از خوزستان آمده بودیم و با این هوا غریبه هستیم سخت بود، اما با حضور زائران آسان شد. خادم خوزستانی زائران پیاده امام رضا (ع) ادامه می‌دهد: پسران من در شلمچه نیز برای زائران اربعین موکب می‌زنند. آن‌ها هر سال ۳ روز قبل از اربعین به مشهد می‌آیند و به من در این ایستگاه کمک می‌کنند. البته در کل ۲۳ نفر در ایستگاه ما خدمت می‌کنند که بیشتر آن‌ها خوزستانی هستند. قارونی از خدماتی که در ایستگاه به زائران ارائه می‌کنند نیز این‌گونه یاد می‌کند: اولین چیزی که مردم از ایستگاه خوزستانی‌ها توقع دارند ببینند قهوه، خرما و ارده است. ما این‌ها را در ایستگاه به صورت ثابت ارائه می‌دهیم و افزون بر آن صبحانه، ناهار و میان وعده نیز بین زائران توزیع می‌کنیم. ما عقیده داریم هرچه بیشتر به زائران خدمت‌رسانی کنیم، ثوابی که کسب می‌کنیم بیشتر است و این را افتخاری می‌دانی که امام رضا (ع) آن را به ما عطا فرمودند. شهروند خوزستانی در انتها می‌افزاید: من آرزو دارم در طول مسیر زائران پیاده پشت سرهم ایستگاه استقبال از آن‌ها ایجاد شود و مسیری که ما در آن هستیم دیگر جای خالی نداشته باشد و همه عاشقان امام رضا (ع) با اشتیاق برای خدمت به زائران امام رضا (ع) بشتابند.
ایستگاه پنجم-میقات الرضا
میقات‌الرضا یکی از بزرگ‌ترین مکان‌هایی است که برای خدمت به زائران امام رضا (ع) در طول سال ایجاد شده است. این ایستگاه همواره در طول سال درهایش به روی زائران گشوده است و خدمات بسیاری به زائران ارائه می‌کند. عباس علائی، مدیر عمران میقات‌الرضا، درباره چگونگی ساخت این مکان به شهرآرامحله می‌گوید: در سال ۸۳ که شهردار ملک‌آباد بودم اهالی این شهر نزد من آمدند و گفتند مکانی برای زائران پیاده امام رضا (ع) بسازیم. ما در آن سال با کمک تعدادی از خادمان حرم مطهر رضوی ایستگاهی در مسیر زائران ایجاد و در آن به زائران خدمت کردیم. وی ادامه می‌دهد: با توجه به استقبال زائران این نیاز دیده شد که مکانی را به صورت دائمی برای استقبال از زائران بسازیم. از این رو زمین کنونی میقات‌الرضا را با مساحت ۲۷ هزار مترمربع از تعدادی کشاورز و منابع طبیعی خریداری کردیم و به ساخت‌و‌ساز در آن مشغول شدیم. از آن زمان تاکنون توانستیم در این مکان ۱۱ سوئیت خانوادگی، حسینیه، سوله مخصوص بانوان، ۱۷ حمام، ۳۲ چشمه سرویس بهداشتی، بهداری خواهران و برادران، بخش فرهنگی، آشپزخانه، سردخانه، خشکشویی و نانوایی با مساحت بالغ بر ۱۱ هزار مترمربع بنا کنیم. افزون بر این میقات در این سال‌ها ۲ میقات‌الرضا در اطراف مشهد و یکی نیز در اراک با کمک خیران بنا کردیم و خدمات مشابهی در آنجا به زائران ارائه می‌کنیم. علائی با اشاره به تعداد زائران پیاده ایستگاه می‌افزاید: ما در اینجا روزانه از حدود ۵ هزار نفر پذیرایی می‌کنیم و شب‌ها تا ۳ هزار نفر را اسکان می‌دهیم. سال گذشته از حدود ۹۰ هزار نفر زائر پذیرایی کردیم.
ایستگاه ششم- کارخانه صنوبری میزبان زائران!
تعدادی از مراکز صنعتی و کارخانه‌هایی که در مسیر تردد زائران پیاده هستند، هم مکانی برای خدمت به زائران تجهیز می‌کنند و در حد توان به خدمت زائران امام رضا (ع) مشغول می‌شوند.
جعفر صنوبری، مالک یکی از این کارخانه‌ها، است. او ۲ هفته تولید خود را متوقف می‌کند تا به زائران امام رضا (ع) خدمت کند.
صنوبری درباره چگونگی ایجاد این ایستگاه می‌گوید: ۴ سال پیش که به راهپیمایی اربعین رفته بودم مشاهده کردم عراقی‌ها چگونه برای زائران امام حسین (ع) سنگ تمام می‌گذارند. به مشهد که بازگشتم یک سوله که در حال ساختش بودم، فوری آماده کردم و همان سال در آنجا از زائران پیاده همراه با خانواده‌ام پذیرایی کردیم. پس از آن خانواده‌ام من را تشویق کردند که در سال‌های بعدی هم از زائران استقبال کنیم و ما هم به لطف خدا همین کار را انجام دادیم و هر سال بهتر از سال قبل از زائران استقبال می‌کنیم به طوری که هر شب بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ نفر را در کارخانه با صبحانه و شام پذیرایی می‌کنیم.
وی در پاسخ به اینکه تعطیلی کارخانه و کار نکردن کارگران در این مدت به او ضرری وارد نمی‌کند؟ اظهار می‌دارد: از زمانی که پای زائران پیاده امام رضا (ع) به آن باز شد رونق به کسب و کارم آمده است.
ایستگاه هفتم-کفشداران زائران پیاده امام رضا (ع)
سومین ایستگاهی که با نام جوادالائمه (ع) مزین شده مربوط به کفشداران حرم مطهر رضوی بوده و در شهر ملک‌آباد واقع شده است. این ایستگاه ۱۸ سال قبل ایجاد شده است و در این سال‌ها مدام به تجهیزات و خدماتی که ارائه می‌کنند، افزوده می‌شود. حبیب عدالتیان، مسئول ایستگاه، که برای ایجاد آن زحمات بسیاری کشیده است به شهرآرامحله می‌گوید: این ایستگاه از سوی حدود ۲۵۰۰ نفر از کفشداران حرم امام رضا (ع) در مساحتی بالغ بر ۶ هزار متر بنا نهاده شده است. وی در توضیح علت انجام این کار هم بیان می‌کند: ما خادمان امام رضا (ع) زمانی که زائران آن حضرت را می‌بینیم که با پای پیاده از سرتاسر کشور به مشهد می‌آیند چطور می‌توانیم بی‌تفاوت باشیم و از آن‌ها پذیرایی نکنیم؟ و در واقع نوکری کردن برای زائران پیاده امام رضا (ع) افتخاری است که نصیب ما شده است. عدالتیان با اشاره به خدماتی که در این ایستگاه به زائران ارائه می‌شود، بیان می‌دارد: در این ایستگاه ما به زائران پیاده امام‌رضا (ع) خدمات مختلفی از جمله پذیرایی که شامل صبحانه، ناهار و شام است، ارائه می‌کنیم. هر روز تا ۱۶ هزار نفر در این ایستگاه پذیرایی می‌شوند و هر شب ۵ هزار نفر در ایستگاه می‌خوابند. افزون بر این درمانگاه و بهداری نیز در اینجا ایجاد کردیم. ۱۴۰ پزشک به اینجا می‌آیند و تا روز شهادت امام رضا (ع) خدمت‌رسانی می‌کنند. کتابخانه، توزیع جوراب و دمپایی از دیگر خدماتی است که ما ارائه می‌کنیم. وی ادامه می‌دهد: در هر شیفت ۱۱۰ نفر به صورت ثابت و ۲۰۰ نفر نیز برای پذیرایی در ایستگاه حضور دارند. در مجموع ما سال گذشته از حدود ۶۰ هزار نفر در این ایستگاه پذیرایی کردیم. ایستگاه امام جواد (ع) تنها ایستگاه خادمان کفشدار حرم امام رضا (ع) نیست. عدالتیان با نام بردن از دیگر ایستگاه‌های کفشداران می‌افزاید: کفشداران امام رضا (ع) در شهر‌های نجف، کربلا، سامرا و کاظمین نیز ایستگاه دارند و بسیاری از خادمان ما در اینجا تا چند روز پیش در عراق و آنجا مشغول خدمت بودند و حالا بلافاصله به مشهد آمدند و در اینجا به زائران خدمت می‌کنند.
ایستگاه هشتم- زائرسرای امام هادی (ع)
زائرسرای امام هادی (ع) آخرین ایستگاهی است که می‌رویم. این زائرسرا در مساحت ۳ هزار متر در ۲۰ کیلومتری مشهد از سوی خیران بنا شده است.
سیف ا... شریفی، مسئول این ایستگاه، به شهرآرامحله می‌گوید: ۲۰ سال پیش من از مازندران به مشهد آمدم و با سیدباقر حسینی آشنا شدم. سال بعد از آن همراه با ایشان به سه‌راه‌فردوسی رفتیم و ایستگاهی در آنجا برای استقبال از زائران ایجاد کردیم. سال بعدی به دلیل اینکه در آن محور تعداد استقبال‌کنندگان از زائران‌پیاده زیاد بود به اینجا آمدیم و از ۱۸ سال پیش در اینجا مستقر شدیم. سازه ما تا ۷ سال پیش موقتی بود، اما به همت خیران توانستیم از ۶ سال پیش زائرسرایی بسازیم و در آن از زائران استقبال کنیم.
خادم زائران پیاده با اشاره به خدمات ایستگاه تصریح می‌کند: در این زائرسرا ما خدماتی از قبیل صبحانه، ناهار، شام و امکاناتی از قبیل ۵۲ چشمه سرویس بهداشتی، ۲۸ حمام و ۲ درمانگاه برای خواهران و برادران داریم. افزون بر این ما برنامه‌های فرهنگی مانند برگزاری مراسم مذهبی، حلقه معرفت، پخش کلیپ و فیلم در شب‌ها برای زائران داریم و در سال گذشته توانستیم در مجموع از ۴۱ هزار زائر پذیرایی کنیم. شریفی، عشق را عامل انجام این خدمات می‌داند و اظهار می‌دارد: تمام این‌کار‌ها را ما به دلیل عشق به امام هشتم انجام دادیم. ما عاشق هستیم و جز عشق برای من و ۲۶۰ نفری که برای خدمت به زائران در این ایستگاه شغل خود را رها می‌کنند، چیزی مشوق نیست.
وی می‌افزاید: از ۳ ماه پیش ده‌ها نفر در حال آماده‌سازی این زائرسرا بودند در صورتی که تمام آن‌ها دوست داشتند در بین زائران اربعین باشند، اما ماندند و برای آماده‌سازی ایستگاه کمک کردند تا زائرانی که به اینجا می‌آیند در آسایش باشند.
مسیر طولانی، خلوت و امکانات کم، اراده‌ای پولادین می‌خواست تا خودت را به آغوش حرم برسانی. اما حالا چند سالی است که جاده‌های منتهی به مشهد خیمه‌گاه عاشقان خدمت است که گاهی مجاور هستند و گاهی از شهر‌های دور به مشهد می‌آیند تا در این خدمت‌رسانی شریک باشند. هر سال هم بر تعداد زائران پیاده افزوده می‌شود و هم بر تعداد کسانی که می‌خواهند میزبان میهمانان حضرت رضا (ع) باشند. در این شماره به سراغ ایستگاه‌های خدمت به زائرانی رفتیم که در مسیر جاده قدیم مشهد به نیشابور مستقر هستند. یک معرفی کوتاه از یک خدمت گران‌قدر و ارزشمند. البته با توجه به فاصله زمانی ما با روز شهادت امام رضا (ع) فقط به سراغ بعضی از ایستگاه‌های خدمت‌رسانی رفتیم و تعداد ایستگاه‌ها و خدمت‌رسان‌ها بسیار بیشتر است.
ایستگاه اول-ایستگاه جوانان طرق
برای خدمت به زائران امام رضا (ع) داشتن ثروت ملاک نیست و می‌توان تنها با اراده قلبی و خواست خود ثامن‌الحجج (ع) در این راه گام برداشت. این نکته‌ای است که در ایستگاه استقبال از زائران جوانان طرق دیدیم. بانی اصلی ایستگاه، اصغری، نگهبان فضای سبز شهرداری، است.
اصغری می‌گوید: سال ۸۳ من با تراکتور در نزدیکی مسیر تردد زائران پیاده مشغول به کار بودم. آن زمان ایستگاه خاصی در اینجا نبود. تعدادی از زائران پیاده از من آب طلب کردند. من هم یک ظرف ۴ لیتری آب به همراه داشتم و به آن‌ها دادم. آن بطری بین زائران دست به دست شد و حدود ۳۰ نفر آب خوردند. همان موقع بود که این فکر به ذهنم خطور کرد تا سال بعد مکانی اینجا دایر کنم و آب و چای به زائران پیاده بدهم. سپس این موضوع را با ۲ نفر دیگر مطرح کردم و آن‌ها استقبال کردند. سال بعد ما با داربست ایستگاهی را دایر کردیم و با آب و چای از زائران استقبال کردیم، اما سال دوم با کمک امام رضا (ع) شاسی گلخانه‌ای خریدیم و ایستگاه جوانان طرق را در تپه سلام برپا کردیم.
اصغری از خدماتی که به زائران در این ایستگاه ارائه می‌کنند هم این‌گونه یاد می‌کند: ما در ایستگاه صبحانه، ناهار و شام به زائران می‌دهیم. به طوری که در سال‌های گذشته در ۳ روز توانستیم تا ۱۲ هزار نفر را اینجا پذیرایی کنیم. جای خواب خدمت دیگر ما به زائران است. هرچه جای خواب داشته باشیم در محل ایستگاه میزبان آن‌ها هستیم و مابقی را در مساجد طرق مستقر می‌کنیم.
این خادم زائران پیاده دیده‌ها و شنیده‌های بسیاری برای گفتن دارد. مانند تهیه ۲ هزار پرس غذا و توزیع آن به حدود ۳ هزار نفر و بازهم اضافه آمدن آن، اما شاید از همه مهم‌تر برایش بهبود دخترش بود که پزشکان او را جواب کرده بودند. او ماجرا را این‌گونه توضیح می‌دهد: من تمام زندگی‌ام حتی جان دخترم را از خدمت به زائران پیاده دارم. دختر ۸ ساله من ۳ سال پیش از روی کمد سقوط و خون‌ریزی مغزی کرد. دکتر‌ها او را جواب کرده بودند، اما به دعای همین زائران دخترم از کما بیرون آمد. پس از آن پزشکان می‌خواستند عملش کنند، اما ناگهان گفتند عمل نمی‌خواهد و او را پس از یک هفته مرخص کردند. در آخر نیز گفتند ۳ ماه باید استراحت مطلق باشد، اما پس از مدتی که برای معاینه نزد دکتر مراجعه کردیم آن‌ها گفتند هیچ مشکلی ندارد و حتی می‌تواند به مدرسه برود. واقعا در تمام این مدت پشتم تنها به امام رضا (ع) گرم بود.
ایستگاه دوم- متوسلان به امام جواد (ع)
ایستگاه متوسلان به امام جواد (ع) در تپه سلام تاریخی در ابتدای جاده قدیم نیشابور سال ۹۳ بنا شده است. احمد مروی، مسئول این ایستگاه، می‌گوید: خاطرم هست که مرا به مراسمی دعوت کردند که از خادمان زائران امام رضا (ع) تجلیل می‌شد. من مانده بودم من را چرا دعوت کرده‌اند؟ همان‌جا از خاطرم گذشت که چند وقت قبل در این زمین به پدرم گفته بودم اینجا به درد زائران امام رضا (ع) می‌خورد. زمین اینجا وقفی پدرم است، سال ۹۳ از سوی خانواده من و تعدادی از خیران و خادمان امام رضا (ع) ساخته شد. از جاده قدیم نیشابور که به سمت مشهد بیایی اینجا تپه سلام است که زائران رو به حضرت اولین سلام را می‌دهند. این ایستگاه در طول سال به زائران خدمت می‌کند، اما در ایام دهه آخر صفر با توجه به آمدن زائران پیاده روزانه ما تا ۴ هزار نفر را در اینجا پذیرایی می‌کنیم.
مروی درباره خدماتی که در این ایستگاه ارائه می‌شود نیز بیان می‌کند: خدمات ما در این ایستگاه شامل پذیرایی با صبحانه، ناهار، شام و میان وعده است. همچنین ما امکاناتی از قبیل ۷ حمام و ۱۲ چشمه سرویس بهداشتی برای زائران ایجاد کردیم.
ایستگاه سوم- ایستگاه زائران پیاده امام جواد (ع)
ایستگاه استقبال از زائران پیاده امام جواد (ع) با مساحتی در حدود ۱۸ هزار و ۶۰۰ متر مربع یکی از بزرگ‌ترین مراکزی است که برای زائران پیاده به همت خادمان حرم رضوی از ۱۵ سال پیش بنا شده است. این مکان در ۱۲ کیلومتری مشهد در جاده قدیم نیشابور واقع شده است. ایستگاه در حال بازسازی است و اکنون تعداد زیادی برای آماده‌سازی آن مشغول به کار هستند و تلاش می‌کنند ایستگاه را تا آخر هفته برای استقبال از زائران آماده کنند.
علی اصغر فخری، مسئول ایستگاه، درباره چگونگی ایجاد این ایستگاه می‌گوید: ۱۶ سال پیش چند نفر از خادمان حرم مطهر رضوی دور هم جمع شده بودیم و به این فکر می‌کردیم که برای زائران پیاده امام رضا (ع) باید کاری انجام بدهیم. نتیجه این شد که به جاده قوچان رفتیم و در سوله یک کارخانه مستقر شدیم. سال بعد با توجه به تعداد زیاد ایستگاه‌های استقبال از زائر در آن محور تصمیم گرفتیم به جاده قدیم نیشابور بیاییم.
۵ هزار پرس غذای روزانه
فخری ادامه می‌دهد: در سال دوم سوله یکی از کارخانه‌ها را برای خدمت‌رسانی به زائران گرفتیم و آن را تجهیزش کردیم. پس از ماه صفر مالک کارخانه زمینی به مساحت ۹ هزار متر برای خدمت به زائران پیاده وقف کرد و بیش از همین مقدار را نیز از منابع طبیعی تحویل گرفتیم و سپس با همراهی ۵۰۰ نفر از خادمان حرم امام رضا (ع) اینجا را ساختیم.
مسئول این ایستگاه استقبال از زائران پیاده درباره خدماتی که در این مکان به زائران ارائه می‌شود نیز می‌گوید: ما همه نوع خدماتی که زائران نیاز دارند از قبیل صبحانه، ناهار، شام، میان وعده، طب سنتی، جای خواب، حمام، دوخت و دوز، واکس و ... ارائه می‌کنیم. امسال در ایستگاه ۳ هزار پرس برای ناهار و ۱۸۰۰ پرس نیز برای شام تدارک دیدیم که اگر بانی پیدا کنیم می‌توانیم این ظرفیت را تا ۵ هزار پرس افزایش دهیم. افزون بر این ایستگاه امام جواد (ع) ۳ سوله برای اسکان دارد که مساحت آن‌ها در حدود ۱۸۰۰ متر است و اکنون در حال ساخت یک سوله دیگر برای سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه هستیم که تا آخر هفته کار آماده‌سازی‌اش به پایان می‌رسد.
ایستگاه چهارم- دلدادگان اهل بیت
خدمت به زائران امام رضا (ع) تنها مختص به مشهدی‌ها نیست. در بین خادمان زائران پیاده دهه آخر صفر برخی از دورترین شهر‌های کشور به مشهد می‌آیند تا در راه عشق قدمی بردارند. سید عادل قارونی، یکی از همین افراد است که خانه‌اش بیش از هزار و ۷۰۰ کیلومتر با مشهد فاصله دارد، اما ۶ سال است که خادم زائران امام رضا (ع) شده است. قارونی از چگونگی آمدنش به مشهد می‌گوید: ۸ سال پیش از تلویزیون دیدم که زائران پیاده از شهر‌های مختلف ایران در زمستان به سمت مشهد می‌آیند و در راه با مشکلات بسیاری روبه‌رو می‌شوند و کسی نیست که به آن‌ها خدمتی انجام بدهد.
حتی دیدم برخی از آن‌ها شب را در لوله‌های بزرگی که در حاشیه جاده قرار داشت به صبح می‌رساندند. سال بعد پس از اربعین به مشهد آمدم و برای دیدن مسیر زائران پیاده راهی مسیر آن‌ها شدم. دیدم وضعیت آن‌ها کمی بهتر شده است و خدماتی به آن‌ها ارائه می‌شود، اما در کل اوضاع به همان صورت خراب است. با خودم گفتم باید کاری برای زائران انجام بدهم و تصمیم گرفتم سال آینده برای زائران ایستگاهی بنا کنم. سال بعد قبل از ماه صفر به مشهد آمدم و به دنبال مکانی برای دایر کردن ایستگاه می‌گشتم که با تعمیرگاه خودرویی واقع در رباط خاکستری برخوردم که تابلو زده بود؛ ملک برای فروش است. صاحب آنجا وقتی شنید ما چه قصدی داریم و از خرمشهر آمدیم بسیار استقبال کرد. از آن سال او کلید ملکش را به من می‌دهد و در کل از هیچ کمکی دریغ نمی‌کند.
مصائب هوای سرد برای خوزستانی‌ها
قارونی از اولین سال خدمتش به زائران پیاده این گونه یاد می‌کند: ۶ سال پیش همراه پسرانم به اینجا آمدیم و مشغول به خدمت شدیم. آن سال هوا بسیار سرد بود. حتی آب یخ می‌زد. این برای ما که از خوزستان آمده بودیم و با این هوا غریبه هستیم سخت بود، اما با حضور زائران آسان شد. خادم خوزستانی زائران پیاده امام رضا (ع) ادامه می‌دهد: پسران من در شلمچه نیز برای زائران اربعین موکب می‌زنند. آن‌ها هر سال ۳ روز قبل از اربعین به مشهد می‌آیند و به من در این ایستگاه کمک می‌کنند. البته در کل ۲۳ نفر در ایستگاه ما خدمت می‌کنند که بیشتر آن‌ها خوزستانی هستند. قارونی از خدماتی که در ایستگاه به زائران ارائه می‌کنند نیز این‌گونه یاد می‌کند: اولین چیزی که مردم از ایستگاه خوزستانی‌ها توقع دارند ببینند قهوه، خرما و ارده است. ما این‌ها را در ایستگاه به صورت ثابت ارائه می‌دهیم و افزون بر آن صبحانه، ناهار و میان وعده نیز بین زائران توزیع می‌کنیم. ما عقیده داریم هرچه بیشتر به زائران خدمت‌رسانی کنیم، ثوابی که کسب می‌کنیم بیشتر است و این را افتخاری می‌دانی که امام رضا (ع) آن را به ما عطا فرمودند. شهروند خوزستانی در انتها می‌افزاید: من آرزو دارم در طول مسیر زائران پیاده پشت سرهم ایستگاه استقبال از آن‌ها ایجاد شود و مسیری که ما در آن هستیم دیگر جای خالی نداشته باشد و همه عاشقان امام رضا (ع) با اشتیاق برای خدمت به زائران امام رضا (ع) بشتابند.
ایستگاه پنجم-میقات الرضا
میقات‌الرضا یکی از بزرگ‌ترین مکان‌هایی است که برای خدمت به زائران امام رضا (ع) در طول سال ایجاد شده است. این ایستگاه همواره در طول سال درهایش به روی زائران گشوده است و خدمات بسیاری به زائران ارائه می‌کند. عباس علائی، مدیر عمران میقات‌الرضا، درباره چگونگی ساخت این مکان به شهرآرامحله می‌گوید: در سال ۸۳ که شهردار ملک‌آباد بودم اهالی این شهر نزد من آمدند و گفتند مکانی برای زائران پیاده امام رضا (ع) بسازیم. ما در آن سال با کمک تعدادی از خادمان حرم مطهر رضوی ایستگاهی در مسیر زائران ایجاد و در آن به زائران خدمت کردیم. وی ادامه می‌دهد: با توجه به استقبال زائران این نیاز دیده شد که مکانی را به صورت دائمی برای استقبال از زائران بسازیم. از این رو زمین کنونی میقات‌الرضا را با مساحت ۲۷ هزار مترمربع از تعدادی کشاورز و منابع طبیعی خریداری کردیم و به ساخت‌و‌ساز در آن مشغول شدیم. از آن زمان تاکنون توانستیم در این مکان ۱۱ سوئیت خانوادگی، حسینیه، سوله مخصوص بانوان، ۱۷ حمام، ۳۲ چشمه سرویس بهداشتی، بهداری خواهران و برادران، بخش فرهنگی، آشپزخانه، سردخانه، خشکشویی و نانوایی با مساحت بالغ بر ۱۱ هزار مترمربع بنا کنیم. افزون بر این میقات در این سال‌ها ۲ میقات‌الرضا در اطراف مشهد و یکی نیز در اراک با کمک خیران بنا کردیم و خدمات مشابهی در آنجا به زائران ارائه می‌کنیم. علائی با اشاره به تعداد زائران پیاده ایستگاه می‌افزاید: ما در اینجا روزانه از حدود ۵ هزار نفر پذیرایی می‌کنیم و شب‌ها تا ۳ هزار نفر را اسکان می‌دهیم. سال گذشته از حدود ۹۰ هزار نفر زائر پذیرایی کردیم.
ایستگاه ششم- کارخانه صنوبری میزبان زائران!
تعدادی از مراکز صنعتی و کارخانه‌هایی که در مسیر تردد زائران پیاده هستند، هم مکانی برای خدمت به زائران تجهیز می‌کنند و در حد توان به خدمت زائران امام رضا (ع) مشغول می‌شوند.
جعفر صنوبری، مالک یکی از این کارخانه‌ها، است. او ۲ هفته تولید خود را متوقف می‌کند تا به زائران امام رضا (ع) خدمت کند.
صنوبری درباره چگونگی ایجاد این ایستگاه می‌گوید: ۴ سال پیش که به راهپیمایی اربعین رفته بودم مشاهده کردم عراقی‌ها چگونه برای زائران امام حسین (ع) سنگ تمام می‌گذارند. به مشهد که بازگشتم یک سوله که در حال ساختش بودم، فوری آماده کردم و همان سال در آنجا از زائران پیاده همراه با خانواده‌ام پذیرایی کردیم. پس از آن خانواده‌ام من را تشویق کردند که در سال‌های بعدی هم از زائران استقبال کنیم و ما هم به لطف خدا همین کار را انجام دادیم و هر سال بهتر از سال قبل از زائران استقبال می‌کنیم به طوری که هر شب بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ نفر را در کارخانه با صبحانه و شام پذیرایی می‌کنیم.
وی در پاسخ به اینکه تعطیلی کارخانه و کار نکردن کارگران در این مدت به او ضرری وارد نمی‌کند؟ اظهار می‌دارد: از زمانی که پای زائران پیاده امام رضا (ع) به آن باز شد رونق به کسب و کارم آمده است.
ایستگاه هفتم-کفشداران زائران پیاده امام رضا (ع)
سومین ایستگاهی که با نام جوادالائمه (ع) مزین شده مربوط به کفشداران حرم مطهر رضوی بوده و در شهر ملک‌آباد واقع شده است. این ایستگاه ۱۸ سال قبل ایجاد شده است و در این سال‌ها مدام به تجهیزات و خدماتی که ارائه می‌کنند، افزوده می‌شود. حبیب عدالتیان، مسئول ایستگاه، که برای ایجاد آن زحمات بسیاری کشیده است به شهرآرامحله می‌گوید: این ایستگاه از سوی حدود ۲۵۰۰ نفر از کفشداران حرم امام رضا (ع) در مساحتی بالغ بر ۶ هزار متر بنا نهاده شده است. وی در توضیح علت انجام این کار هم بیان می‌کند: ما خادمان امام رضا (ع) زمانی که زائران آن حضرت را می‌بینیم که با پای پیاده از سرتاسر کشور به مشهد می‌آیند چطور می‌توانیم بی‌تفاوت باشیم و از آن‌ها پذیرایی نکنیم؟ و در واقع نوکری کردن برای زائران پیاده امام رضا (ع) افتخاری است که نصیب ما شده است. عدالتیان با اشاره به خدماتی که در این ایستگاه به زائران ارائه می‌شود، بیان می‌دارد: در این ایستگاه ما به زائران پیاده امام‌رضا (ع) خدمات مختلفی از جمله پذیرایی که شامل صبحانه، ناهار و شام است، ارائه می‌کنیم. هر روز تا ۱۶ هزار نفر در این ایستگاه پذیرایی می‌شوند و هر شب ۵ هزار نفر در ایستگاه می‌خوابند. افزون بر این درمانگاه و بهداری نیز در اینجا ایجاد کردیم. ۱۴۰ پزشک به اینجا می‌آیند و تا روز شهادت امام رضا (ع) خدمت‌رسانی می‌کنند. کتابخانه، توزیع جوراب و دمپایی از دیگر خدماتی است که ما ارائه می‌کنیم. وی ادامه می‌دهد: در هر شیفت ۱۱۰ نفر به صورت ثابت و ۲۰۰ نفر نیز برای پذیرایی در ایستگاه حضور دارند. در مجموع ما سال گذشته از حدود ۶۰ هزار نفر در این ایستگاه پذیرایی کردیم. ایستگاه امام جواد (ع) تنها ایستگاه خادمان کفشدار حرم امام رضا (ع) نیست. عدالتیان با نام بردن از دیگر ایستگاه‌های کفشداران می‌افزاید: کفشداران امام رضا (ع) در شهر‌های نجف، کربلا، سامرا و کاظمین نیز ایستگاه دارند و بسیاری از خادمان ما در اینجا تا چند روز پیش در عراق و آنجا مشغول خدمت بودند و حالا بلافاصله به مشهد آمدند و در اینجا به زائران خدمت می‌کنند.
ایستگاه هشتم- زائرسرای امام هادی (ع)
زائرسرای امام هادی (ع) آخرین ایستگاهی است که می‌رویم. این زائرسرا در مساحت ۳ هزار متر در ۲۰ کیلومتری مشهد از سوی خیران بنا شده است.
سیف ا... شریفی، مسئول این ایستگاه، به شهرآرامحله می‌گوید: ۲۰ سال پیش من از مازندران به مشهد آمدم و با سیدباقر حسینی آشنا شدم. سال بعد از آن همراه با ایشان به سه‌راه‌فردوسی رفتیم و ایستگاهی در آنجا برای استقبال از زائران ایجاد کردیم. سال بعدی به دلیل اینکه در آن محور تعداد استقبال‌کنندگان از زائران‌پیاده زیاد بود به اینجا آمدیم و از ۱۸ سال پیش در اینجا مستقر شدیم. سازه ما تا ۷ سال پیش موقتی بود، اما به همت خیران توانستیم از ۶ سال پیش زائرسرایی بسازیم و در آن از زائران استقبال کنیم.
خادم زائران پیاده با اشاره به خدمات ایستگاه تصریح می‌کند: در این زائرسرا ما خدماتی از قبیل صبحانه، ناهار، شام و امکاناتی از قبیل ۵۲ چشمه سرویس بهداشتی، ۲۸ حمام و ۲ درمانگاه برای خواهران و برادران داریم. افزون بر این ما برنامه‌های فرهنگی مانند برگزاری مراسم مذهبی، حلقه معرفت، پخش کلیپ و فیلم در شب‌ها برای زائران داریم و در سال گذشته توانستیم در مجموع از ۴۱ هزار زائر پذیرایی کنیم. شریفی، عشق را عامل انجام این خدمات می‌داند و اظهار می‌دارد: تمام این‌کار‌ها را ما به دلیل عشق به امام هشتم انجام دادیم. ما عاشق هستیم و جز عشق برای من و ۲۶۰ نفری که برای خدمت به زائران در این ایستگاه شغل خود را رها می‌کنند، چیزی مشوق نیست.
وی می‌افزاید: از ۳ ماه پیش ده‌ها نفر در حال آماده‌سازی این زائرسرا بودند در صورتی که تمام آن‌ها دوست داشتند در بین زائران اربعین باشند، اما ماندند و برای آماده‌سازی ایستگاه کمک کردند تا زائرانی که به اینجا می‌آیند در آسایش باشند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
