ملیحه فلاح | شهرآرانیوز؛ رب گوجه فرنگی در سه هفته اخیر به طور میانگین ۵۰ درصد در مشهد افزایش قیمت داشته است. البته تولیدکنندهها و مسئولان حوزه صنایع غذایی میگویند این محصول گران نشده، بلکه قیمت خود را درمقایسه با افزایش هزینهها به تعادل رسانده است. اگر نگاهی به گزارش «متوسط قیمت اقلام خوراکی منتخب مرکز آمار» در تیرماه بیندازید، میبینید که تورم نقطه به نقطه این کالا (یا همان مقایسه قیمت با ماه مشابه در سال گذشته) نشان میدهد که رب گوجه فرنگی دربین ۵۳ کالای منتخب، جزو پنج کالایی است که کمترین افزایش قیمت را داشته است، اما فکر نکنید این جایگاه یعنی ثابت ماندن یا افزایش ناچیز قیمت. با وجود رتبه پنجم این کالا قیمت رب گوجه فرنگی ۲۰/۳ درصد افزایش داشته است، اما در مقایسه با ۳۸ کالایی که بیش از ۴۸ درصد افزایش قیمت داشته اند و درمجموع نسبت به تورم نقطه به نقطه ۴۲/۹ درصدی میانگین همه ۵۳ کالا، رب گوجه فرنگی افزایش قیمت کمتری داشته است.
اگر خوش شانس باشید، هنوز هم رب با قیمت قدیم از تولیدهای سال گذشته در بازار گیرتان میآید، با این حال بررسیهای میدانی ما نشان میدهد که اکنون قیمت رب گوجه فرنگی ۸۰۰ گرمی از برندهای تولیدی و سرشناس خراسان رضوی در بازار مصلای مشهد برای کلی فروشان، بین ۱۷ هزارو ۵۰۰ تا ۲۰ هزار تومان است. به گفته کاسبان این خیابان دو یا سه هفته قبل قیمت این کالاها بین ۱۱ تا ۱۳ هزار تومان بوده است که به معنی افزایش قیمت ۵۰ تا ۶۰ درصدی است. برندهای متفرقه نیز با همین میزان افزایش قیمت در این مدت، از ۸ تا ۱۰ هزار تومان به حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان رسیده اند. قیمت مصرف کننده برای رب گوجه فرنگی ۸۰۰ گرمی نیز بین ۱۹ هزار تومان تا ۲۴ هزارو ۹۰۰ تومان متغیر است.
علی رضایی، از تولیدکنندگان صنایع غذایی و کنسرو در خراسان رضوی، هزینه تولید یک قوطی رب را بیش از ۱۵ هزار تومان میداند و با یک حساب وکتاب سرانگشتی، مسئله را شرح میدهد: اگر قیمت ۴ هزار تومان قوطی، ۲ هزار تومان درب و هزار تومانی کارتن کف و پلاستیک روی بسته بندی آن را به حدود ۱۰ هزار تومان رب اضافه کنید، درنهایت هزینه تولید به بیش از ۱۵ هزار تومان میرسد.
او با بیان اینکه قوطی ۳۰ درصد، کارتن ۲۰۰ درصد و گوجه فرنگی نیز ۱۰۰ درصد نسبت به سال قبل گران شده است، میگوید: سال قبل قیمت هرکیلو گوجه فرنگی برای کارخانههای رب، هزار تومان بود، اما امسال به ۲ هزارو ۱۰۰ تومان رسیده است. البته هنوز بسیاری از کارخانهها فعالیت خود را شروع نکرده اند و گوجه فرنگی نیز کم است. اگر قرار باشد قیمت گوجه از این بیشتر بشود، ممکن است هزینه هر قوطی رب به ۲۰ هزار تومان هم برسد. اکنون دلیل اصلی افزایش قیمت رب، نبود گوجه فرنگی است. اگر بخواهیم از استانهای دیگر هم بیاوریم، هزینه حمل سنگین است.
دبیر انجمن صنایع تبدیلی در خراسان رضوی در برابر به کار بردن واژه «گرانی» برای رب حساس است. محسن الهی در این باره میگوید: در یک سال گذشته خیلی از اجناس افزایش قیمت داشتند، اما باتوجه به موجودی زیاد رب از سال قبل و کاهش تقاضای ناشی از شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از رستورانها و مجالس، قیمت رب گوجه فرنگی نسبت به دیگر کالاها افزایش نداشته است.
به گفته او در این مدت، قیمت مواد اولیه افزایش زیادی یافته است؛ به همین دلیل قیمت تمام شده این محصول بدون سود، هزینه حمل ونقل، ۹ درصد ارزش افزوده و دیگر هزینههای جانبی، بیش از ۱۵ هزار تومان میشود.
دبیر انجمن صنایع تبدیلی در خراسان رضوی با اشاره به اینکه از بین حدود ۵۰ کارخانه تولید رب در استان فقط چهار یا پنج کارخانه شروع به تولید کرده اند، میافزاید: هنوز محصول گوجه، جوابگوی تولید همه کارخانهها نیست. اکنون در ابتدای برداشت محصول در استان هستیم که این روند تا یک ماه دیگر ادامه دارد و بعد از آن، تولید رب نیز کاهش مییابد، بنابراین در این زمان قیمت پایه رب گوجه فرنگی تا سال آینده مشخص خواهد شد و اگر تغییری در عرضه و تقاضا به وجود نیاید، این قیمت ثابت خواهد ماند.
اکنون در فصل برداشت گوجه فرنگی هستیم، با این حال هرکیلوگرم از این محصول به طور میانگین بین ۷ تا ۱۰ هزار تومان در نقاط مختلف شهر به فروش میرسد. قیمت گوجه فرنگیهای گلخانهای نیز به بیش از ۱۱ هزار تومان رسیده است که به گفته فعالان این حوزه یکی از دلایل آن، کاهش بین ۳۰ تا ۴۰ درصدی این محصول به دلیل قطعیهای برق است.
مدیر زراعت سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی درباره علت کمبود گوجه در کارخانههای تولید رب استان میگوید: برداشت گوجه فرنگی تازه از اول مرداد شروع شده است و تا اول مهر ادامه دارد. زمان اوج برداشت این محصول، نیمه شهریور است و کمبود کنونی آن طبیعی است؛ چون بسیاری از کشاورزان هنوز محصول خود را برداشت نکرده اند و به همین دلیل بسیاری از کارخانهها هنوز تولید را شروع نکرده اند و شما مقابل کارخانه ها، ماشین حمل گوجه فرنگی را نمیبینید. اکنون فقط تعداد محدودی از کشاورزان مشهدی که زودتر، کاشت کرده اند، دست به برداشت میزنند.
فرامرز عدالتیان میافزاید: کشت گوجه فرنگی نسبت به سال قبل کمتر شده، اما تغییر چندانی نداشته است. او ادامه میدهد: سال گذشته سطح زیر کشت گوجه فرنگی ۱۱ هزار هکتار بود که امسال به ۹ هزارو ۸۰۰ هکتار رسیده است. دلیل اصلی افزایش قیمت این محصول، افزایش هزینههای جانبی ازجمله کرایه حمل، کود، سم و... برای کشاورزان است.
بررسیهای شهرآرانیوز نشان میدهد که قیمت هر قوطی ۸۰۰ گرمی رب گوجه فرنگی جدید درحالی به ۱۹ هزار تا ۲۴ هزارو ۵۰۰ تومان رسیده است که سامانه ۱۲۴ قیمت مصوب این محصول را بین ۱۴ هزارو ۹۰۰ تا ۱۷ هزارو ۶۰۰ تومان اعلام کرده است. نمودار این سایت نشان میدهد از ۱۹ مرداد، قیمت حداکثری محصول از ۱۴ هزارو ۹۰۰ به ۱۷ هزارو ۶۰۰ تومان رسیده است.