شکفتن فیلم‌های کوتاه بر پرده سینما

شکیبا افخمی‌راد| «پنجگاه» نام مجموعه‌ای از پنج فیلم کوتاه است که از مرداد ۹۸ در سینما‌های هنروتجربه اکران می‌شود؛ بسته‌ای شامل پنج فیلم «باران‌های گاه‌به‌گاه» به کارگردانی کاوه دانشمند، «پانصد مثقال طلا» به کارگردانی شهرزاد دادگر، «پرده توری» به‌کارگردانی آرش محمودی، «پرگار» به‌کارگردانی میثم عباسی و «ملاقات محرمانه خانم‌وآقا» به‌کارگردانی سیدسجاد حسینی که از آغاز اکرانشان توانسته‌اند مخاطبان بسیاری را با خود همراه کنند. شنبه ۱۸ آبان در ادامه نشست‌های نقد و بررسی فیلم‌های هنروتجربه، سینماهویزه مشهد میزبان میثم عباسی و سیدسجاد حسینی، کارگردانان فیلم‌های «پرگار» و «ملاقات محرمانه خانم‌وآقا» بود. نشستی که به‌دلیل پخش فیلم «پنج» به‌جای مجموعه «پنجگاه» با حدود ۴۰ دقیقه تاخیر در سالن ۷ این پردیس سینمایی برگزار شد. همچنین پایان این نشست با انتقاد‌هایی از انجمن سینمای جوان، به‌عنوان متولی اصلی تولید فیلم کوتاه در ایران، همراه بود.

بازیگری که به اکران فیلمش نرسید
«پرگار»، به کارگردانی میثم عباسی، آخرین فیلم از مجموعه «پنجگاه» بود که در پردیس سینمایی هویزه به نمایش درآمد. این فیلم درمورد پیرمردی که تنها همدمش پیرزنی است که هر روز صبح در مجاور خانه او به تماشای پرندگان می‌نشیند. این پیرمرد دل به عشق داده است، اما جسمش یاری نمی‌کند تا به بیرون از خانه برود.
به گفته کارگردان پرگار، فیلم‌نامه این فیلم یازده‌بار ویرایش شده تا درنهایت به این نسخه که در پرده سینما‌ها اکران شده، رسیده است. فیلم‌نامه‌ای هفده‌دقیقه‌ای و فاقد دیالوگ. به‌گفته عباسی در نسخه‌های اولیه، فیلم‌نامه دیالوگ داشت، اما ازآنجاکه پرداختن به زندگی یک سالمند، بی‌دیالوگ بودن را می‌طلبید، در ادامه تصمیم گرفتیم از دیالوگ دوری و با زبان تصویر صحبت کنیم؛ البته این موضوع و روایت تمام ماجرا از پشت پنجره خانه، کار من را سخت‌تر کرد، ولی من به‌عنوان یک چالش خوب به آن نگاه کردم و خواستم خودم را محک بزنم.
عباسی همچنین ایده فیلم را این‌گونه توصیف کرد: من قصد داشتم نشان دهم که آدم‌ها، کالا نیستند که وقتی قدیمی شدند، کنار گذاشته‌شوند.
او از حسین قادری، بازیگر اصلی فیلم «پرگار» که چندی پیش از دنیا رفته و نتوانسته است فیلم را بر روی پرده سینما ببیند، هم یاد کرد: «قادری در فیلم، زندگی خودش را بازی کرد. او تنها بود و به‌نوعی برای ارتباط داشتن با آدم‌ها تلاش می‌کرد.»
این کارگردان درباره هزینه‌های فیلمش نیز توضیح داد: در سال ۹۳ هزینه‌های ساخت فیلم پرگار حدود ۱۴ میلیون شد، به‌طوری‌که هنوز هم برای ساخت فیلم بدهکارم.

کپی شدن فیلم‌نامه
«ملاقات محرمانه خانم‌وآقا»، دیگر فیلم مجموعه «پنجگاه»، داستان پسر جوانی به نام مهرداد است که با دختری غریبه به نام گلناز وارد خانه می‌شود و اتفاق‌های غیرمنتظره‌ای برای آن‌ها رخ می‌دهد.
به‌گفته کارگردان فیلم، «ملاقات محرمانه خانم‌وآقا» قصد دارد تصویر متفاوتی از زن خیابانی را نشان دهد؛ زنی که فرصت پیدا می‌کند یک روز نقش فردی خانه‌دار را ایفا کند، اما درنهایت شب با همان لباس و گریم همیشگی‌اش خانه را ترک می‌کند. حسینی همچنین به این نکته اشاره کرد که برخی سازمان‌ها از او درخواست کرده بودند پایان فیلمش را تغییر دهد تا از او حمایت کنند.
این کارگردان درباره انتخاب بازیگر نقش اول فیلم نیز توضیح داد: در ابتدا قرار بود نازنین بیاتی این نقش را بازی کند، اما به‌دلیل هم‌زمانی فیلم برداری فیلم ما با «آینه‌بغل»، این همکاری منتفی شد. درنهایت ما به شیرین اسماعیلی رسیدیم که به نظرم انتخاب خوبی بود.
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش به کپی شدن فیلم‌نامه «ملاقات محرمانه خانم‌وآقا» برای ساخت یک فیلم بلند توسط امیرمحمد زند، بازیگر، و امیرمحمد عبدی، نویسنده، اشاره کرد. به‌گفته حسینی، با پیگیری افرادی، چون کمال تبریزی ساخت این فیلم درنهایت متوقف شده است.
حسینی از انجمن سینمای جوان نیز انتقاد کرد. به گفته او، انجمن سینمای جوان استعدادکش‌ترین سازمان جوان ایران است: «این انجمن صرفا در ازای صدور یک مجوز که وظیفه‌اش است، اسم خودش را به‌عنوان مجری طرح فیلم‌ها می‌آورد تا آمار تولیداتش را افزایش بدهد.»