یمن؛ عامل پیچیدگی در احیای روابط ایران و عربستان

به گزارش شهرآرانیوز؛ عربستان سعودی پس از تحولات بیداری اسلامی، با تغییر رویکرد سیاست خارجی محافظه کارانه خود به سیاست خارجی تهاجمی، درصدد بسط نفوذ و افزایش امنیت خود از یک سو و مهار گسترش نفوذ ایران در منطقه با هدف تضعیف محور مقاومت و با راهبرد موازنه سازی از سوی دیگر بوده است. بحران یمن پس از موج بیداری اسلامی و مداخلات آشکار عربستان در این کشور، مهم‌ترین شاهد برای این موضوع است.

درواقع با حمله نظامی عربستان به یمن و متهم کردن ایران به حمایت‌های نظامی و سیاسی از جنبش انصار ا...، روابط ایران و عربستان، کاملا رویه‌ای تقابلی به خود گرفت.

هدف این گزارش، تبیین راهبرد ایران و عربستان سعودی در قبال بحران یمن است. عربستان سعودی در سال‌های گذشته تلاش کرده است با تشکیل ائتلاف و تهاجم نظامی به یمن، جنبش انصارا... را از قدرت سیاسی حذف کند و با چینش جریان‌های همسو در ساختار قدرت، از نفوذ ایران در دولت جدید یمن جلوگیری کند.

آخرین تحولات در یمن

اما علی رغم ادامه هزینه‌های گزاف و جنایت‌های عربستان درقبال مردم بی دفاع یمن، این کشور نتوانسته است به مقصود خود در این کشور برسد و همچنان این انقلابیون یمنی هستند که در این کشور دست بالا را دارند. توضیح آنکه جنگنده‌های ائتلاف متجاوز سعودی طی ۲۴ ساعت گذشته، حملات هوایی خود را به مناطق مختلف شهر «مأرب» بیش از پیش تشدید کردند. رسانه‌های یمنی با اعلام این خبر تصریح کردند که طی ۲۴ ساعت گذشته، جنگنده‌های ائتلاف متجاوز سعودی ۱۹ مرتبه شهر مأرب را بمباران کرده اند.

این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که یمنی‌ها اخیرا پیشروی‌های محسوسی در مأرب داشته اند. رسانه‌های مذکور اعلام کردند که هدف اصلی و اساسی عربستان سعودی و متحدانش از تشدید حملات به مأرب، ممانعت از تداوم سلسله پیشروی‌های ارتش و کمیته‌های مردمی یمن در این شهر است. طی روز‌های اخیر، ارتش و کمیته‌های مردمی یمن موفق شدند بر پایگاه نظامی

«أم ریش» در جنوب استان مأرب مسلط شوند. این پایگاه نظامی آخرین پایگاه نیرو‌های وابسته به سعودی در جنوب مأرب بود. نیرو‌های یمنی با تحقق این دستاورد مهم اکنون می‌توانند به سمت منطقه «صافر» که بسیاری از میادین نفتی و گازی یمن در آنجا واقع شده است، پیشروی کنند. در همین راستا، روز گذشته، فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان، در گفتگو با شبکه «فرانس ۲۴» با تشریح موضع کشورش درقبال آخرین تحولات در یمن و البته روند مذاکرات با ایران گفت: عربستان و ائتلاف از راه حل سیاسی حمایت می‌کنند.

پیشنهاد آتش بس ارائه شده عربستان همچنان روی میز است، اما انصارا... نمی‌خواهد به آن پایبند باشد. حوثی‌ها خواهان مشارکت در هیچ روندی برای پایان درگیری نیستند. ما از دولت مشروع و ارتش ملی آن یعنی دولت مستعفی منصور هادی حمایت می‌کنیم. مذاکرات عربستان و ایران ادامه می‌یابد و انتظار می‌رود دور پنجم به زودی شروع شود.

ایران میانجی عربستان و یمن نمی‌شود

رضا میرابیان، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفتگو با «دانشجو» درباره عقب نشینی ائتلاف سعودی از مناطقی در استان «الحدیده» یمن گفت: علت عقب نشینی ائتلاف سعودی از استان الحدیده، خارج کردن انصارا... از استان تعز بود. از آنجا که استان مأرب در آستانه سقوط است، ائتلاف سعودی مجبور به عقب نشینی از استان الحدیده شد.

وی در باره تأثیر مذاکرات تهران و ریاض بر عقب نشینی سعودی در استان الحدیده یمن گفت: مذاکرات میان ایران و عربستان در چهاردوره انجام شد، اما عربستان سعودی اعلام کرد تا اطلاع ثانوی مذاکرات را به تعویق خواهد انداخت؛ دلیل آن نیز این بود که ایران نپذیرفت که نقش میانجی میان عربستان و یمن را ایفا کند. سعودی‌ها انتظار داشتند در مذاکرات، ایران را ابزار فشار علیه انصارا... قرار دهند و به این ترتیب به اهداف خود در یمن دست یابند.

عربستان در مذاکرات دوجانبه، بر مسائل منطقه‌ای از جمله یمن نظر دارد

همچنین ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در گفتگو با «دانشجو»، درباره روند پیشرفت مذاکرات میان ایران و عربستان و چشم انداز این گفتگو‌ها در آینده گفت: ما چهار دور مذاکره را با طرف سعودی با میانجیگری دولت عراق در بغداد انجام دادیم. واقعیت امر این است که ایران هیچ وقت مانعی برای توسعه روابط خود با کشور‌های همسایه از جمله کشور مسلمان عربستان نداشته و همواره دست گفت وگوی خود را به طرف مقابل دراز کرده است، اما آن‌ها بودند که در سال‌های گذشته، حاضر به پذیرش گفتگو نبودند.

نکته مهم‌تر در این زمینه این است که طرف سعودی در مذاکرات، مسائل منطقه‌ای را نیز مدنظر دارد، ازجمله تحولات یمن که به نظر می‌رسد دغدغه اصلی آنان است. از نگاه ما، اما مسئله یمن، مسئله‌ای مربوط به مردم این کشور است و بحران یمن تنها پس از پایان محاصره آن و اتمام جنگ حل خواهد شد.

با آشنایی‌ای که ما از طرف‌های یمنی داریم، اگر طرف سعودی حاضر به پایان محاصره این کشور و رفع تنش‌ها باشد، آنان نیز این موضوع را مورد توجه قرار خواهند داد. بااین حال، آینده یمن تنها مربوط به مردم این کشور خواهد بود و هیچ کشوری نباید در این موضوع مداخله کند. وی افزود: درمجموع دولت جمهوری اسلامی روابط خوبی با دولت نجات ملی یمن و انصارا... دارد، اما این بدان معنی نیست که ما آن‌ها را اداره می‌کنیم. خواسته‌های انصارا... مشخص و شفاف و برخاسته از انتظارات مردم یمن است.