به گزارش شهرآرانیوز؛ از این رو کاخ کرملین، یک روز در موضوعات آسیای میانه و قفقاز سرگرم میشود و روز دیگر در مسائل پیرامونی آسیای مرکزی، از اوکراین و بلاروس گرفته تا درگیریهای ارمنستان و آذربایجان و اکنون هم در آلماتی قزاقستان.
اتحادیه اروپا و آمریکا، در حال حاضر، آرامش چندین دهه قزاقستان را هدف قرار داده اند تا مگر این گونه، کاخ کرملین را به موضوع متفاوتی از مسائل اوکراین یا قفقاز و بلاروس سرگرم کنند؛ کشوری که دولتمردانش در ایجاد کشوری باثبات، موفقیتهای زیادی در عرصه اقتصادی و منطقهای به اثبات رساندند.
قزاقستان در مقایسه با چهار کشور دیگر آسیای مرکزی یعنی ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان از نظر اقتصادی پیشرفتهتر و توسعه یافتهتر است.
این کشور همچنین امنترین و با ثباتترین کشور بین پنج کشور آسیای مرکزی است که به یک باره شاهد ناآرامیهای گسترده شده و مشخص نیست این اعتراضات چه زمانی به پایان میرسد.
جرقه اعتراضات اخیر در قزاقستان و به ویژه آلماتی در روزهای گذشته، با افزایش قیمت سوخت، زده شد و تا کنون ادامه داشته است. طولی نکشید که این اعتراضها به شورش و ناآرامی و حملات مسلحانه به مؤسسات حکومتی تبدیل شد و مقامات قزاقستان را بر آن داشت تا روز ۱۹ ژانویه در همه مناطق کشور حالت آماده باش اعلام کنند. این درگیریها دهها کشته از جمله نیروهای امنیتی و صدها زخمی بر جای گذاشت.
بنابر اعلام مسئولان قزاقستان، خسارتهای ناشی از شورشها در قزاقستان تا صبح روز گذشته، حدود ۲۰۳ میلیون دلار محاسبه شده است.
حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل روسیه و کشورهای مشترک المنافع، در گفتگو با «ایسنا» در توضیح چرایی اعتراضات در قزاقستان گفت: اگر بخواهیم دقیقتر اوضاع این کشور را بررسی کنیم، درخواهیم یافت که توسعه نیافتگی سیاسی، از علل اصلی مشکلات است.
تأکید بیشتر نظر بایف، نخستین رئیس جمهور قزاقستان بعد از استقلال از شوروی، توسعه اقتصادی براساس الگو برداری از چین بود و از توسعه سیاسی غافل ماند. او تنها سعی میکرد کشور را با دموکراسی هدایت شده کنترل کند و اجازه ندهد مشکلاتی که در قرقیزستان رخ داد، در قزاقستان هم تکرار شود. در نتیجه، چرخش نخبگان در حکومت قزاقستان وجود ندارد و در ۳۰ سال گذشته، بیشتر، افرادی از بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ خانواده، در ساختار قدرت این کشور قرار داشته اند و اجازه ورود به افراد جدید در هرم سیاسی قزاقستان داده نشده است.
درست است که علت اصلی نارضایتی مردم قزاقستان شرایط اقتصادی است، اما عدهای هم از این فرصت استفاده کردند و به بیان نارضایتیهای سیاسی از حکومت پرداختند. البته روسها هم آمریکا را به دست داشتن در ناآرامیهای قزاقستان متهم کرده اند و استدلال میکنند که قصد به راه انداختن انقلاب رنگی در این کشور را دارند، همان طورکه در گرجستان، اوکراین و قرقیزستان، این نقشه را اجرا کردند.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، در یک کنفرانس مطبوعاتی که در نیویورک برگزار شد، با اظهارنظر درباره دستور قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان، به نیروهای ارتش برای تیراندازی به افرادی که او «تروریست» توصیفشان کرد، بدون هرگونه هشدار قبلی، از مقامات قزاقستان خواست به حقوق بشر و استانداردهای بین المللی احترام بگذارند. وی از طرفهای درگیر در قزاقستان خواست خویشتن دار باشند، از خشونت بپرهیزند و گفتگو برای حل بحران فعلی را آغاز کنند.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز در تماس با همتای قزاق خود، حمایت کامل ایالات متحده از نهادهای قانون اساسی قزاقستان و آزادی رسانهها را تجدید کرد و خواستار راه حلی مسالمت آمیز برای بحران با رعایت حقوق اساسی شد. با این حال، جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، گفت که دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، اوضاع قزاقستان را زیر نظر دارد.
ساکی همچنین گفت که بایدن گزارشها مبنی بر اعزام نیروهای سازمان پیمان امنیت جمعی به این کشور را به دقت رصد میکند. کشورهای هم جوار قزاقستان هم ابراز امیدواری کرده اند که هرچه زودتر آرامش به این کشور بازگردد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، اعلام کرد که تحولات قزاقستان، به تحریک بیگانگان و با توسل به تسلیحات و گروههای آموزش دیده در راستای تضعیف امنیت و تمامیت ارضی این کشور انجام میشود.
وی بر حمایت مسکو از دولت قزاقستان و کمک به توقف خشونتها تأکید کرد.
وزارت خارجه تاجیکستان نیز با اشاره به دوستی دیرینه و اصل مشارکت استراتژیک، از تلاشهای قزاقستان برای برقراری ثبات و آرامش در این کشور حمایت کرد. از سوی دیگر، سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، با اشاره به تحولات قزاقستان تأکید کرد که طرفهای خارجی درصدد دامن زدن به ناآرامیها و ایجاد بی ثباتی در قزاقستان هستند.
همچنین شی جینپینگ، رئیس جمهور چین، در پیامی خطاب به قاسم جومرت توکایف، همتای قزاقستانی خود، به تحولاتی که این روزها در قزاقستان رخ میدهد، واکنش نشان داد و ناآرامیهای قزاقستان را محصول تحرکات عوامل بیگانهای تلقی کرد که به دنبال براندازی حاکمیت این کشور از راه ایجاد انقلابهای رنگی هستند.
وی در این پیام اعلام کرد: چین قاطعانه با نیروهای بیگانهای که عامدانه به دنبال ایجاد ناآرامی و شعله ور کردن انقلابهای رنگی هستند، مخالف است.