آنچه باید درباره وکیل آباد بدانیم

هما سعادتمند - یک قرن گذشته است و از آدم هایی که روزگاری با درشکه و پالکی خودشان را در هر وقت خوشی که دست می داد، به باغ وکیل آباد می رساندند و با یک شاهی، بین راه از دست فروش های حاشیه الندشت لیموناد تگری و یخ دربهشت می خریدند، حالا کمتر کسی زنده است، اما باغ وکیل آباد هنوز هم به رونق گذشته اش باقی است و همچنان طرف داران پروپاقرص خودش را دارد. شاید عجیب باشد، اما پای حرف موسپیدکرده ها که بنشینید، متوجه می شوید برای مشهدی های قدیم، روزگاری رفتن به این باغ، مثل نان شب واجب بوده است، آن قدر که برایش شعر می ساخته اند. یکی از این شعرها که در دوره خودش محبوب شد و سر از رادیو درآورد، این بود: «ای خدا کاش مویم پول دار و بی‎غصه بودم/ تا مویم مثل تموم بچه‎ها بار سفر بسته بودم/ صبح مرفتم وکیل‎آباد مکردم مو شنو/ مزدم یک کباب برگ به همراه چلو/ که نگن بچه گدای وکیل‎آباد ولو/ چی غلطا مکنه بچه گدا، گم رو برو» در ادامه بخوانید درباره باغ وکیل آباد و شناسنامه آن.
وجه تسمیه نام وکیل آباد: گویا مردم مشهد قدیم، این محدوده را «میرطراز» یا «باغ طراز» می گفته اند، اما بعدها محدوده ای که امروزه باغ وکیل آباد خوانده می شود، به مالکیت حسن کفایی وکیل، پسر آخوندخراسانی درمی آید و حاج حسین ملک هم این ملک را اوایل قرن از او می خرد. نام وکیل آباد برگرفته از نام مالک اولیه آن است.
مساحت باغ وکیل آباد: در گذشته 150هکتار بوده و اکنون مساحت آن 70هکتار است.
تشکیل محله وکیل آباد: مرحوم حاج حسین آقا ملک پس از خریدن باغ وکیل آباد، همه هم وغم خود را صرف آبادانی آن می کند و در آن را برای استفاده عموم مردم مشهد باز می گذارد تا مشهدی ها که تا آن روز در شهرشان پارکی نداشتند، بتوانند برای تفرج به باغ بیایند. این سخاوت باغ وکیل آباد را علاوه بر تفرجگاه مردم، به پاتوق اردوهای دانش آموزی تبدیل می کند. حاج حسین آقا روزی در محل اردوها حاضر می شود و به ملازمانش دستور می دهد تا همان قسمت اردوگاه را به اردوهای پیشاهنگی واگذار و ساختمان های لازم را در آن احداث کنند. او در ادامه 200هکتار از اراضی وکیل آباد را به فرهنگیان می دهد و کمی بعد نیز قسمت دیگری از اراضی مزرعه وکیل آباد را به کارمندان مخابرات می بخشد.
هفته نامه «هیرمند» که در مشهد منتشر می شد، در شماره جمعه 10دی1338، گزارشی از این بخشش کم سابقه را درج کرد. خلاصه این گزارش چنین است: وسعت زمین های اهدایی طبق نقشه ای که توسط آقای مهندس آفرنده تهیه شده بود و میان اراضی مزارع آبکوه و زرگران و چهارچشمه و پاچنار قرار داشت، 1922000 مترمربع (نزدیک به 200هکتار) بود و جمعا حدود 20میلیون تومان برآورد قیمت می شد.» همچنین زمین لازم برای احداث شیرخوارگاه و زندان مشهد را به شهرداری واگذار می کند و محله وکیل آباد با این گشاده دستی ها پایه گذاری و کم کم آباد می شود.
ساخت بولوار وکیل آباد: تا نیمه دوم دهه1340 مردم با گاری و درشکه خود را به باغ وکیل آباد می رساندند، اما در سال های 1347تا1350 که پارک ملت(آریامهر سابق) ساخته می شود، قراردادی با یک شرکت باغبانی تهرانی برای خرید 300هزار شاخه گل به مبلغ 300هزار تومان برای گل کاری خیابان های منتهی به آن بسته می شود.
بعد از این قرارداد بود که مسئولان وقت تصمیم می گیرند خیابان ملک آباد با 2لاین چهل متری امتداد پیدا کند. ساخت وساز راه وکیل آباد از اینجا آغاز می شود و بعد از آن شکل و شمایل یک بولوار را به خود می گیرد. طبق مستندات موجود، ساخت این بولوار تا سال1355 به طول می انجامد و هزینه احداث یک خط آن هم 13میلیون تومان بوده است.
طولانی ترین: بولوار وکیل آباد با طول تقریبی10کیلومتر، طولانی ترین «بولوار مستقیم» در خاورمیانه است.
نخستین خط مترو مشهد: این خط از منطقه وکیل آباد عبور کرده است.
نخستین رستوران باغ وکیل آباد: مهر وقف این ملک در سال1348 روی سند باغ خورده است، ولی زائران و مجاوران از سال1322 از آن به عنوان تفرجگاه استفاده می کرده اند. به همین سبب در این نقطه کافه ها و جگرکی های فراوانی وجود داشته است، اما مکانی که بتوان آن را رستوران نامید، تا سال 1350خورشیدی وجود نداشته است. در همان سال دکتر معتمدی، شهردار مشهد و مؤسس بیمارستان «بنت الهدی» در یک روز تعطیل به این باغ می آید و حاصل بازدید او از این مکان، می شود صدور دستور ایجاد یک رستوران مدرن که ساخت آن خیلی زود به نتیجه می ‎رسد.
تا پیش از این، باغ وکیل آباد به ویژه ترخ پایین دست باغ که پاتوق افراد ناباب بوده است.
نخستین برق کشی: طبق اسناد برجای مانده، جاده وکیل آباد تا سال1351 روشنایی نداشته است و هنگام غروب، تاریکی آن در کنار باریک بودن جاده، علتی برای تصادف های وحشتناک در آن دوران بوده، اما در همان سال دستور برق‌کشی باغ وکیل‌آباد توسط یکی از مقامات بلندپایه صادر می‌شود.
نخستین آسفالت: شن ریزی جاده منتهی به باغ وکیل آباد برای نخستین بار در سال 1330خورشیدی انجام شد، اما پایان کار آسفالت آن تا سال1335به درازا می کشد. این جاده در گذشته مسیری باریک داشته است؛ تا آنجا که 2خودرو به سختی از کنار هم عبور می کرده اند، اما پس از آسفالت و جاده کشی، وضعیت بهبود پیدا می کند.
نخستین خلاف ثبت شده در باغ وکیل آباد: اولین خلاف ثبت شده در جراید از این باغ مربوط می شود به 12خرداد1330 که در آن لات معروفی به نام «شهبازخان» در یک نزاع و درگیری با 2ژاندارم، آنان را مورد ضرب و شتم قرار می دهد.
وحشتناک ترین اتفاق رخ داده در باغ: کشف جسد چند زن که همگی خفه شده بودند، در میانه سال های 1325تا1330 خبرساز و برای مدت ها سبب وحشت مردم از این باغ می شود. ماجرا از این قرار است که حسن اورنگی، نخستین قاتل زنجیره ای مشهد با هم دستی دوستش جان بیش از 17زن به اصطلاح «خیابانی» را گرفته و جسدشان را در اطراف شهر و به ویژه باغ وکیل آباد رها کرده است.
تعداد درختان باغ وکیل آباد: در گذشته 70هزار اصله درخت وجود داشته که اکنون فقط 10درصد آن باقی مانده است که درختان قدیمی هستند.

پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->