سعیده آل ابراهیم - یکی از آسیب های اجتماعی در خراسان رضوی، اعتیاد است و همه مان چهره آن را در گوشه وکنار شهر به چشم دیده ایم. به روایت آمار شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر، نزدیک 7هزار مصرف کننده مواد اعتیادآور در استان وجود دارد. به گفته مدیر نظارت و اعتباربخشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز بیش از 89هزار معتاد در مناطق زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای ترک اعتیاد دارو مصرف می کنند.
سیدکاظم غفاریان دیروز در نشست هفته ملی مبارزه با موادمخدر با اشاره به اینکه اعتیاد بیماری چندوجهی است و بیمار از نظر روحی، روانی، جسمی و اجتماعی درگیر میشود، گفت: در حوزه اعتیاد مراکز درمانی اختیاری به دو شیوه سرپایی و بستری محور و مراکز درمانی اجباری با عنوان ماده16 فعال هستند.
وی با بیان اینکه مجوز بیشتر مراکز درمان اعتیاد سرپایی را بهزیستی و دانشگاه علوم پزشکی صادر می کنند، اظهار کرد: 522مرکز درمان سرپایی در مشهد و 617مرکز در مناطق زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد داریم که بیش از 89هزار معتاد را برای ترک اعتیاد درمان می کنند.
فعالیت مرکز اختلالات مصرف مواد متوقف نشد
دبیر شورای هماهنگی پیشگیری، درمان و کاهش آسیب دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز درباره عملکرد مرکز آموزشی و پژوهشی و درمانی اختلالات مصرف موادمخدر و رفتارهای اعتیادی اظهار کرد: این مرکز با تعامل شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر و معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی در سال1397 راه اندازی شده بود و با هماهنگی سازمان های مردم نهاد برای ارجاع بیماران، هزارو 400بیمار را در مدت دو سال پذیرش کرد. علاوه بر این، سه طرح ملی و یکی از پژوهش های بزرگ در حوزه اعتیاد کشور درباره تجاهر به اعتیاد در این مرکز راهبری شد که درنهایت از نتایج آن برای خدمات کاهش آسیب استفاده می شود.
دکتر حمیدرضا فتحی ادامه داد: ساختمان این مرکز از محل ساختمان های مصادره ای شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر بود و باوجود اعلام آمادگی دانشگاه برای خرید آن، در آن مقطع نتوانستیم با توجه به بحران کووید19 و محدودیت منابع مالی اقدام کنیم. پس از صدور دستور تخلیه، این ساختمان در آبان پارسال جمع شد.
وی با اشاره به اینکه پس از تخلیه، این مرکز با همان ساختار در حوزه معاونت درمان و کلینیک سیدی راه اندازی شد، گفت: اکنون هزارو200بیمار در این مرکز زیرپوشش درمانی قرار دارند و ارائه خدمات در حوزه درمان بیماران متوقف نشده و حتی گسترش پیدا کرده است. کلینیک ویژه مستقل زکریا هم در بولوار فکوری استفاده از این الگو را شروع کرده است. ضمن اینکه فعالیت های پژوهشی که در آن مرکز انجام می گرفت، به شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر منتقل شد.
اهمیت عوامل محافظ در پیشگیری از اعتیاد
مدیر سلامت روانی و اجتماعی اعتیاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز با بیان اینکه یکی از وظایف معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد برای مقابله با اعتیاد، خدمات پیشگیرانه است، اظهارکرد: در این باره اقداماتی مانند توانمندسازی افراد در زمینه خودمراقبتی، ارتقای سواد سلامت در زمینه مصرف موادمخدر و تأمین دسترسی عادلانه، جامع و پایدار انجام می شود.
دکتر ندا اخروی موادمخدر و محرک را جزو تجارت های پرسود جهانی دانست و افزود: همیشه سیستم های جرم و جنایت از سیستم های پیشگیری این موارد جلوتر است. هرچقدر بخواهیم با تولید و توزیع موادمخدر مقابله کنیم، بازهم افرادی سودجو دنبال راه هایی هستند که از این موانع عبور کنند. باید با این موضوع مقابله شود، اما از این مهم تر عوامل محافظ در افراد است که به سراغ این مواد نروند.
وی درباره عوامل فردی که امکان دارد گرایش را به سمت اعتیاد بیشتر کند، گفت: بچه هایی که افت تحصیلی یا ترک تحصیل کرده اند، عزت نفس پایین یا انزوا و سرکشی افراطی دارند و دربرابر بزرگ سالانی که به اختلالات اضطرابی و افسردگی مبتلا هستند، احتمال گرایش آن ها به مصرف موادمخدر زیاد است. بنابراین باید مردم درباره اختلالات روان پزشکی، مشابه بیماری جسمی برخورد کنند و برای درمان آن اقدام کنند.
درمان و بازتوانی 59هزار معتاد
معاون پیشگیری بهزیستی خراسان رضوی گفت: 59هزار معتاد در 389مرکز درمان، توانمندسازی و کاهش آسیب اعتیاد از بهزیستی خراسان رضوی خدمات دریافت می کنند.
به گزارش روابط‌عمومی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی غلامحسین دلبری گفت: 32هزارو500 مددجو در 283مرکز سرپایی، 20هزار نفر در 60مرکز اقامتی و دیگر مددجویان در 9مرکز کاهش آسیب، 3واحد کانکس، یک موبایل ون و 7پناهگاه شبانه از بهزیستی خدمات درمانی، مشاوره ای و بازتوانی دریافت می کنند.
وی درباره طرح سامان دهی معتادان متجاهر گفت: 23مرکز اقامتی ترک اجباری در استان فعال هستند که هفده مرکز در مشهد و شش مرکز در شهرستان های نیشابور، تربت حیدریه، تربت جام، سبزوار، قوچان و گلبهار درمجموع به 5هزارو500 معتاد متجاهر خدمات درمانی، بهداشتی، غذا، استراحت، استحمام، مشاوره های روان شناختی و مراقبت های روانی و مددکاری ارائه می کنند و آن ها را در محیطی امن و آرام برای مدت معینی تا بهبودی و اجازه مقام قضایی برای ترخیص یا جابه جایی نگه می دارند. به گفته دلبری، 4هزارو500نفر از این افراد در مشهد و بقیه در شهرستان ها هستند. وی با تأکید بر برنامه های پیشگیری از اعتیاد، گفت: ما ده ها کارگاه، برنامه اجتماع محور، طرح های مشارکت جوانان و زنان، آموزش و مشاوره خانواده در طول سال برای معتادان، خانواده هایشان و دیگر اقشار جامعه برگزار می کنیم که در راستای پیشگیری از اعتیاد است.