محمد کاملان - حوزه معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری مشهد، پیشانی ارائه خدمت مدیریت شهری به زائران و مجاوران بارگاه منور رضوی است. به گفته مدیران شهری مشهد، 60درصد خدمات شهرداری به شهروندان ازسوی این معاونت ارائه میشود؛ خدماتی که باتوجهبه گستره وسیع آن، از تنظیف و پاکیزگی معابر شهر تا سرانههای مختلف تفریحی و فضای سبز، را پوشش میدهد. اهمیت فعالیتهای این حوزه و برنامه مدیریت شهری در ارائه خدمات مطلوبتر به میلیونها زائر و مجاور ساکن مشهدالرضا(ع)، نقش بسزایی در کسب نمره قبولی مدیریت شهری از مردم دارد. با گذشت حدود یکوسالنیم از فعالیت این معاونت پرشاخوبرگ در حوزه خدماترسانی شهری، سکاندار آن در نشست خبری با حضور خبرنگاران و اهالی رسانه، پاسخگوی اقدامات شهرداری بود.
در بخش نخست این نشست خبری، معاون خدمات شهری شهرداری مشهد به ارائه گزارشی از جزئیات اقدامات یک سال گذشته این معاونت پرداخت و با اشاره به افزایش 32درصدی ساخت فروشگاه های شهرما و میوه و تره بار در شهر و با تمرکز بر حاشیه شهر گفت: ظرفیت دفن زباله های بیمارستانی در شهر از 178 هزار متر به 332هزارمترمربع رسیده و علاوه بر این در حوزه مدیریت شیرابه ها، حوضچه های شیرابه از 130هزارمتر به 800هزارمتر افزایش پیدا کرده است. ضمن اینکه لندفیل پسماند هم به مساحت صدهزارمترمربع ساخته شده است.
ساخت نخستین خط بازیافت آسفالت
علی نجفی از احداث نخستین خط بازیافت آسفالت و ضایعات ساختمانی در مشهد خبر داد و با بیان اینکه ظرفیت این خط از 971تن به 8 هزارتن افزایش یافته است، ادامه داد: به همت متخصصان شهرداری، این سازمان با افزایش 7درصدی مکمل های خاکی، در این موضوع بی نیاز شده است.
افزایش ظرفیت آرامستان ها
وی در ادامه افزود: در موضوع آرامستان ها ما دو مشکل داشتیم؛ یکی محدود شدن فضای دفن در بهشت رضا و دیگری مسیر دسترسی به آرامستان رضوان. در موضوع نخست 23هکتار در شمال این آرامستان تملک و به این فضا اضافه شد و برای مسیر بهشت رضوان هم 8کیلومتر از این محور ازسوی شهرداری بازسازی شده است. همچنین به دلیل شیوع کرونا قبور ذخیره کاهش جدی پیدا کرده بود و ذخیره ای وجود نداشت. دراین زمینه برنامه احداث 28 هزارمتر به ما ابلاغ شد و 10هزار متر آن آماده شده است.
خریداری نخستین نردبان مفصلی برای آتش نشانی
استانداردسازی 4 درصد از ایستگاه های آتش نشانی و بازسازی و خرید تجهیزات جدید برای سازمان آتش نشانی، از دیگر موضوعاتی بود که معاون خدمات شهری درباره آن صحبت کرد و گفت: ما در مشهد با اینکه 13نردبان خریداری کرده بودیم، فقط چهارعدد از آن ها قابل استفاده بود که با تأمین قطعات و... امروز 9نردبان قابل استفاده داریم. ضمن اینکه نخستین نردبان مفصلی هم برای آتش نشانی خریداری شد که در معابر کم عرض به ویژه در هسته مرکزی و حاشیه شهر، بسیار به کار می آید. در کنار این ها بیش از 100هزار نوع تجهیزات جدید برای آتش نشان ها خریداری شده است.
شناسایی 1033 ساختمان ناایمن
نجفی با تأکید بر لزوم رعایت استانداردهای ایمنی برای اماکن تصریح کرد: با اینکه رعایت ایمنی و استانداردها دغدغه ماست، صدور و طی این فرایند از 50روز به 10 روز رسیده، حوزه شناسایی ساختمان های نا ایمن رشد خوبی داشته و با حمایت های قضایی تا امروز 1033 ساختمان ناایمن شناسایی شده است.
افزایش بوستان های مجهز به تجهیزات معلولان
شهر همگانی و تسهیل استفاده همه مردم به ویژه معلولان از بوستان های شهر، بخش دیگری از صحبت های نجفی بود. وی از تجهیز 17بوستان به لوازم بازی کودکان خبر داد و افزود: هشت بوستان شهر برای معلولان تجهیز شده است و برنامه داریم این وسایل ویژه در 9بوستان دیگر هم نصب شود. از آنجا که این وسایل جدید هستند و نمونه دیگری ندارند، دریافت استاندارد آن ها کمی زمان بر است.
احداث بازار سرمد، ویژه زنان سرپرست خانوار
وی با بیان اینکه در قالب پروژه شهر ترمیمی برای زندانیان آزاد شده و زنان سرپرست خانوار، اشغال زایی انجام گرفته است، گفت: در فضایی به مساحت 150هکتار برای 120زندانی آزاد شده، بازاری راه اندازی شده است. همچنین بازار سرمد ویژه زنان سرپرست خانوار احداث شده و در اختیار آن ها قرار گرفته است. با همه این تفاصیل، در روزبازارها و سایر فضاهایی که در اختیار ماست، بیش از 3هزار شغل ایجاد شده است. مشهد در زمینه اشتغال زایی در بازارهای موقت، از رتبه 16 کشوری به رتبه یک کشور رسیده است.
طراحی و نصب مخازن جدید زباله
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد با اشاره به توجه ویژه معاونت خدمات شهری به موضوع نوآوری در این معاونت، از تازه ترین اتفاقات نوآورانه خدمات شهری در این نشست رونمایی کرد و درباره آن ها توضیح داد: طراحی مخازن سه هزارو100لیتری تغییر کرده است و این ها را به شکلی طراحی کردیم که حداقل دستیابی زباله گردها به آن ها را شاهد خواهیم بود و قرار است هرسال 20درصد از مخازن به این مدل جایگزین شود. برای کاهش سرقت سطل های زباله هم از موادی در ساخت استفاده شده است که ارزش سرقت نداشته باشد و همچنین در مشهد برای نخستین بار پاکبان ها به دوچرخه برقی در هسته مرکزی شهر مجهز شدند. یکی دیگر از اقدامات نوآورانه ما در معاونت خدمات شهری، بازبینی کانال های سرپوشیده شهر بوده است.
ساخت نخستین نیروگاه بیوگاز کشور در مشهد
نجفی با بیان اینکه ساخت بزرگ ترین نیروگاه بیوگاز کشور در مشهد با مشارکت صد در صدی بخش خصوصی تا یک ماه آینده شروع می شود ، افزود: همچنین چهارشرکت برای ساخت زباله سوز اعلام آمادگی کرده اند. جمع آوری هوشمند پسماند هم در این یک سال، رشد 125 درصدی را تجربه کرده و از 35 هزار تن به 195 هزارتن رسیده است.
جداسازی آب شرب از خام
ماجراهای کمبود آب در سال های اخیر، مشکلاتی را برای شهرداری های شهرهای کشور ایجاد کرده است که شهرداری مشهد هم از آن مستثنا نیست و به همین دلیل هم معاون خدمات شهری شهرداری، جداسازی منابع آب شرب از خام و کاشت گیاهان کم آب طلب را یکی از مهم ترین برنامه های این معاونت اعلام و بیان کرد: جداسازی آب شرب از آب خام به 152هزارمترمکعب افزایش یافته است و آب مصرفی هم از 0.44 به 0.42 کاهش داشته است و توانسته ایم 6 میلیون و 600هزار لیتر آب صرفه جویی کنیم. ضمن اینکه در هرماه بیش از 19 میلیون لیتر از وابستگی شهرداری به منابع آبی خارج کاهش می یابد.
از 160 میلیاردتومان، دولت فقط 30میلیارد داده است
در بخش دیگر این نشست خبری، نجفی بیشاز یک ساعت، پاسخگوی سؤالات خبرنگاران بود. او در پاسخ به سؤالی درباره تأخیر در افتتاح تصفیهخانه سپتاژ اینطور توضیح داد: برای ساخت این تصفیهخانه قرار بود که دولت 160میلیاردتومان اعتبار به شهرداری بدهد اما فقط 30میلیارد از آن به ما پرداخت شده است و شهرداری این کسری را تأمین کرده و تا امروز 90میلیاردتومان برای آن هزینه شده است. اعتبار دیگری هم در سال جاری برای آن پیشبینی کردیم و دلیل طولانیشدن پروژه هم تأمیننشدن مالی بوده است. پیمانکار تجهیزات مربوطبه تصفیهخانه را وارد کرده است و مشکلی از این نظر وجود ندارد.
راهکارهای شهرداری برای کاهش زبالهگردی
وی در ادامه، با اشارهبه اقدامات شهرداری برای کاهش زبالهگردی و جمعآوری انبارهای غیرمجاز ضایعات گفت: مقصد همه این ضایعات، انبارهای غیرمجاز است که بخش زیادی از آنها بهدلیل قرارگیری در حومه شهر در حوزه مداخله شهرداری قرار نمیگیرد؛ باوجوداین با انبارهای غیرمجاز داخل شهر برخورد شده و عمده انبارها به خارج از محدوده شهر انتقال یافته است. براساس استعلام وزارت کشور، زباله در مالکیت شهرداری است و با ایجاد صنایع تبدیلی، انبارهای غیرمجاز جمع خواهند شد. درحال حاضر با مخازنی که طراحی شده است، امکان دسترسی زبالهگردها به زباله به صفر خواهد رسید.
حذف رفتوروب شبانه پاکبانان دلایل اجتماعی داشت
چرایی حذف رفتوروب شبانه معابر و پرداختنکردن شبکاری به پاکبانان، موضوع دیگری بود که نجفی توضیحاتی درباره آن ارائه کرد و گفت: شبکاری مشکلات اجتماعی و خانوادگی برای پاکبانان ایجاد کرده بود که این مشکلات جبرانشدنی نیست و بههمین دلیل این اقدام حذف شده است. بااینهمه از 4 تا 6صبح برای آنها شبکاری محسوب میشود و حقالزحمه آن را دریافت میکنند.
بهرهبرداری از 20 فروشگاه «شهر ما» تا هفته آینده
اما معاون خدمات شهری شهرداری مشهد با اشارهبه حواشی تعطیلی و تغییر پیمانکار فروشگاههای شهر ما بیان کرد: پس از لزوم درج قیمت تولیدکننده روی کالاها، پیمانکارهای سابق فروشگاههای شهرما نمیتوانستند با قیمت کاذب سود کسب کنند و ازآنجاکه خدمتدهی آنها به مردم بهدلیل تطابقنداشتن هزینه و سود کاهش پیدا کرده و محدود شده بود، پیمانکارها خلع ید شدند و با افراد جدیدی قرارداد بسته شد. فروشگاهها 21مهر به پیمانکاران جدید واگذار شدند و ازآنجاکه بسیاری از آنها به بازسازی نیاز داشت، این کار انجام گرفت و به احتمال زیاد در هفته آینده، شاهد بهرهبرداری از 20 فروشگاه شهرما خواهیم بود.
ساخت مرکز فرماندهی آتشنشانی در میدان ابوطالب
نجفی با بیان اینکه برای ساخت ایستگاههای آتشنشانی از نظر مالی مشکلی وجود ندارد و ساخت ایستگاهها با توجه ویژه به حاشیه شهر دنبال میشود، تصریح کرد: مشهد براساس نرم جهانی به 3هزار آتشنشان و 66ایستگاه نیاز دارد، درحالی که فعلا 1700نیرو داریم. برای ساخت ایستگاه مشکل مالی وجود ندارد و در تأمین زمین دچار مشکل هستیم. بااینهمه مهمترین پروژه ما ساخت مرکز فرماندهی و ستاد آتشنشانی است که کار ساخت آن در میدان ابوطالب آغاز خواهد شد.
وی افزود: برای جذب بانوان آتشنشان و ایجاد ساختار بهکارگیری آنها، از تهران و کرج بازدید و شرایط کاری را بررسی کردیم. در مشهد، فعلا 06خانم داوطلب آتشنشان داریم که در حوزه آموزش و ترویج مشغول هستند و در مواقعی که لازم باشد، در عملیات حاضر میشوند.
پارک 73 هکتاری کمپ زائر میشود؟
سرنوشت پارک 73هکتاری شهرک شهیدرجایی، کشتپارک و سرانه فضای سبز شهر مشهد، موضوع دیگری بود که معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری مشهد درباره آن گفت: سرانه فضای سبز مشهد 18.1 بوده است که در یک سال گذشته، به 18.9 رسیده و بهعنوان نمونه، احداث پارک 41هکتاری جهانشهر با اعتبار 130میلیاردریال از اقدمات شاخص این دوره است. پارک 73هکتاری شهیدرجایی هم مشکل آب دارد و امکان ساخت فضای سبز در آن نیست؛ چون هیچ منبع آبی به آن تخصیص داده نشده است. باتوجهبه نیاز جدی مشهد به کمپ زائر، یکی از مکانهای پیشبینیشده برای آن، همین زمین است که اجرای آن منوطبه انعقاد تفاهمنامه به آستان قدس رضوی است.نجفی بیان کرد: از 23هکتار کشتپارک هم 5/3 هکتار به بهرهبرداری رسیده و این قسمت دراختیار مردم قرارگرفته است و فازهای بعدی آن تا پایان سال به بهرهبرداری میرسد.
تغییر رویکرد در المانهای نوروزی
معاون خدمات شهری شهرداری مشهد با تأکید بر تغییر رویکرد در المانهای نوروزی برای بهار1402 توضیح داد: ازآنجاکه عید نوروز با ماه مبارک رمضان همراه شده، شبگردی بیشتر میشود و رویکرد ما بیشتر چراغهای نورانی است و به دلیل کمبود آب، مانند سالهای گذشته گلکاری صورت نمیگیرد و بهسمت خشکمنظرها و گونههای گیاهی کمآب خواهیم رفت.
وی با اشارهبه تمرکز جدی معاونت خدمات شهری بر حاشیه شهر مشهد در طرح استقبال از بهار گفت: بیشترین میزان کاشت گل فصلی در بهار امسال مربوطبه محلات حاشیه شهر بود؛ برای سال1402 هم این کار با سبک دیگری صورت میگیرد و معابر دستهبندی و کار به شهرداریهای مناطق واگذار شده است.