ملیحه فلاح - ورود موج سرمای سیبری، یخ زدگی معابر و لزوم تعطیلی اصناف رأس ساعت 8شب(که البته از دیشب به ساعت6 تغییر پیدا کرد) برخی بازارهای مشهد را منجمد کرد. می گوییم برخی چون همین سوز سرما، بازار برخی کالاها و خدمات مثل ضدیخ ماشین ها و تاکسی های اینترنتی و یخ زدایی از لوله های منجمدشده آب را داغ کرد و طبق معمول، افزایش نیاز مردم، گرانی و بی ثباتی قیمت ها را به دنبال داشت؛ البته ما در این گزارش به سراغ اصنافی رفته ایم که کاهش شدید دما، کسب وکار آن ها را از قبل بی رونق تر کرده است.
سوز سرما در بازار پوشاک
قرار بود روز زن گرما ببخشد به بازارهایی که مدت هاست سوز تورم، بی رونقشان کرده است، اما سردی هوای این روزها نگذاشت آن طور که باید حال وهوای این عید بزرگ، بازارها را تحت تأثیر قرار بدهد؛ البته هیچ کدام دوست نداریم روز زن و مادر را خشک وخالی به اطرافیانمان تبریک بگوییم و خرید هدیه دیروزود دارد، اما سوخت وسوز نه. صبح شنبه سری به چند لباس فروشی در خیابان امام خمینی(ره) می زنیم. سرما در ورودی مغازه ها را بسته و بخار روی شیشه ها نشسته، اما کاغذها و آویزهای پشت در می گوید که فروشگاه باز است. وارد یکی از مغازه ها می شویم. فروشنده زیر پایش یک بخاری برقی روشن کرده و پشت میزش، وارفته است. سلام سردی می کند و تکانی می خورد. نقش بازی نمی کنیم و اصل مطلب را می گوییم و از حال وهوای این روزهای بازار می پرسیم. می گوید: امیدمان به روز مادر بود که بازار کمی رونق بگیرد، حتی خرید هم کرده بودیم، اما سرمای هوا همه را خانه نشین کرد؛ البته با وجود گرانی کالاها، اعیاد هم رونق همیشگی را ندارد.
یکی دیگر از کسبه در این باره می گوید: گفتیم با فروش مجازی کاهش فروش حضوری را جبران کنیم، اما جدا از مسئله فیلترینگ و... این چند روز، یخ زدگی معابر کار سفارش های اینترنتی را هم مختل یا با افزایش سنگین قیمت مواجه کرده است.
گرانی و سرما، بازار را خلوت کرد
ازجمله بازارهایی که شاید به خاطر روز مادر قرار بود رونقی به خود بگیرد، بازار طلا و لوازم خانگی بود؛ البته رکود این بازارها قبل از سرما مربوط به افزایش قیمت این اقلام و کاهش قدرت خرید مردم بود، با این حال به اعتقاد کسبه، به مناسبت روز زن معمولا این بازارها رونق می گیرد. سری به یکی از پاساژهای طلا در خیابان امام خمینی(ره) می زنیم. گرانی درکنار سردی هوا بازارها را خلوت کرده است. یکی از طلافروشان درباره وضعیت بازار در روزهای اخیر می گوید: باتوجه به افزایش قیمت طلا، معمولا تقاضا برای کارهای سبک مثل انگشتر یا پلاک در اعیاد بیشتر می شد، اما در این چند روز سرمای هوا، تعطیلی زودهنگام بازار و خانه نشینی مردم موجب شد آن هایی هم که قصد خرید داشتند، فعلا دست نگه دارند.برای بازار لوازم خانگی به چند تماس اکتفا می کنیم. مهدی نیا، یکی از فروشندگان لوازم خانگی، می گوید: نمی شود گفت که این عید هیچ تأثیری بر بازار نگذاشت. یک هفته قبل بازار کمی رونق گرفت، اما به دلیل شرایط اقتصادی، بیشتر مردم لوازم برقی کوچک را انتخاب می کنند؛ البته بازهم میزان فروش نسبت به سال های قبل آن طور که انتظار داشتیم، نبود. به گفته وی، این چند روز بیشتر بازار لوازم گرمایشی مثل بخاری ها و گرم کن های برقی رونق داشت.
گل ها یخ زدند
«سرما بیش از حد انتظار بود و گل فروشانی که این وضعیت را پیش بینی نکرده بودند، گل هایشان دچار یخ زدگی شد.» این برشی از صحبت های رئیس اتحادیه گل فروشان و فروشندگان سموم دفع آفات نباتی مشهد است. محمد رضایی درباره وضعیت این شب و روزهای سرد مشهد می گوید: آب داخل گلدان هایی که در فاصله دومتری از شیشه مغازه ها بودند، یخ زد و سرما بخشی از گل ها را از بین برد. به گفته او با وجود سرمای شدید هوا، رسیدن روز مادر برای گل فروشان رونق داشته و فروش آن ها کمتر از سال قبل نبوده است، اما اگر هوا خوب بود، حتما رونق بازار از این هم بهتر می شد.
سرما، بازارهای وابسته به زائر را راکد کرد
سری هم به بازارهای خیابان 17شهریور و شیرازی می زنیم. سرمای هوا و خانه نشین شدن مردم از یک سو و کاهش حضور زائران در مشهد ازسوی دیگر، این بازارها را هم خلوت کرده است. یکی از کسبه خیابان شیرازی می گوید: این روزها حضور زائران هم کم شده است. همیشه در اعیادی مانند ولادت حضرت زهرا(س) مشهد شلوغ بود، اما حالا یا مسافر نیست یا زائران ترجیح می دهند بین محل اقامت و حرم مطهر امام رضا(ع) رفت وآمد کنند.
هتلدار و کارشناس این حوزه در این باره به شهرآرا می گوید: سرمای هوا بسیاری از پروازها و سفرهای ریلی را لغو کرد. همچنین به دلیل لغزندگی جاده ها، بسیاری از افراد نتوانستند خود را در ایام ولادت حضرت زهرا(س) به مشهد برسانند.
همین موضوع درکنار سرمای شدید هوا سبب شد بسیاری از زائران، از آمدن به مشهد منصرف شوند. به گفته محمد قانعی، ضریب اشغال هتل ها در این مدت به 10 تا 15درصد کاهش یافته است. او می افزاید: در همین چند روز خیلی از مسافران با هتل تماس گرفتند و رزرو خود را لغو کردند و آن هایی هم که آمدند، بیشتر داخل هتل زندانی شده بودند و اگر می توانستند خارج شوند، فقط به زیارت می رفتند.
تعطیلی اصناف در ساعت6
رئیس اتاق اصناف مشهد به شهرآرا می گوید: سرما و برودت هوا اجتناب ناپذیر است و روزهایی بحرانی را پشت سر می گذاریم؛ به همین دلیل باید با همدلی و همکاری آن را مدیریت کنیم.
برای کاهش مصرف گاز در چند روز گذشته، قرار شد اصناف ساعت 8شب تعطیل کنند، اما از شنبه شب ساعت تعطیلی آن ها به 6عصر تغییر پیدا کرد. هادی مخملی تأکید می کند: با هرگونه تخلف در زمان تعطیلی اصناف برخورد جدی خواهد شد. وی می گوید: روز مادر بر رونق نسبی برخی بازارها بی تأثیر نبوده، اما مراجعه به بازار در روزهای اخیر به دلیل سردی هوا کاهش پیدا
کرده است.
*حمایت از اصناف
فعالان صنفی می گویند: باتوجه به اینکه سرمای اخیر در عمل سبب کاهش میزان فعالیت آن ها و درنتیجه کم شدن درآمدشان شده است، بهتر است دولت این مسئله را در تعیین میزان مالیات اصناف درنظر بگیرد.
همچنین سازمان تأمین اجتماعی در زمینه پرداخت حق بیمه شاغلان بخش اصناف، مساعدت هایی را قائل شود و سرانجام اینکه دستگاه های خدمت رسان مانند اداره گاز و برق نیز مبلغ قبوض دریافتی خود برای بخش اصناف را قسطی کنند.