کوچک‌زاده - وقتی این مطلب را می‌خوانید، از تب‌وتاب زلزله سحرگاه جمعه کم شده است؛ زلزله‌ای که طبق گزارش‌های مدیریت بحران خراسان‌رضوی، در ساعت2:09 بامداد دیروز در کوه‌های بینالود در شرق مشهد و با شدت 4/6ریشتر در عمق ۱۰کیلومتر زمین اتفاق افتاد. آنچه درباره این حادثه طبیعی وجود دارد، اینکه هیچ خسارتی نداشته است، اما شدت و زمان وقوعش مردم را ترساند و به خیابان‌های شهر و همچنین بارگاه منور رضوی کشاند.
البته به‌جز داغ‌شدن خبر این زلزله در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، خبر دیگری هم بود که از چند روز پیش در فضای مجازی مشکلاتی ایجاد کرده است. زلزله‌شناسی هلندی چندی پیش درباره این زمین‌لرزه ادعاهایی کرده و از قضا درست از آب درآمده است. اکنون این پرسش وجود دارد که طبق ادعای این فرد، آیا زلزله دیگری هم در کار است و اینکه آیا اصلا امکان پیش‌بینی زلزله وجود دارد؟
پناه‌بردن به بوستان‌ها در بامداد جمعه
در زمان وقوع زلزله برخی افراد خواب بودند و اصلا آن را احساس نکردند، اما شمار درخورتوجهی از شهروندان مشهدی خواب به چشمشان نیامد و از خانه بیرون زدند و خود را به بوستان‌های شهر رساندند و آنجا چادر زدند. البته افرادی هم بودند که ترجیح دادند در خانه بمانند.
این زلزله چهارریشتری که مشهد، نیشابور و تعدادی از روستاهای اطراف این دو شهرستان آن را احساس کردند، آن‌قدر شدت داشت که هر فردی روایت خاص خود را در روبه‌روشدن با آن داشته باشد.
یکی از شدت زلزله از خواب بیدار شده و مبهوت نشسته و نمی‌دانسته است چه کند. یک نفر پاهایش می‌لرزیده و یکی احساس کرده است که تشکش را از زیرش می‌کشند و... . خیلی‌ها هم پس از زلزله صدای پرندگان به‌ویژه کلاغ‌ها را شنیده بودند. البته شکسته‌شدن شیشه خانه‌ها هم خبری بود که در صفحات مجازی مردم منتشر شد.
ترافیک بامدادی در معابر شهر
وقوع زمین‌لرزه موجب بروز ترافیک شدید در دو بخش از مشهد شد. بولوار وکیل‌آباد یکی از مناطقی بود که بامداد جمعه پرازدحام شد و شهروندان بسیاری در مسیرهای منتهی به بوستان‌های حاشیه‌ای بزرگ مشهد برای گذراندن شب از خانه بیرون آمده بودند. در همین ساعت تصادف دو خودرو پژو آردی و 206 هم که با آتش‌سوزی همراه شد، موضوعی بود که در فضای مجازی دست‌به‌دست شد. اما مسیرهای اطراف حرم هم در نشان‌یاب‌ها قرمز نشان داده می‌شد و از ترافیک سنگین در اطراف حرم‌مطهر حکایت داشت. زمین‌لرزه موجب خروج زائران از هتل‌ها و رساندن خود به صحن‌های حرم مطهر رضوی شده بود که در ویدئوهای منتشرشده در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی این موضوع دیده شد.
زلزله مشهد-نیشابور پس‌لرزه نداشته است
محسن نجات، مدیرکل بحران استان خراسان‌رضوی درباره زلزله بامدادی جمعه، هشتم اردیبهشت، بیان کرد که این زلزله پس‌لرزه نداشته است؛ موضوعی که این پرسش را به ذهن می‌رساند که آیا باید منتظر زلزله‌های دیگری هم بود؟
در هر صورت روایت مشترک بین بیشتر مشهدی‌ها پس از این زمین‌لرزه، احساس بی‌پناهی و ترس بوده است و به‌طبع راه غلبه بر این اضطراب، توجه به پیشگویی‌ها نیست؛ چنان‌که پیشگویی زلزله‌شناس هلندی بارها غلط از کار درآمده است و فقط شانس آورد که اظهاراتش درباره زلزله هشت‌ریشتری ترکیه درست بود و باعث معروف‌شدنش شد. از این رو نمی‌توان به اظهارات او مبنی بر وقوع زمین‌لرزه اطمینان کرد. چون پیش‌بینی زلزله با وجود همه پیشرفت‌ها هنوز امکان‌پذیر نیست.
از رفتار شتاب‌زده خودداری کنید
صحبت‌های مدیرعامل جمعیت سازمان هلال‌احمر استان خراسان‌رضوی نیز حائز اهمیت است. ذاکریان زلزله بامداد جمعه را شدید ندانسته و در این‌باره تخریبی اعلام نکرده است.
او گفته است که در این سطح زلزله، حتی نیروهای امدادی هلال‌احمر به اسکان اضطراری نپرداختند. اما مهم‌ترین نکته، حفظ وضع عادی زندگی مردم و افزایش اطلاعات و آگاهی درباره واکنش‌های درست پس از زلزله است. زیرا بیشترین آسیب‌های زلزله معمولا در واکنش‌های هیجانی و شتاب‌زده مردم ایجاد می‌شود.
آماده‌باش همه ایستگاه‌های آتش‌نشانی مشهد
آتشپاد دوم مهدی رضایی، معاون عملیات آتش‌نشانی مشهد، هم درباره جمعه‌ای که مشهدی‌ها ساعات بامدادی‌اش را در خیابان‌ها گذرانده‌اند، گفت: «در پی وقوع این زمین‌لرزه که در شهرستان قدمگاه از توابع شهرستان نیشابور رخ داد و تکانه‌های آن در مشهد نیز احساس شد، ۵۴ ایستگاه آتش‌نشانی و ستاد فرماندهی عملیات این سازمان با نزدیک به پانصد نیروی آتش‌نشان در وضعیت آماده‌باش قرار گرفتند.»
این مقام ارشد ایمنی آتش‌نشانی مشهد افزود: «بر اساس دستورالعمل‌های صادرشده، همه خودرو‌های اطفای حریق و امدادونجات از داخل آشیانه ایستگاه‌ها خارج شدند تا در صورت بروز حوادث احتمالی به‌سرعت به امدادرسانی بپردازند. همچنین آتش‌نشانان سحرگاه دیروز ضمن بازدید از بوستان‌ها و مکان‌های اسکان شهروندان اقدام به ارائه توصیه‌های ایمنی لازم به همشهریان کرده‌اند.»