سعیده آل‌ابراهیم
روزنامه نگار
آیت‌ا... سیدابراهیم رئیسی که از 12مرداد سال1400 به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهور کشورمان منصوب شده بود، ظهر یکشنبه، پس از افتتاح یک سد در آذربایجان شرقی و در مسیر برگشت به تبریز، طی سانحه‌ای به شهادت رسید. شهادت آیت‌ا... رئیسی درحالی بود که هنوز حدود یک‌سال و سه ماه از عمر ریاست‌جمهوری وی باقی مانده بود، اما با‌وجود‌این، خدمات ارزنده‌ای را در کارنامه کاری خود برای مشهدی‌ها برجای گذاشت.
17اسفند1394 و پس از درگذشت مرحوم آیت‌ا... واعظ‌طبسی بود که با حکم رهبر معظم انقلاب، آیت‌ا... رئیسی به‌عنوان دومین تولیت آستان قدس رضوی پس از انقلاب منصوب شد. حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در این حکم، آیت‌ا... سید ابراهیم رئیسی را نشئت‌یافته از دیار پربرکت مشهد و برخوردار از صلاح و امانت و کارآزموده در مدیریت‌های کلان خواندند و در بیاناتشان، از تولیت جدید آستان قدس رضوی خواستند تا خدمت به زائران بارگاه مقدس به‌ویژه ضعفا و نیازمندان را در رأس برنامه‌های خود قرار دهند.
منشور هفت‌گانه در دستورکار تولیت سابق آستان قدس
رسیدگی به امور زائران بارگاه مقدس امام‌رضا(ع)، خدمت به مجاوران به‌ویژه مستمندان و مستضعفان، ترویج معارف قرآنی و مکتب اهل‌بیت(ع) در جهان اسلام، بهره‌‌مند‌ساختن تهی‌دستان نقاطی از کشور که موقوفات آستان قدس در آن قرار دارد و سامان‌بخشیدن به بنگاه‌های اقتصادی و خدماتی آستان قدس رضوی از دیگرموارد موردتأکید رهبر معظم انقلاب به تولیت آستان قدس رضوی بود که در‌پی آن حجت‌الاسلام‌والمسلمین رئیسی از همان ابتدا منشور هفت‌گانه رهبر معظم انقلاب اسلامی را در دستورکار خود قرار داد.
راه‌اندازی معاونت امداد مستضعفان برای نخستین‌بار
او بر‌این‌اساس تشکیلاتی جدید را برای نخستین‌بار شامل «معاونت امداد مستضعفان» با محوریت خدمت‌رسانی به زائران، «معاونت علمی» به‌منظور توسعه علمی فعالیت دانشگاهی، بهره‌گیری از ایده‌های نخبگان و «مرکز امور بین‌الملل آستان قدس» با هدف توسعه روابط بین‌المللی این نهاد در آستان قدس رضوی راه‌اندازی کرد؛ ضمن اینکه آیت‌ا... رئیسی با تشکیل سازمان فرهنگی آستان قدس رضوی، تمام مراکز و مؤسساتی را که در حوزه‌های فرهنگی و در قالب این نهاد فعالیت داشتند، گردآوری کرد و به‌عنوان زیرمجموعه این سازمان در نظر گرفت. به گفته آیت‌ا... رئیسی، فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی حرم مطهر رضوی هم ظرف سه سال فعالیت وی در این آستان تا پنج‌برابر در ابعاد کمی و کیفی ارتقا یافته بود.
ساماندهی سازمان اقتصادی رضوی
ساماندهی ساختار «سازمان اقتصادی رضوی» نیز از دیگراقدامات رئیسی در دوره فعالیتش در آستان قدس رضوی بود که بر‌این‌اساس شرکت‌های مختلف در قالب هلدینگ‌های عمران، سلامت و دارو، کشاورزی، دامپروری و صنایع تبدیلی، خدمات مالی، انرژی، صنعت، زیرساختی و منطقه ویژه اقتصادی سازمان‌دهی شدند.
«جذب شمار زیادی خادم‌یار از نقاط مختلف داخل و خارج از ایران» نتیجه اجرای طرح «خادم، خدمت و مخدوم» توسط تولیت سابق آستان قدس رضوی بود؛ همچنین راه‌اندازی نمایندگی آستان قدس رضوی در همه استان‌های کشور از‌جمله‌اقداماتی بود که وی درراستای هدف توسعه مفهوم خدمت در آستان قدس رضوی انجام داد.
«بنیاد سلامت» از دیگرموضوعاتی بود که با نظر آیت‌ا... رئیسی در ظرف سه سال خدمت در آستان قدس رضوی، زیرمجموعه معاونت علمی آستان قرار گرفت تا به توسعه خدمات سلامت در قالب بهره‌گیری از خادم‌یاران و ارائه خدمات رایگان بهداشتی و مراقبتی در مناطق محروم بیش از گذشته کمک کند؛ ضمن اینکه راه‌اندازی دارالشفای رضوی در مناطق مختلف کشور جزو خدمات آستان قدس رضوی ظرف این مدت بود.
همراهی آستان قدس با بخش خصوصی
او از ابتدا نیز بنای فعالیت خود در آستان قدس رضوی را بر ساماندهی اقتصادی آستان گذاشته بود و در‌همین‌راستا علاوه بر کاهش تعداد شرکت‌های زیان‌ده این نهاد، وعده داده بود که تعداد این شرکت‌ها را به صفر خواهد رساند. تلاش آیت‌ا... رئیسی بر این بود که نه‌تنها آستان قدس رضوی رقیب بخش خصوصی نشود، بلکه تلاش کند به بخش خصوصی یاری برساند؛ ضمن اینکه ورود جدی آستان قدس رضوی به حوزه اقتصاد دانش‌بنیان، از دیگراقدامات ویژه دوران فعالیت وی در آستان بود.
استفاده از ظرفیت نخبگانی مشهد
از دیگراقدامات او در دوره فعالیتش در آستان قدس، «آغاز عملیات اجرایی شهرک علم و نوآوری عالم آل محمد» در مشهد بود که با هدف استفاده هرچه‌بیشتر از ظرفیت نخبگان و حرکت به‌سمت تحقق مرجعیت علمی این شهر آغاز شد؛ ضمن اینکه در ابتدای ورود رئیسی به آستان قدس، «بانک ایده‌ها» تأسیس شد تا از دیدگاه‌ها و نظرات نخبگان استفاده شود.
احیای کارگروه ملی زیارت، بزرگ‌ترین اقدام دولت مردمی
آیت‌ا... سید ابراهیم رئیسی در زمان خدمت خود به‌عنوان تولیت آستان قدس رضوی، اعلام کرده بود که خدمت‌رسانی به زائران در خراسان رضوی و در مجموعه کشور یک دغدغه مشترک است. «تشکیل کارگروه ملی زیارت در مشهد» که بدون‌تردید بزرگ‌ترین اقدام دولت مردمی خراسان رضوی برای پذیرایی مطلوب از زائران امام‌رضا(ع) بود، نشان داد که او همچنان به فکر رفع این دغدغه مشترک بوده است. همچنین ردیف بودجه زیارت پس از گذشت چهار سال از حذف آن در سال1401 و در دولت سیزدهم دوباره به آلبوم اقتصادی کشور برگشت.
این کارگروه، برکات بسیاری از‌جمله تأمین زیرساخت‌های بخش زیارت را به‌دنبال داشت. دغدغه این کارگروه ایجاد شرایط زیارتی آسان، ایمن و ارزان در شهرهای زیارتی کشور به ویژه مشهد بود و به‌قدری این موضوع برای رئیسی اهمیت داشت که علاوه بر اینکه پس از دو سال وقفه این کارگروه را احیا کرد، در نخستین جلسه آن که در مشهد برگزار شد، شخصا حضور یافت.
ایجاد زائرشهر در دوران خدمت
ساخت بزرگ‌ترین زائرسرای کشور از دیگراقدامات ارزنده دوره فعالیت او در تولیت آستان قدس رضوی بود که این زائرشهر با هدف اسکان 20هزار زائر در مبادی ورودی شرق مشهد، در منطقه طرق راه‌اندازی شد. رئیسی همان زمان با یادآوری وعده خود در روزهای اول شروع‌به‌کارش در این جایگاه مبنی بر ایجاد زائرسراهای ارزان‌قیمت برای زائران کم‌درآمد، اظهار کرده بود: «ساخت زائرشهر، اولین اقدام درراستای این وعده است»؛ به‌طوری‌که شعار محوری خود را رفاه زائران عنوان کرده بود.
ساخت مسکن ارزان‌قیمت برای جوانان
به گفته آیت‌ا... رئیسی، «تأمین مسکن برای خانواده‌ها و به‌ویژه جوانان، یکی از اولویت‌های اساسی و جدی از ابتدای دولت سیزدهم بود» و او اعلام کرده بود: «این دولت با روش‌های مختلف اعم از تحویل زمین رایگان و ارائه تسهیلات، همراه جوانان است تا این نیاز مهم مردم برطرف شود». در‌همین‌راستا و حتی قبل از آنکه او رئیس‌جمهور ایران شود، در دوران تصدی تولیت آستان قدس رضوی و در سال96، عملیات اجرایی ساخت مسکن ارزان‌قیمت توسط آستان قدس رضوی ویژه زوج‌های جوان در مشهد آغاز شد.
دستور ویژه برای کاهش آلودگی هوای مشهد
کاهش تعداد روزهای هوای پاک در مشهد و افزایش آلودگی هوا در این شهر نیز از نظر رئیسی در دوران خدمتش به عنوان رئیس‌جمهور دور نماند و او 30دی‌ماه سال گذشته در نشست شورای عالی حفاظت محیط زیست، دستور ویژه برای پیگیری اقدامات اجرایی مؤثر دستگاه‌های متولی برای کاهش آلودگی هوای این شهر
صادر کرد.