با چند اقدام پیشگیرانه از بروز گرمازدگی در روز‌های داغ تابستان جلوگیری کنیم.
به گزارش شهرآرانیوز، با اینکه امسال موج گرما دیرتر از سال‌های قبل از راه رسیده است، همچنان باید منتظر روز‌های داغ برای تابستان باشیم. روز‌هایی که گرما در آن بیداد می‌کند و ناخواسته خیلی‌ها را هم زمین گیر می‌کند. اگر تجربه ضعف و بی حالی از گرمای هوا در سال‌های پیش را داشته باشید، حتما متوجه منظورم می‌شوید.
وقتی صحبت از گرمازدگی می‌کنیم، منظورمان آفتاب سوختگی نیست. آفتاب سوختگی، اتفاقی سطحی است و فقط پوست را درگیر می‌کند، ولی گرمازدگی همه سیستم بدن را مختل می‌کند، برای نمونه پوست خشک و داغ، تنفس کوتاه و سریع و نبض ضعیف می‌شود. دمای بدن به بیش از ۴٠ درجه می‌رسد و فرد گیج و آشفته و پرخاشگر می‌شود.
گرمازدگی به قدری مسئله مهمی است که گاهی کار برخی افراد را به تشنج و بیمارستان و حتی گورستان می‌کشاند، بنابراین ضروری است که اگر خودتان یا یکی از اطرافیانتان شرایط خاصی دارید، مانند اینکه سالمند یا بیمار هستید، در طول تابستان مراقبت‌های ویژه‌ای داشته باشید. مراقبت‌هایی که امروز می‌خواهیم قدری درباره آنها با شما صحبت کنیم.
گرمازدگی
بدن انسان در حالت معمولی می‌تواند به روش‌های مختلفی مانند تعریق و تبخیر، دمای خود را در محدوده طبیعی حفظ کند، ولی اگر در شرایط غیرمعمولی مانند گرمای بیش از اندازه قرار بگیرد و دمای آن بالا برود، در این حالت عرق شدیدی می‌کند و آب و املاحش را به سرعت از دست می‌دهد و بدین گونه علائم گرمازدگی یکی پس از دیگری بروز می‌شود.
درجه بندی شدت گرمازدگی
افراد مستعد گرمازدگی
- افراد سال‌خورده
- بیماران قلبی و ریوی
- دیابتی‌ها
- افراد چاق و با محدودیت حرکتی
- نوزادان
- افرادی که دارو‌های خاصی مصرف می‌کنند
- فشارخونی‌ها
- بیماران اعصاب و روان
توصیه‌های طب سنتی برای پیشگیری از گرمازدگی
- غذا‌هایی با طبع‌تر و سرد مصرف کنید.
- مصرف شوری‌ها، تندی‌ها و شیرینی‌جات که مزاج گرمی دارند، حتی از نوع طبیعی آن را کم کنید.
- از مصرف غذا‌های سرخ کردنی و تفت دادنی که سبب خشکی بیشتر بدن می‌شود، بپرهیزید.
- مصرف گوشت قرمز و همچنین پرندگان کوچک جثه را که طبع گرمی دارند، محدود کنید.
- خوردن آش با دوغ، رب انار، گشنیز و آلوبخارا، همچنین آب دوغ خیار که طبع سردی دارند در این روز‌ها بسیار مناسب است.
- از چاشنی‌هایی مانند لیموعمانی، آب غوره، سرکه، عناب و سماق در غذا‌ها استفاده کنید.
- مصرف سبزیجاتی مانند خیار و کاهو و میوه‌هایی مانند هندوانه و طالبی هم بسیار مفید است.
- ترکیب دو قسمت عسل، دوقسمت عرق نعنا، یک قسمت سرکه انگوری و پنج قسمت آب، یک شربت عالی برای این روز‌های گرم سال است. (می‌توانید متناسب با ذائقه‌ای که دارید، ترشی و شیرینی آنها را تنظیم و میل کنید.)
ماءالشعیر طبی برای روز‌های گرم
۵٠گرم جو پوست کنده سالم را با یک لیتر آب مخلوط کنید و بگذارید با حرارت ملایم یک ساعت بجوشد تا جو‌ها خوب باز شود. هنگامی که مخلوط سرد شد، آن را صاف کنید و برای اینکه طعم بهتری داشته باشد، یک قاشق عسل به آن اضافه کنید و بگذارید خنک شود و در طول روز بنوشید. (مناسب برای افرادی که این روز‌ها احساس ضعف شدید دارند یا شاغل در جا‌هایی مانند نانوایی، کار‌های ساختمانی یا کشاورزی هستند.)
خوراکی‌های مفید گرمازدگی
- دوغ ترش
- شربت سکنجبین
- جوشانده عناب و شکر
- خوردنی‌های سرد و‌تر مانند دمنوش گل بنفشه، هندوانه و تخم خیارین
- شربت خاکشیر یخ زده و آبلیمو
- شربت آبلیمو و تخم شـربتی
- گلاب و عرق بیدمشک
پیشگیری از گرمازدگی
نوشیدن مقدار زیاد مایعات
دست کم هشت لیوان آب در روز بنوشید و از مصرف زیاد نوشیدنی‌های کافئین دار مانند کولا، قهوه و چای بپرهیزید.
تغییر رژیم غذایی
از مصرف غذا‌های چرب و داغ و پرنمک بپرهیزید.
استفاده از وسایل محافظتی
از کرم‌های ضدآفتاب با فاکتور محافظتی (SPF) دست کم ۱۵، کلاه‌های لبه دار و ترجیحا منفذدار و عینک آفتابی استفاده کنید.
ورزش و فعالیت بدنی منطقی
در صورت اجبار برای فعالیت بدنی در این روز‌های گرم آهسته و در سه تا چهار هفته فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
استفاده از لباس‌های خنک و گشاد
لباس‌های سبک و گشاد از جنس کتان و نخ بپوشید.
پرهیز از سفر‌های غیرضروری
از رفتن به جا‌هایی که سایبان و تهویه مناسب ندارند، خودداری کنید. همچنین از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعت‌های بسیار گرم (١٠صبح تا ۵بعدازظهر) بپرهیزید.
اقدامات درمانی در هنگام گرمازدگی
- مصدوم را به جای خنک منتقل کنید.
- او را دراز کنید و پاهایش را بالا بیاورید.
- لباس هایش را درآورید و ملحفه خیسی را روی او بیندازید و آب ولرم رویش بپاشید. برای کسی که هوشیار است، حمام توصیه می‌شود.
- برای سرعت دادن به کاهش حرارت از کولر یا پنکه (باد غیرمستقیم) استفاده کنید. استفاده از کیسه‌های یخ در کشاله ران، زیر بغل، زانو، مچ دست و پا نیز می‌تواند گرهگشا باشد.
- درصورتی که هوشیار است او را تشویق کنید تا کم کم آب یا یک نوشیدنی خنک بنوشد.
- محلول ORS یا محلول آب و نمک و شکر درست کنید و به مصدوم بنوشانید.
- حوله نم دار روی پیشانی و عضلات مصدوم بگذارید. درصورت هوشیاری او را داخل وان یا لگن آب سرد قرار دهید.
- اگر دمای بدن او دوباره افزایش یافت، عمل خنک کردن را دوباره شروع کنید.
- ماهیچه‌های گرفته و گرمازده فرد را ماساژ دهید.
- اگر نشانه‌های گرمازدگی بهبود نیافت یا وخیم‌تر شد، بیمار را فوری به مراکز درمانی منتقل کنید.
- اگر قصد سفر دارید، افزون بر نوشیدن آب، چند عدد خیار و مقداری نمک هم در اختیار کودکان قرار دهید.
- شربت آبلیمو، خاکشیر و دوغ تأمین کننده آب و املاح از دست رفته بدن در این روز‌های گرم هستند، ولی نوشیدن نوشابه مناسب نیست.