حسین برادران فر | شهرآرانیوز؛ سعید صادق آبکوه متولد سال ۱۳۷۱ در محله نوید است. او سابقه ۱۵ سال کار در شیرینیفروشی را دارد. کارش را با شاگردی در همین حرفه و زیرنظر پدرش شروع کرده که صاحب همین شیرینیفروشی بوده است. حالا چند سالی است که به جای پدر، مدیریت مغازه را برعهده دارد. شیرینیفروشی از آن دست مشاغلی است که رونق آن ارتباط نزدیکی با عید نوروز دارد.
دوسال گذشته بهدلیل کرونا وضعیت فروش صاحبان این مشاغل خوب نبوده است، اما سعید صادق آبکوه امیدوار است که عید امسال شیرینیفروشیها رونق و فروش خوبی داشته باشند و کمی از ضرر و زیان این دو سال برایشان جبران شود.
داخل قفسهها و فریزرهای موجود همه نوع شیرینی را میتوان دید. از انواع و اقسام شیرینیهای تَر که معروفترین آنها همان شیرینی خامهای معروف به نارنجک است تا کیکهای تولد تزیینشده و شیرینیهای خشک. هرکدام از این انواع شیرینیها، نوع پخت ویژه خود را دارند که فقط یک شیرینیفروش حرفهای با آن آشناست.
سعید صادق آبکوه میگوید: در یک تقسیمبندی کلی همه شیرینیها به دودسته کلیتر و خشک تقسیم میشوند که طرز تهیه مخصوص به خود را دارند. شیرینیهایتر مواد خامهای و رنگی بیشتری دارند و به همین دلیل قیمتشان گرانتر است. این نوع شیرینی در بین نوجوانان و کودکان طرفداران زیادی دارد. کیکهای تولد نیز در گروه همین شیرینیهایتر قراردارند.
افرادی با سن بالاتر بیشتر علاقهمند به شیرینی خشک هستند نمونه معروف شیرینی خشک شیرینی زبان است که هم معروف است و هم مورد پسند خیلی از مردم. به همین دلیل در مراسم عروسی و جشنها بیشتر از این نوع شیرینی استفاده میشود. بیشتر هزینه قنادها در خرید مواد اولیه خرج میشود. شکر روز به روز گرانتر میشود. به همین نسبت تولید ما هم با افزایش قیمت روبهروست.
بهترین فصل فروش برای شیرینیفروشها روزهای مانده به عید نوروز است. روزهایی که تقریبا همه خانوادهها حداقل یکی دوجعبه شیرینی را میخرند. اما در دو عید نوروز گذشته به دلیل شیوع کرونا و ممنوعیت دید وبازدید عید بسیاری از خانوادهها ترجیح دادند که شیرینی نخرند و به خانه یکدیگر نروند. این موضوع میزان فروش شیرینی را بسیار کم کرد. صادق آبکوه میگوید: دوسال گذشته از بدترین سالهای شغل شیرینیفروشی بود. هر سال شیرینیپزها از دو هفته مانده به عید در سه شیفت مشغول به کار بودند تا بتوانند سفارشهای مشتریها را برسانند.
در طول ایام تعطیلی عید هم خیلی از همصنفان من صدها کیلو کیک وشیرینی مختلف برای مجالس عروسی تهیه میکردند. خودمان گاهی اوقات به دلیل نبود ظرفیت تولید برخی سفارشهای مجالس و عروسیها را لغو میکردیم. اما از زمانی که کرونا شایع و ممنوعیتها شروع شد تولیدات شیرینیفروشیها هر روز کمتر و کمتر شد. البته گرانی و فقر عمومیخانوادهها نیز بیتأثیر نبود برخی خانوادهها حتی پول خرید یک جعبه شیرینی برای مصرف بچههای خودشان را هم ندارند.
فروش مجازی در شبکههای اجتماعی یکی از راههای فرار از کسادی و بیرونقی مشاغل بود. خیلی از شیرینیفروشیها با راهاندازی صفحهای مجازی توانستند تا حدودی کسادی فروش خود را جبران کنند. سعیدصادق آبکوه میگوید: همصنفان من از همین طریق، موفق به جذب مشتریهای جدید و خارج از محله شدند. اگر چه فروش امروز ما مثل دوره قبل ازکرونا نیست، اما توانستیم خودمان را نگه داریم و هزینههای مغازه و کارگران را تأمین کنیم. بعد از دو سال کسادی با فروکشکردن تب کرونا به نظرم باید خودمان را برای یک عید باشکوه و پرفروش آماده کنیم.
نارنجک اسم رایج شیرینی خامهای در بین مردم مشهد است، اما خیلی از مردم دیگر شهرهای ایران این معنا را نمیدانند. سعید خاطرهای با موضوع همین شیرینی خامهای یا نارنجک مشهدی نقل کرده و میگوید: اسفندماه چندسال پیش مردی با ته لهجه شمالی وارد مغازه شد و درخواست شیرینیتر کرد من هم در حال چیدن شیرینیها به او گفتم: نارنجک هم میخواهی.
مرد با تعجب گفت: مگر داری. گفتم: بله چند تا بذارم. گفت: ۱۰ و ۱۲ تایی بگذار. جعبه را که بستم و تحویلش دادم. با تعجب گفت: نارنجکها را خودتان میسازید؟ گفتم: بله. گفت: جدا کن بگذار توی یک پلاستیک سیاه. گفتم: توی جعبه کنار شیرینیهای دیگر گذاشتم. با ناراحتی گفت: آقا منفجر میشود. گفتم: منفجر؟ مگر شیرینی هم منفجر میشود. گفت: همان نارنجکها دیگر. تازه منظورش را فهمیدم. گفتم: نه داداش ما مشهدیها به این شیرینی خامهای نارنجک میگوییم.
از یک سال قبل به دنبال تحریمها و تورم که گرانیهای بازار شروع شد، با چند برابر شدن مواد اولیه تهیه شیرینی (شکر، روغن و کارتن)، فروش شیرینی دیگر نه تنها دیگر سودی ندارد به ضرر شیرینیفروش هم هست. صادق آبکوه میگوید: یک سال قبل ما هر ۱۰ کیلو روغن مخصوص پخت شیرینی را ۴۰ هزار تومان میخریدیم، اما حالا همان بسته ۱۰ کیلویی را ۴۰۰ هزار تومان باید بخریم. کارتن شیرینی کیلویی ۱۰ تومان بود الان بایدکیلویی ۴۵ هزارتومان بخریم.
پارسال شیرینی کیلویی ۲۰ تومان بود و ما سود هم میکردیم. اما حالا که شیرینی کیلویی ۳۸ تومان است بایک حساب سرانگشتی متوجه میشوید که فروش آن نهتنها سودی ندارد که ضرر هم دارد. اما چارهای نیست من و پنج نفر دیگر درآمدمان از همین کار است. خیلیها با استفاده از مواد اولیه تقلبی و نامرغوب به دنبال سود بیشتر هستند. اما من اینکار را نمیکنم. سودمان اندک است، اما برکت خوبی دارد.