برگزاری جلسه کارگروه تنظیم بازار خراسان رضوی با محوریت بررسی وضعیت تأمین و توزیع کالا‌های اساسی (۲۴ خرداد ۱۴۰۴) توقف پرواز‌ها تا ساعت ۲ بامداد روز یکشنبه (۲۵ خرداد ۱۴۰۴) تمدید شد مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های مسافربری کشور: مردم نگران نباشند، تردد اتوبوس‌های بین‌شهری برقرار است برگزاری نمایشگاه الکامپ به تعویق افتاد بورس تل‌آویو و آمریکا ریخت (۲۴ خرداد ۱۴۰۴) + جدول آخرین وضعیت بازار رمزارز‌ها در جهان (۲۴ خرداد ۱۴۰۴) | فرار گسترده از دارایی‌های ریسک‌پذیر قیمت نفت در بازار جهانی امروز (۲۴ خرداد ۱۴۰۴) اعلام شد | نفت ۷ درصد افزایش یافت دستورالعمل فوری رئیس کل گمرک ایران (شنبه، ۲۴ خرداد ۱۴۰۴) قیمت طلای جهانی در بازار امروز (۲۴ خرداد ۱۴۰۴) اعلام شد لغو پرواز‌ها تا ساعت ۱۴ فردا (شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴) تمدید شد جزئیات افزایش زمان پخت نانوایی‌ها در مشهد اعلام شد | کمبودی در تامین کالا‌های اساسی نداریم رئیس بانک مرکزی: شبکه بانکی کشور آماده خدمت‌رسانی به مردم است وضعیت حرکت قطارها پس از حمله رژیم صهیونیستی به ایران تصمیم‌گیری در خصوص نحوه فعالیت بازار سرمایه تا عصر فردا (شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۴) خدمات‌رسانی بنادر، پایانه‌های مسافری و ایستگاه‌های راه آهن هیچ آسیبی به تأسیسات اصلی صنعت برق کشور وارد نشده است توقف خریدو‌فروش در صرافی‌های رمزارزی و پلتفرم‌های طلا تمامی زیرساخت‌های ریلی در وضعیت کاملاً ایمن قرار دارند | برقراری قطارهای فوق‌العاده در مسیر مشهد و تبریز خرید طلا در پلتفرم‌های آنلاین تا صبح یکشنبه (۲۵ خرداد ۱۴۰۴) غیرفعال شد وزارت جهاد کشاورزی: نگرانی درباره تامین کالای اساسی در کشور وجود ندارد هیچ مشکلی بابت سوخت‌رسانی در مشهد وجود ندارد | مردم بابت کمبود بنزین نگران نباشند (۲۳ خرداد ۱۴۰۴) شرکت ملی پالایش: سوخت‌رسانی به پمپ بنزین‌ها بدون وقفه ادامه دارد مقابله با گرانفروشی و کاهش وزن چانه با فروش کیلویی نان کشت فراسرزمینی ایران در اراضی قزاقستان افزایش می‌یابد قیمت خودرو‌های داخلی و خارجی در بازار امروز (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) اعلام شد | آتش‌بازی ایران خودرو در بازار + جدول آغاز ترخیص ۳ هزار دستگاه خودروی خارجی معطل‌مانده در بندر شهید رجایی (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) قیمت دلار، طلا، سکه و نیم سکه بعد از تصویب قطعنامه علیه ایران (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) واریزی دولت همزمان با عید غدیر | زمان واریز یارانه خردادماه ۱۴۰۴ مشخص شد قیمت طلای جهانی در بازار امروز (۲۲ خرداد ۱۴۰۴) اعلام شد | افزایش دوباره قیمت طلا در بازار‌های جهانی
سرخط خبرها

عدالت بنزینی و شکاف طبقاتی

  • کد خبر: ۱۰۳۵۳
  • ۱۰ آذر ۱۳۹۸ - ۰۷:۰۹
عدالت بنزینی و شکاف طبقاتی
رضا کربلائی کارشناس مسائل اقتصادی

آیا سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن به کاهش شکاف طبقاتی کمک می‌کند؟ برای پاسخ به این سؤال 2گزاره مطرح است؛ گزاره نخست، روایت مقامات و مسئولان دولت است که معتقدند با اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن، یک نوع عدالت در بهره‌مندی از یارانه‌های بنزین ایجاد می‌شود؛ به این معنا که 3دهک درآمدی ثروتمند که بیشترین بنزین را مصرف می‌کنند، به خرید آن با قیمت‌های کنونی ناچار می‌شوند و بقیه دهک‌های درآمدی متوسط و فقیر جامعه فشار چندانی برای افزایش قیمت این فراورده نفتی متحمل نمی‌شوند و افزون بر اینکه پرداخت کمک معیشتی دولت به 60میلیون خانوار ایرانی و محروم شدن دست‌کم 24میلیون نفر برخوردار باعث ایجاد عدالت نسبی و بهبود وضعیت معیشتی مردم می‌شود. گزاره دوم اما به تحلیل هزینه و فایده اجرای طرح جدید بر سبد هزینه‌های مردم در سطوح مختلف درآمدی مربوط می‌شود و از این منظر صرف اتکای سطح تحلیل‌ها به اینکه سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن به کاهش فاصله طبقاتی می‌انجامد را به چالش می‌کشاند؛ چرا که ایجاد شکاف طبقاتی بین دهک‌های درآمدی جامعه ناشی از مؤلفه‌های مختلفی است و ضرورت ایجاب می‌کند در برنامه‌ریزی برای ایجاد عدالت درآمدی بین جامعه، سنجش دقیقی از وضعیت دهک‌های مختلف جامعه از منظر هزینه‌ای هم صورت پذیرد. مثال روشن را می‌توان در تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران درباره نرخ تورم آبان‌ماه رصد کرد؛ به‌ نحوی‌ که نرخ تورم ماهانه بین دهک اول (فقیرترین‌ها) و دهک دهم (ثروتمندترین‌ها) فقط 0.2درصد اختلاف دارد و نرخ تورم ماهانه دهک دوم ثروتمند جامعه با دهک فقیرتر جامعه 1.7درصد برآورد شده است. شاخص دیگری که می‌تواند در ارزیابی دقیق اثر افزایش قیمت بنزین و البته سایر حامل‌های انرژی بر سبد هزینه‌های مردم مورد توجه قرار گیرد، به سهم خدمات آب، برق و سوخت و همچنین خدمات حمل‌ونقل بر سبد هزینه‌های خانوارهای روستایی و شهری مربوط می‌شود؛ چرا که سهم خدمات عرضه انرژی نظیر آب، برق و سوخت در سبد هزینه خانوار شهری 3.97درصد و در بین خانوارهای روستایی 6.64درصد و سهم خدمات حمل‌ونقل در سبد تورمی خانوار شهری 9.44درصد و در خانوارهای روستایی 9.26درصد محاسبه می‌شود. افزون بر این‌ها الگوی انتخاب‌شده از سوی دولت برای سهمیه‌بندی بنزین چندان با مؤلفه‌های عدالت اجتماعی هم‌خوانی ندارد؛ چرا که از بین 60میلیون شهروندی که کمک معیشتی می‌گیرند، تعداد زیادی سهمیه بنزین هم می‌گیرند و تعداد بیشتری هستند که فقط کمک معیشتی می‌گیرند و به آن‌ها سهمیه بنزین تعلق نمی‌گیرد. این در حالی است که دولت و مجلس می‌توانستند از گزینه اختصاص سهمیه‌ بنزین به ازای هر شهروند به‌ جای اختصاص آن به خودروها استفاده کنند و با راه‌اندازی یک بازار انرژی شفاف، اجازه عرضه و تقاضای بنزین بین متقاضیان بنزین بیشتر از سهمیه هر فرد و دارندگان بنزین مصرف‌نشده را بدهند. تردیدی نیست که انگیزه حاکمیت در اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن و همچنین پرداخت کمک معیشتی به اکثریت بالای 70درصد جامعه برخاسته از نیت خیر بوده است، اما لزوما هر نیت خیری به نتیجه مطلوب نمی‌انجامد و داعیه کاهش شکاف طبقاتی با اجرای آن طرح چندان استوار و مستحکم به نظر نمی‌رسد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->