به گزارش شهرآرانیوز؛ این هفته در میانه اخبار قرعه کشی جام جهانی فوتبال، یک خبر مهم سیاسی منتشر شد، اما به سبب تب فوتبال، زیاد به آن توجه نشد. خبرنگار روزنامه آمریکایی پولیتکو عکسی در توییترش منتشر کرد که نشان میداد چادر خبرنگاران که محل استقرار آنها مقابل ساختمان هتل کوبورگ بود، جمع شده است.
یک منبع آگاه در اتحادیه اروپا گفته است این مسئله به روند مذاکرات در وین ارتباطی ندارد و به دلیل صرفه جویی مالی بوده است، اما برای آنها که به صورت جدیتر اخبار سیاسی را دنبال میکنند، پایان حضور خبرنگاران در وین، دلیلی بزرگتر از صرفه جویی مالی داشت.
در روزهای پایانی دولت ترامپ، تحریمهایی علیه ایران وضع شد که شرایط را برای ایران به شدت دشوار کرد. این تحریمها که شامل ۸۰۰موضوع مختلف بود، آخرین تلاش دولت ترامپ برای این بود که دولت بعد از او هم نتواند توافق هستهای را احیا کند.
اتفاقا همان تحریمها هم اکنون به بزرگترین چالش کنونی مذاکرات تبدیل شده است؛ ازجمله اینکه افراد و نهادها و سازمانهای زیادی در فهرست تحریمها قرار گرفتند که مهمترین آنها تحریم سپاه بود. این تحریم ذیل قانون اف تی او صورت گرفت و اکنون یکی از مشکلات بزرگ در راستای احیای توافق هستهای است.
آمریکا معتقد است تحریم سپاه مربوط به بعد از توافق هستهای است و ارتباطی با آن توافق ندارد؛ بنابراین اگر قرار است تحریمهای سپاه برداشته شود، باید در مذاکراتی دیگر درباره آن گفتگو کرد. این دیدگاه البته مورد انتقاد شدید ایران قرار دارد.
در ایران البته تلویحا اعلام شده است که امکان مصالحه در تحریم سپاه وجود دارد. چندی پیش حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه، به نقل از مقامات ارشد سپاه گفته بود که آنها درخواست کرده اند مذاکرات را به سپاه گره نزنید و هرچه در راستای منافع مردم است، انجام دهید.
آمریکا تا این لحظه زیر بار رفع تحریم سپاه نرفته و مشکل بدتر آنکه تحریمهای جدید آمریکا علیه برخی شخصیتها و چند سازمان مختلف ایرانی از جمله محمدعلی حسینی و شرکتهای تحت مدیریت او، صنایع شیمیایی پارچین، شرکت صنعتی عمرانی پارس بنای صدر، شرکت سایه بان سپهر دلیجان و شرکت سینا کامپوزیت دلیجان و شرکت جستار صنعت وضع شده است.
آمریکا اعلام کرده است که تحریمهای جدید با موضوع احیای توافق هستهای مرتبط نیست، اما طبیعتا در ایران چنین موضوعی پذیرفته نمیشود و احتمالا وضعیت را سختتر از گذشته کرده است.
در این ماجرا البته هماهنگیها کامل نیست. چنانچه در روزهای گذشته دن شاپیرو، سفیر آمریکا در اسرائیل در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما که عضو تیم دولت بایدن در مذاکرات توافق هستهای بود، به دلیل اختلافات وین را ترک کرد. ظاهرا اختلاف نظر آنها بر سر خروج سپاه از فهرست تحریمها بوده است.
اسرائیل به شدت مخالف خارج کردن نام سپاه از فهرست سازمانهای ترویستی خارجی آمریکاست، اما در واشنگتن صحبتهایی مبنی بر خروج نام سپاه صورت گرفته است؛ صحبتهایی که باعث شده است امکان توافق بر سر این موضوع افزایش یابد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز گفته اختلاف مهم در احیای توافق هستهای بر سر وضعیت سپاه است: «روسیه با دریافت تضمینهای لازم از مخالفت دست کشید، اما بروز اختلافهای دیگری که درنهایت بخشی از توافق نیستند، ازجمله جایگاه سپاه پاسداران در ایران و درخواست ایران برای حذف نام آن از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا باعث توقف در پیشرفت مذاکرات شده است.»
با این وصف درحالی که گویا مهمترین اختلاف برای امضای توافق احیای توافق هسته ای، خارج شدن یا نشدن نام سپاه از فهرست تحریم هاست، اما غرب بدش نمیآید مانع اصلی را روسیه معرفی کند.
در همین حال، وزیر امورخارجه کشورمان دیروز در تماس تلفنی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، درباره آخرین تحولات مربوط به مذاکرات رفع تحریمهای ایران در وین اظهار کرد: ما در مذاکرات به توافق نزدیک هستیم و پیشنهادهایمان را درباره موضوعهای باقی مانده از طریق مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا به طرف آمریکایی منتقل کرده ایم و اکنون توپ در زمین آمریکاست.
در این باره «اندیشکده کوئینسی» در گزارشی به یکی از چالشهای مهم کنونی در چهارچوب مذاکرات وین و در قالب روند دستیابی به توافق اتمی میان ایران و غرب با محوریت مسئله احیای توافق هسته ای، که همان درخواست تهران از واشنگتن مبنی بر خارج کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکاست، پرداخته و به طور خاص اقدام واشنگتن در قراردادن نام سپاه در این فهرست را کاملا سیاسی و بدون بنیانهای قانونی (بر اساس رویههای حقوقی و قانونی خود آمریکا) دانسته است. مسئلهای که نه تنها برای آمریکا فایدهای نداشته، بلکه هزینههای سنگینی را نیز برای آن به بار آورده است.
اندیشکده کوئینسی به طور خاص معتقد است که چنین مسئلهای به هیچ عنوان نباید مانع از توافقی جدید با ایران شود. توافقی که در وضعیت کنونی، واشنگتن بیش از ایران به آن نیازمند است.
اندیشکده کوئینسی در این باره مینویسد: در وضعیت کنونی، بسیاری از ناظران و تحلیگران بر این باورند که فاصله چندانی تا احیای توافق توافق هستهای (همان توافقی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، در سال ۲۰۱۸ کشورش را به صورت یک جانبه از آن خارج کرد و سپس تحریمهای گستردهای را علیه ایران در قالب «کارزار فشار حداکثری» تحمیل کرد) باقی نمانده است.
اکنون با توجه به رفع شدن برخی دغدغهها و نگرانیها مبنی بر خواستههای اخیر دولت روسیه با محوریت این موضوع که مراودات اقتصادی ایران و روسیه در عصر پسااحیای توافق هستهای نباید مشمول تحریمهای غرب (علیه روسیه) شود، احتمال احیای توافق هسته ای، بیش از گذشته تقویت شده است.
با این حال، هنوز یک مانع اساسیِ دیگر در روند احیای توافق هستهای وجود دارد و آن مرتبط با درخواستهای ایران برای اقدام آمریکا در خارج کردنِ نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی واشنگتن است. خواه سپاه پاسداران در این فهرست باقی بماند یا خیر، در عمل، حامل هیچ تأثیر عینی نخواهد بود.
با این حال، هیج توجیحی وجود ندارد که آمریکا در برابر درخواست ایران برای خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خود مقاومت کند. این مسئله به ویژه با توجه به این موضوع که اساسا آمریکا نمودها و جلوههای عینی شکست خوردنِ کارزار فشار حداکثری خود را علیه ایران بعینه دیده است، بیش از پیش از اهمیت برخوردار میشود.
در ادامه این گزارش آمده است: با توجه به نبود هیچ گونه منفعت و منطقی در قرارگرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا، این اقدام واشنگتن فقط نوعی لفاظی و حرکت بی معنی است. واشنگتن نباید اجازه دهد که این لفاظیهای بی معنا، جلو توافق معنادار با ایران را بگیرند. توافقی که به بهترین نحو در راستای منافع آمریکا نیز قرار دارد.
مخالفانِ خارج کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا، همانهایی که همواره حتی با خود توافق هستهای نیز مخالفت داشته اند، بار دیگر با موقعیتی روبه رو هستند که کارزار فشار حداکثری مطلوب آن ها، علیه ایران ایجاد کرده ودر نوع خود در تقابل با منافع کنونی آمریکا نیز هست.
باید پذیرفت که سپاه چه در فهرست تروریستی آمریکا باشد یا نه، این نهاد ایرانی به اندازه کافی قدرت دارد تا دستورکارهای خود را به پیش برد. آمریکا باید بداند که جهان، زمانی دغدغههای آن در بحث مبارزه با تروریسم را جدی میگیرد که این دغدغهها به معنای واقعی کلمه جدی و درست باشند و فقط اقدامات و رویه هایی، علیه نظامهای سیاسی نباشند که آمریکا مخالف آن هاست.