حمیده صفائی | شهرآرانیوز؛ از بهمن سال گذشته زمزمه جابهجایی پادگان ارتش بیشتر از قبل به گوش میرسید و مدیران شهری با تلاش مضاعف پیگیر این موضوع بودند. در نهایت پنجم اردیبهشت امسال خبر تصویب انتقال پادگان ارتش از مشهد، در کمیسیون ماده ۵ استانداری منتشر شد تا این گره کور قدیمی به سرانجامی مطلوب برای مردم برسد. هر چند باور این موضوع برای مردم محلات بهشتی و امام خمینی (ره) که درگیر مشکلاتش هستند سخت است، اما با شنیدن این خبر ابراز خرسندی میکنند، به طوریکه برخی آنها میگویند، اگر واقعیت داشته باشد باید در مساجد محله جشن بگیریم و این خبر خوش را به همه بگوییم.
ناباوری مردم از این خبر درکشدنی است چراکه این موضوع تاکنون فراز و نشیبهای بسیاری داشته است. دیماه ۱۳۸۱ موضوع انتخاب زمین برای جابهجایی پادگان لشکر ۷۷ به محل جدید مطرح و صورتجلسه آن امضا شد، این امید کمکم در مردم شکل گرفت که فضای بسته محل زندگیشان بازخواهد شد، شهریور ۱۳۸۸ قانون فروش و انتقال پادگانها و سایر مکانهای نیروهای مسلح به خارج از حریم شهرها ابلاغ شد که بارقه امید را در دل مردم پررنگتر از قبل کرد.
بالأخره مهر ۱۳۹۰ کارگروه اجرایی ارتش و آستان قدس رضوی و شهرداری مشهد تشکیل شد، اما برخلاف آنچه مردم به آن دل خوش کرده بودند، نتیجهای دربرنداشت. تا اینکه آذر ۱۳۹۴ در پی امضای تفاهمنامه ارتش و شهرداری وقت، درصد فضای خدماتی و فضای انتفاعی، در طرح شمال پادگان، به شکل ۵۰-۵۰ توافق شد. خرداد ۱۳۹۸ شورایعالی شهرسازی و معماری ایران طرح تفصیلی اراضی آبشار ۲ و پادگان لشکر ۷۷ ارتش را مصوب کرد، اما در آنزمان نیز این طرح بینتیجه ماند.
باز هم این فراز و نشیبها ادامه داشت تا اینکه شهریور ۱۳۹۹ ایجاد فضای سبز و فرهنگی در ضلع شمال شرق و شرق و معابر اصلی، سهم شهرداری در پادگان قدیم مشهد شد. بالأخره شهردار جدید مشهد در آبان ۱۴۰۰ کارگروه اجرایی ویژه انتقال پادگان را با اولویت بازگشایی معابر اصلی تشکیل داد و در بهمن همان سال شهردار مشهد، برای فصلالخطاب بودن، نظر کارشناسی سازمان قضایی نیروهای مسلح در حضور رئیس قوه قضائیه را در جلسه شورای اداری استان پیشنهاد داد. رئیس قوه قضائیه نیز پیرو درخواست شهردار مشهد، دستوری مبنی بر نتیجهبخش بودن این موضوع تا دو ماه آینده صادر کرد.
اسفند ۱۴۰۰ این فرایند به نتیجه رسید و در نشستی که مدیریت شهری، آستان قدس رضوی، ارتش و قرارگاه ثامن، در سازمان قضایی نیروهای مسلح تشکیل دادند توافق حاصل شد و اصلاح نقشههای طرحهای این اراضی مورد توافق قرار گرفت و سرانجام دیروز با حضور شهردار مشهد در شورای عالی معماری شهرسازی، انتقال پادگان ارتش در مشهد را تصویب و این جابهجایی نهایی شد.
شهرام تدین یکی از ساکنان محله بهشتی است که از کودکی در این محله بزرگ شده است و بیش از ۳۰ سال است در این محله سکونت دارد. او که این روزها نایب رئیس شورای اجتماعی محله بهشتی است میگوید: شهریور۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی قانون فروش و انتقال پادگانهای نیروهای مسلح به خارج از شهر را تصویب و ابلاغ کرد، اما اجرای این قانون در موضوع انتقال پادگان ارتش از مشهد تاکنون اجرا نشده است و به یکی از مطالبات مردم بهویژه ساکنان محلات اطراف این پادگان تبدیل شده است.
تدین ادامه میدهد: این جابهجایی بارها با مشکل روبهرو شد، شاید مبحث امنیتی بوده باشد یا به قول شهردار مشهد عرق به این مکان، اما هر چه بود اکنون مردم مشهد از این موضوع خوشحال هستند. زیرا بعد از اجرای این پروژه بزرگ دیگر قرار نیست برای طیکردن مسیر، خیابان امام خمینی (ره) را به سمت خیابان شهید بهشتی و بولوار شهید نامجو دور بزنند و ترافیک ایجاد شود. همچنین ایجاد فضای سبز برای مردم مسرتبخش است.
نایب رئیس شورای اجتماعی محله بهشتی با اشاره به این موضوع که در یک سال اخیر شوراهای اجتماعی محلات منطقه ۸ در کنار شهرداری منطقه ۸ پیگیر موضوع بودند و بارها جلساتی با شهردار منطقه و مدیران ارتش داشتند میگوید: اگر بگوییم مسئولان کفش آهنی پوشیدند تا به نتیجه برسند بیراه نگفتهایم. در تمام این مدت شهردار منطقه ۸ با روی باز پذیرای ما بود و این قول را به ما میداد که مدیریت شهری تمام تلاش خود را در این زمینه انجام میدهد.
اگر سری به خیابان نامجو زده باشید و کوچههای نامجوی زوج را تا انتها بروید به دیواری بزرگ میرسید که سرتاسر محله را گرفته است. دیواری که در کنار آن جوی آبی قرار دارد و مأمنی برای موشها شده است. زهره مشمول که بیش از ۲۰ سال است در این محله زندگی میکند؛ با شنیدن این خبر ابتدا تصور میکند چیزی شبیه دوربین مخفی است، اما زمانیکه کارت شناسایی ما را میبیند، با ابراز خوشحالی از این موضوع میگوید: امیدوارم طرح اینبار اجرا شود و در حد وعدهوعید برایمان نماند.
او با اشاره دست جدولهای شکسته و باغچههای کوچک خشکیده را نشانمان میدهد و میگوید؛ شهر در اینجا راکد مانده است. بهدلیل امنیت ارتش و امروز و فرداشدنِ اجرای این طرح، سالهاست که ما بینصیب از برخی رفاهیات شهری شدهایم. حتی بچههایمان هم نمیتوانند در خیابان با یکدیگر بازی کنند. اگر این مسیر باز شود و دیوار برداشته شود به طور حتم شرایط زندگی برای ما بهتر خواهد شد.
مشمول ضمن قدردانی از مدیران شهری بهدلیل اجرای این پروژه پیشنهاد میکند که در صورت امکان پس از بازگشایی این معبر و برداشتهشدن دیوار ارتش مسیری مجزا برای پمپ بنزین در نظر بگیرند و این بمب خطرزا را از همسایگی ما کمی عقبتر ببرند.
وقتی با محمدجواد ژیان یکی از ساکنان محله بهشتی که بیش از ۵۰ سال است در این محله سکونت دارد همکلام میشویم با ناامیدی میگوید: «جابهجاییای که از آن صحبت میکنید، فقط در حد حرف است.» سر درددلش باز میشود و از مشکلاتشان برایمان میگوید. بارها نامه و استشهادنامه نوشتهایم و به همت شهرداری منطقه با نمایندگان ارتش جلسه گذاشتهایم که حداقل مسیر منتهی به خیابان نامجوی ۲ باز شود تا مسیر کوتاه و ترافیک کاهش یابد.
علاوهبرآن چند سال قبل درخواست داشتیم ۴ الی ۵ متر در خیابان ارشادالرضا عقبنشینی کنند تا خیابان تعریض و حتی دوطرفه شود، مسیر خاکی خیابان ارشادالرضا را آسفالت کنند، اما همه این درخواستها بینتیجه ماند. مردمی که در اینجا ساکن هستند این مشکلات را بیشتر درک میکنند و معنی صحبت مرا میفهمند.
وقتی اخبار چاپشده روزنامهها را نشانش میدهیم، آنقدر متعجب میشود که با صدای بلند و هیجانزده چندینبار میپرسید؛ «راست میگویید! این خبر صحت دارد؟» وقتی درباره حرف ما اطمینان پیدا میکند، با لبخندی از رضایت حرفش را اینطور ادامه میدهد: باید در مساجد محله جشن بگیریم و این خبر خوش را به همه بدهیم. شما شک نکنید تک تک مردم ساکن اینجا خوشحال میشوند.
رئیس شورای اجتماعی محله امام خمینی (ره) نیز با ابراز خرسندی از این موضوع میگوید: این اتفاق برای تمام مردم شهر مشهد خوشایند است و منحصر به محلات ما نیست. کاهش بار ترافیکی و کوتاهترشدن مسیر یکی از مزیتهای آن است. ما همیشه از نبود فضای سبز در محل زندگیمان گله داریم که با اجرای این پروژه مشکل برطرف شده و فضای تفریحی و فرهنگی هم خواهیم داشت. سید محسن کاتبی با اشاره به اینکه با رفتن پادگان ارتش موضوع حریم ساخت وساز هم برطرف میشود ادامه میدهد: این اتفاق برای مردم محله انتفاع اقتصادی هم دارد و ساخت و سازها در اینجا رونق خواهد گرفت.
زهرا سرایی، ساکن خیابان امام خمینی (ره) ۷۳ با توضیح این موضوع که ابتدا ارتش در اینجا بوده و بعد بافت مسکونی شکل گرفته است میگوید: جابهجایی پادگان ارتش کار امروز و دیروز نیست، قدمتی بیستساله دارد که الان به ثمر نشسته است.
او که از سال ۱۳۵۴ در این محله ساکن است در باره این موضوع میگوید: خیابان امام خمینی (ره) ۷۳ روبهروی خیابان شهید نامجوی ۲ و ساختمان یاس است. اگر این مسیر باز شود تردد ما هم به سمت بهشتی، کوهسنگی، احمدآباد و دیگر قسمتهای شهر آسانتر میشود.
سرایی درباره عکسالعمل همسایههایشان درباره این موضوع میگوید: جالب است برخی به افزایش قیمت املاکشان میاندیشند و میگویند؛ خدا را شکر اینجا هم رونق گرفت و از کوری باز شد. برخی هم میگویند از شرّ ترافیک راحت شدیم. برخی هم ترس دارند این موضوع در حد خبر باشد. ۲۰ سال انتظار خیلی زمان است به همین دلیل باورکردن این خبرهای جدید را سخت میکند.
پس از شکلگیری اتاق فکر برای جابهجایی پادگان ارتش با مدیریت حسین عبدا... زاده، شهردار منطقه ۸ و تشکیل جلسات مختلف در حوزههای متفاوت مدیریتی، در نهایت این تلاش بیستساله به ثمر رسیده است و پس از سالها مردم این محلات میتوانند از سرانه فضای سبز شهری، فضاهای فرهنگی و ورزشی همجوار با محل سکونتشان استفاده کنند.
شهردار منطقه ۸ ضمن تبریک این موضوع به شهروندان مشهدی بهویژه ساکنان محلات بهشتی و امام خمینی (ره) که طی این سالها رنج بسیاری را تحمل کردهاند، میگوید: ابتدا باید از افرادی که در اجرای این طرح همراه شهرداری بودند قدردانی کنیم، اگر تمام دستگاههای مرتبط پای کار نمیآمدند این موضوع به ثمر نمینشست.
حسین عبدا... زاده با اشاره به این موضوع که پنج محور شرقی و غربی باز میشود و بیشتر معابر ۳۰ متر به بالا هستند و خیابان ثامنالائمه (ع) نیز به معبر ۳۵ متری تبدیل خواهد شد، توضیح میدهد: تلاش ما این بود که بیشتر فضا در اختیار مردم باشد. پادگان دارای دو قسمت جنوبی بزرگراه شهیدسلیمانی به مسـاحت ۲۰۰ هکتار و بخش شمالی این بزرگراه به مساحت ۱۹۰ هکتار است که برای مردم قسمت شمالی پادگان اهمیت دارد.
وی با اشاره به این موضوع که تمام تلاش مدیریت بر این بود که درختان کهنسال قدیمی نیز حفظ شوند، ادامه میدهد: حدود ۵۰ هکتار از بخش شمالی پادگان به فضای سبز تبدیل میشود. همچنین نزدیـک بـه ۱۵ هکتار از این مجموعه به فضاهای ورزشی و فرهنگی مانند زمینهای ورزشی، مـوزه، کتابخانه و... اختصاص مییابد. در این طراحی سعی شده است تا فضاهای خدماتی و فضای سبز در لبههای پادگان ایجاد شـود و شهروندان محلات بهشتی و امام خمینی (ره) بتوانند از این فضاها بهرهمند شوند.
عبدا... زاده به برخی مکانهای تاریخی و هویتی ارتش مانند میدان مشق، میدان صبحگاه، حمام تاریخی و فضای سبز آن اشاره میکند و میگوید: چون در این قسمتها رویدادهای مهم و تاریخی اتفاق افتاده است آنها را همانطور که هست حفظ میکنیم تا به موزه تبدیل شوند تا در اختیار مردم قرار بگیرد.
***
دستورکار اصلی جلسه علنی روز گذشته شورای اسلامی شهر مشهد، بررسی و تصویـب لایحه دوفوریتی برای تفاهم سـهجانبه بین شهرداری، ارتش و آستان قدس بود. در این نشست، علاوهبر بررسی موضوع جابهجایی پادگان ارتش و مسائل پیرامون آن، افرادی که تا به امروز برای این موضوع تلاش کرده بودند هم حضور داشتند. محسن انتظاری هروی، رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در دوره چهارم، محمدرضا حیدری رئیس شورای اسلامی شهر مشهد در دوره پنجم و دکتر حجت فرقانی، قربانعلی شیرازی شهرداران سابق منطقه ۸ از میهمانان حاضر در این جلسه بودند.