نمایشگاه نقاشی خط «حلقه عشاق» به یاد رضا مافی در مشهد پیام وزیر ارشاد به هنرمندان پیشکسوت شاعر پادشاه فصل‌ها، پاییز‌های مشهد را دیده بود درباره جمشید و نادر مشایخی، بازیگر و آهنگ‌ساز ایرانی به بهانه زادروز پدر و پسر هنرمند پرونده «توماج صالحی» مختومه اعلام شد رویکرد اصلی دکه مطبوعات، فروش نشریات و کتاب است انتشار «آتش نهان» آلبوم جدید پرواز همای بازیگران جایگزین سارا و نیکا در سریال پایتخت ۷ معرفی شدند + فیلم و عکس رقابت فیلم سینمایی «احمد» در جشنواره بین‌المللی فیلم مسلمانان کانادا ماجرای تغییر ناگهانی سالن اجرای نمایش «خماری» و حواشی آن چیست؟ بازگشت چهره‌ها به چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر درگذشت «سیداحمد مراتب»؛ نخستین ایرانی که بر بام خانه کعبه اذان گفت + فیلم مشهدی‌ها در کمین صید سیمرغ | نگاهی به مهم‌ترین آثاری که شانس حضور در جشنواره فیلم فجر را دارند برنده جایزه گنکور متهم شد | مسئله اقتباس بدون مجوز و نقض محرمانگی پزشکی جشنواره بین‌المللی شعر فجر فراخوان داد + جزئیات بزرگ تر‌ها چطور شاهنامه را به کودکان یاد بدهند؟ ۱۰۵ فیلم، متقاضی حضور در چهل‌وسومین جشنواره فیلم فجر شدند
سرخط خبرها

فردوسی و شاهنامه از امروز تا فردا

  • کد خبر: ۱۰۸۶۹۲
  • ۲۵ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۱۱:۱۸
فردوسی و شاهنامه از امروز تا فردا
یوسف بینا - شاعر و روزنامه‌نگار

بیست‌وپنجمین روز از دومین ماه سال به‌عنوان «بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی» آراسته شده است. درباره فردوسی و شاهنامه سخن بسیار گفته‌اند و شنیده‌ایم. اینک بر این جمله تأکید می‌کنیم که شاهنامه فردوسی دیروز و امروز و فردای ماست.

فردوسی حدود یازده قرن پیش در این سرزمین به‌دنیا آمد و مهم‌ترین سال‌های عمرش را به سرودن حماسه ملی ایران اختصاص داد. حماسه ملی یعنی آرمان‌های ملی، یعنی همه ویژگی‌های اجتماعی و اخلاقی و فرهنگی، یعنی همه جلوه‌های تمدن، یعنی همه باور‌ها و اندیشه‌ها؛ بنابراین اگر بخواهیم دیروز خود را در آیینه‌ای شفاف و تمام‌قد ببینیم، باید بازگردیم و شاهنامه را بخوانیم.

امروز نیز که هم زبان فارسی و هم در مقیاسی گسترده‌تر تمامی فرهنگ ما از دو سو هدف دشمنی‌های بی‌وقفه بیگانگان و سهل‌انگاری‌های بی‌پایان ناآگاهان قرار گرفته است، چه پایه‌ای استوارتر و چه مایه‌ای سترگ‌تر از شاهنامه فردوسی تا به آن تکیه کنیم و در برابر آسیب‌های بسیار بتوانیم فرهنگ و تمدن خود را همچنان تندرست نگه داریم؟ برای گام‌نهادن در جاده فردا نیز اگر شاهنامه فردوسی فرا راه ما باشد، خطر افتادن در بیراهه‌ها به‌حداقل می‌رسد، زیرا در شاهنامه است که انسان ایرانی را موحد و معتقد و خردمند و دادگر و صلح‌طلب و حکیم و اخلاقی و حماسی و مقاوم می‌شناسیم و ایران را نیز سرزمین توحید و اعتقاد و خرد و داد و صلح و حکمت و اخلاق و حماسه و مقاومت می‌دانیم.

اینجا باید به این نکته توجه کنیم که گاه دو مفهوم «عظمت» و «مظلومیت» با هم درآمیخته می‌شوند. عظمت فردوسی نباید منجر به مظلومیت او شود؛ یعنی از یک‌سو بی‌توجهی و کم‌توجهی به مقام فردوسی و آنچه در شاهنامه خویش آورده است و از سوی دیگر شناخت نادرست آن و خدای‌نکرده روی‌آوردن به خوانش‌های مبتذل از آن دو آسیبی است که در مواجهه ما با حکیم توس و حماسه ملی ایران نباید به آن‌ها دچار شویم.

اگر بنا باشد با بدخوانی‌ها و خوانش‌های سرسری به‌سراغ حماسه ملی ایران برویم، اگرچه شاید از بی‌توجهی به آن بهتر باشد، اما بی‌تردید به آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی دیگری خواهد انجامید. برای حل این مسئله نیز بهتر است به شاهنامه فردوسی به‌عنوان یک «فرهنگ» نگاه کنیم، نه یک «محصول». با چنین نگاهی است که باید شاهنامه فردوسی را در شریان‌های فرهنگ ایران به‌جریان انداخت تا این مجموعه عظیم فرهنگی فقط برای خرج‌کردن روزمره ما مصرف نشود.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->