از آموزش شهروندی نمی‌توان غافل شد

با سطح کنونی زندگی شهروندی از توجه به فرهنگ شهروندی و آموزش‌های مرتبط با آن نمی‌توان غافل شد. مقوله فرهنگ و تغییرات بنیادین همراه آن مقوله‌ای نیست که بتوان در روزگار فعلی آن را نادیده گرفت و باید برای آن تدابیر مناسب و متناسبی اندیشیده شود.
شهروندی، مجموعه گسترده‌ای از هنجار‌ها و رفتار‌های فردی و اجتماعی متناسب جامعه امروزی است که گرچه در رده رفتار‌های فردی قرار داده می‌شود، ولی دارای تأثیرات بس گسترده بر وضعیت اجتماعی است.
مقوله شهروندی زمانی تحقق می‌یابد که افراد جامعه از حقوق مدنی و اجتماعی مناسب برخوردار و به فرصت‌های لازم دسترسی داشته باشند و هریک در برابر حقوق اجتماعی خود مسئولیت اجتماعی متناسب را در حوزه مورد مشارکت در راستای اداره بهتر جامعه شهری بر عهده بگیرند. در این بین رابطه شهروندی شکل می‌گیرد و اداره جامعه به بهترین شکل ممکن انجام می‌شود.
نکته مهم شناخت این حقوق و تکالیف است که به ایجاد رابطه شهروندی منجر می‌شود. به‌طوری‌که هر چه حقوق و تکالیف هم‌سنگ‌تر و در تبیین آن شفافیت بیشتری به کاررفته باشد، جامعه از حالت متعادل‌تر و آرام‌تری برخوردار است و بستر توسعه فراهم‌تر می‌شود.
در این میان نقش آموزش‌های شهروندی را نمی‌توان نادیده گرفت به‌طوری‌که می‌توان آن را بنیان و بستر لازم برای فرهنگ شهروندی نامید.
به‌عبارت دیگر آموزش شهروندی، نظامی قانونمند و منظم برای نهادینه‌سازی و انتقال مفاهیم مرتبط با حقوق و تکالیف به شهروندان بر اساس کرامت انسانی است، در جامعه فعلی ما که ارزش‌های اسلامی از اصول لاینفک زندگی روزمره است حقوق و تکالیف اجتماعی باید افزون بر کرامت انسانی منطبق بر اصول دین اسلام باشد که این مهم باید بستر و زمینه آموزش‌های شهروندی باشد.
آموزش‌های شهروندی مبتنی بر یک سه‌ضلعی شهروند، فضا‌های شهری و مدیران شهری است که برقراری توازن همه‌جانبه در این سه‌ضلعی به دستیابی به الگوی صحیح رفتاری در اصول شهروندی و درنهایت دستیابی به فرهنگ شهروندی منجر می‌شود.
از آنجا که در زندگی شهرنشینی دیدگاه‌ها و ارزش‌های زندگی شهری بر مفاهیم توسعه پایدار سایه افکنده است، مدیران و برنامه‌ریزان شهری در راستای آموزش‌های شهروندی نیازبه دیدگاه‌های جامع و تحقیق محور دارند و به بیانی دیگر هرگونه رهیافت در این حوزه باید متناسب با تحلیل دقیق تغییرات سریع زندگی شهرنشینی باشد تابه تعالی فرهنگ شهروندی منجر شود.
کلام آخر فرهنگ شهروندی درواقع قسمتی از فرهنگ فردی است که در تناسب با مفهوم زندگی شهری و ارتباطی شهروندان شکل‌گرفته است و نباید از این نکته غافل شد که آموزش شهروندی باید در راستای ارتقای این فرهنگ باشد و هرگونه برنامه مدیریتی درزمینهٔ این آموزش‌ها باید با ارزیابی کاملی از بازخورد‌ها و نمود‌های آن در جامعه باشد تا چنانچه به ایجاد تغییراتی متناسب با شرایط نیاز بود این تغییرات در اسرع وقت و با کمترین بازخورد منفی اعمال شود.