فرمند| داستاننویس مشهدی که کتابش در این دوره از جایزه جلال آلاحمد شایسته تقدیر شناخته شد، به این جایزه ادبی انتقاداتی را وارد میداند ازجمله اینکه چرا در بخشهای ادبیات خلاق هیچ اثری برگزیده نشده است و کتابهایی صرفا مورد تقدیر قرار گرفتهاند.
بعدازظهر دیروز آیین پایانی دوازدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد. در این برنامه، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دیده شدن کتاباولیها در کنار آثار متعدد پیشکسوتان را یکی از ویژگیهای این جایزه و باعث اعتمادسازی دانست. سید عباس صالحی همچنین گفت: با نگریستن به دورههای گذشته این جایزه پیشرفت ادبیات ایران را میبینیم. ما در حوزه نویسندگان با ۲ اتفاق خوب روبهروییم: ظهور نویسندگان جوان به عنوان معدن ذخایر آینده ایران و بانوانی که هر سال بیش از پیش به صورت کمی و کیفی سهمی فزاینده در ادبیات ایران داشتهاند. مهمترین بخش این مراسم، معرفی آثار برگزیده و شایان تقدیر در حوزههای مختلف جایزه ادبی جلال بود. نویسنده یکی از این آثار حسین لعلبذری، داستاننویس مشهدی، است که در گفتگو با شهرآرا انتقاداتی را به این جایزه وارد میکند. او گفت: در مراسم اختتامیه برگزیدهای برای ۲ بخش «رمان و داستان بلند» و «مجموعه داستان» اعلام نشد. من دلیلش را نمیدانم و این موضوع را درک نمیکنم. بالأخره تعدادی مجموعه و رمان در سال ۹۷ منتشر شده است و داوران در هر حوزه به چند نامزد رسیدهاند. طبیعی است که از آن میان، یکی بهتر از بقیه باشد. بر چه اساسی میگویید برگزیده نداریم؟ این یعنی سطح کارها خیلی پایین بوده است؟ اگر پایین بوده، پس بضاعت ادبیات داستانی در سال ۹۷ اندک بوده است. اگر هم اینطور نیست، باید کتابهای قویتری معرفی میشد یا اینکه از میان همین نامزدها برگزیدهها انتخاب میشدند.
این نویسنده مشهدی ادامه داد: شاید این اتفاق برآمده از مسائل مالی یا چیز دیگری باشد که نمیدانم چیست. در هر صورت، برای خود من هم سؤال است!
لعلبذری یادآور شد منظورش از این صحبتها این نیست که به برگزیده نشدن خود انتقاد دارد. او تصریح کرد: حرفم این است که بالأخره از بین چند کتابی که نامزد شدهاند، کار یک نفر از بقیه بهتر است و کتاب دیگری هم شایسته تقدیر. حالا میشد یکی دیگر برگزیده شود و من مورد تقدیر قرار بگیرم. نکته دیگری که این فعال ادبی گوشزد کرد غفلت برگزارکنندگان از ظرفیت کارگاه جانبی برای معرفی آثار نامزدهای جایزه بود: با توجه به این همه سابقه جایزه جلال و ویژگیهایی مانند حضور شخص وزیر ارشاد در اختتامیه آن، بهتر بود کتابهای نامزدها دستکم در دسترس افرادی که در حاشیه جایزه در کارگاه ادبی سهروزه شرکت کرده بودند قرار میگرفت. حضور بیش از ۱۰۰ علاقهمند و فعال ادبیات ظرفیت خوبی بود که از آن غفلت شد. دراینباره میشد با ناشران هماهنگ شود و کتابها برای ارائه در دسترس شرکتکنندگان قرار گیرد تا اگر خواستند، کتاب مدنظر خود را تهیه کنند؛ اگرچه هدیه دادن این کتابها نیز کار چندان سختی نبود! فکر نمیکنم صرف جایزه دادن و معرفی یک کتاب در برگزاری خوب جایزه جلال کفایت کند.
در آیین پایانی دوازدهمین دوره جایزه ادبی جلال آلاحمد، هیئت داوران در ۲ بخش ادبیات خلاق، اثری را برگزیده ندانستند و تنها کتابهایی را شایسته تقدیر معرفی کردند. اثر تقدیری حوزه مجموعه داستان «افتاده بودیم در گردنه حیران» (نشر نیماژ) به قلم حسین لعلبذری و تقدیریهای رمان و داستان بلند «دور زدن در خیابان یکطرفه» (نشر ثالث) نوشته محمدرضا مرزوقی و «وضعیت بیعاری» (انتشارات شهرستان ادب) از حامد جلالی بود.
بخش نقد ادبی ۲ برگزیده داشت که عبارت بودند از: «بومیسازی رئالیسم جادویی در ایران» (انتشارات علمی فرهنگی) تألیف محمد حنیف و محسن حنیف و «نظریه و نقد ادبی میانرشتهای» (انتشارات سمت) به قلم حسین پاینده. در این حوزه «درباره مانایی و میرایی» (انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) نوشته احمد شاکری شایان تقدیر شناخته شد.
همچنین در حوزه مستندنگاری و تاریخنگاری، کتاب «نقاشی قهوهخانه» (انتشارات سوره مهر) نوشته محسن کاظمی برگزیده شد و «قطارباز» (نشر چشمه) احسان نوروزی مورد تقدیر قرار گرفت.