مراقب «ریال تمیزکارها*» باشید

محمدجواد ابوعطا - صدای گرم و گیرایی داشت. خوش لفظ بود و لابه لای صحبت هایش شوخی‌های ریز بامزه‌ای می‌کرد. در تمام مدتی که با هم صحبت می‌کردیم، نگران بود که گوشی اصالت نداشته باشد. از من خواست تا عکس کارتن و فاکتور خرید را برایش بفرستم، هرچه می‌گفتم که من خودم کارمندم و گوشی تلفن همراه از اول دست خودم بوده است، گوشش بدهکار نبود و با کلامی بسیار مؤدبانه و شمرده گفت: «فردا سالگرد ازدواجم است، چون گوشی شما تمیز بود و آن را روی سایت دیوار دیدم و از طرفی دستم تنگ است و نمی‌توانم گوشی نو بخرم، تصمیم گرفتم که همین را برای همسرم بخرم و نمی‌خواهم فردا مشکلات قانونی برایم درست شود، اصلا فرصت اینجور دردسر‌ها را ندارم.» عکس‌ها را برایش فرستادم و خاطرش از اصالت کالا راحت شد. بعد اعلام کرد که سرش خیلی شلوغ است و نمی‌تواند شخصا برای دریافت گوشی بیاید و بعد از اینکه شماره کارتم را گرفت، مبلغ یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برایم واریز کرد. یک ساعت بعد هم پیکی آمد در منزل و گوشی را تحویل گرفت. اما فردای آن روز فهمیدم که دودستی خودم را در چه مخمصه‌ای انداخته ام.
با شکایت شهروندی در پلیس فتای خراسان رضوی مبنی بر کلاهبرداری، به دستور سرهنگ جواد جهانشیری، رئیس پلیس فتای خراسان رضوی پرونده‌ای تخصصی در این باره تشکیل شد و گروهی از کارشناسان پلیس فتا پیگیری خود درباره این پرونده را آغاز کردند.
بررسی اظهارات شاکی نشان داد که این فرد برای فروش یک دستگاه گوشی تلفن همراه اقدام به بارگذاری تصاویر آن بر روی سایت دیوار کرده است. در این میان چندین نفر با او تماس می‌گیرند و در نهایت فردی با واریز مبلغ اعلام شده از سوی فروشنده با پیک این گوشی را تحویل می‌گیرد. اما فردای همان روز که حقوق ماهانه این فرد واریز می‌شود، او متوجه مسدود شدن حساب بانکی اش می‌شود. پیگیری‌های بعدی نیز نشان داد که مسدود شدن این حساب به دستور مقام قضایی از استان قم صورت گرفته و علت آن نیز واریز وجوه با منشأ سرقتی به حسابش بوده است.
کارشناسان پلیس فتا نیز در راستای رسیدگی به این پرونده که از خریدار گوشی تلفن همراه شکایت شده بود، متوجه شدند که وجوه واریزی به حساب این فروشنده از حساب فردی در استان قم بوده است. این شهروند قمی با دریافت پیامی در فضای مجازی مبنی بر خرید ۲۰ گیگ اینترنت به قیمت ۵۰۰۰ تومان، به لینک آلوده‌ای که شیادان مجازی آن را طراحی کرده بودند هدایت شده و با وارد کردن اطلاعات حقیقی کارتش در صفحه جعلی بانکی (فیشینگ) در تور این شیادان گرفتار شده است.

پاک کردن ردپا در فضای مجازی
رئیس پلیس فتای خراسان رضوی که دستور سریع رسیدگی به این پرونده را صادر کرده بود، درباره اقدامات شیادان فضای مجازی که در کمین شهروندان نشسته اند، توضیح داد که این افراد پس از دست یافتن به اطلاعات کارت بانکی کاربران، این اطلاعات را به افرادی که در بین خودشان به «ریال تمیز کار» معروف هستند واگذار کرده و این افراد نیز اقدام به خرید کالا به روش‌های مختلف می‌کنند و بدون اینکه چهره واقعی خود را به فروشندگان نشان بدهند، وجوه پرداختی را از حساب قربانیان برای این فروشندگان واریز می‌کنند و با این اقدام، دردسر‌های قانونی برای فروشندگان ایجاد می‌کنند.
سرهنگ جواد جهانشیری درباره اینکه برای فروشندگان در این ماجرا چه اتفاقی می‌افتد، بیان کرد: در صورتی که فرد بتواند ثابت کند نقشی در این فیشینگ نداشته است، باید وجوه دریافتی را مسترد کند و برای شناسایی کلاهبردار واقعی شکایت مجزایی انجام دهد. او در پاسخ به اینکه چه راهکاری برای گرفتار نشدن در تله این شیادان وجود دارد، تصریح کرد: اول اینکه حتما به صورت حضوری اقدام به فروش کالا کنند و تصویر کارت ملی خریدار را با مشخصاتش بررسی کنند. نکته دیگر اینکه مراقب دام کلاهبردارانی که اقدام به معاوضه کالا می‌کنند باشند، چون این افراد اجناس سرقتی را با سایر کالا‌ها تعویض می‌کنند. همچنین از انجام معاملات پرخطر همچون خرید و فروش طلا و ارز در فضای مجازی خودداری کنند. به گفته سرهنگ جهانشیری در صورتی که افراد متوجه شدند گرفتار حربه کلاهبرداران شده اند، حتما پیش از هر اقدامی به پلیس فتا مراجعه و راهنمایی‌های لازم را دریافت کنند. اما در نهایت یک نکته اساسی می‌ماند که هر فردی باید پلیس خود باشد و با هوشیاری لازم از گرفتار شدن در دام چند لایه شیادان که معمولا با وسوسه آغاز می‌شود، پرهیز کند و به دنبال مال بادآورده نباشد.

* این افراد با خرید اطلاعات حساب شهروندان از فیشینگ بازان، با شگرد‌های مختلفی اقدام به خالی کردن حساب بدون گذاشتن ردپا از خود می‌کنند.