اکنون در رقابتی جدی قرار داریم؛ از طرفی رقابت تمدن اسلامی با تمدن غرب است و از سوی دیگر، رقابت در درون جهان اسلام است و کشورهای مختلف در تلاشاند تا بتوانند رهبری و آینده تمدن جهان اسلام را بهدست بگیرند و آن را مدیریت کنند.
ما نباید از این رقابت عقب بمانیم، اما گاهی در برخی از این حوزهها گرفتار کاستیها میشویم. بهعنوان مثال، امارات بهتازگی با برپایی یک نمایشگاه فرهنگی بینالمللی تلاش کرد هویتسازی کند؛ در وهله اول برای کشور امارات و در سوی دیگر برای گفتمان خاص خودش از اسلام؛ اسلامی که اهل همکاری با غرب و رژیم صهیونیستی و آمریکاست و در واقع اسلام آمریکایی را در بعد بینالمللی فرهنگسازی میکند. همچنین کشور قطر را میبینیم که قرار است جامجهانی را بهعنوان رویداد مهم جهانی برگزار کند.
جالب است کشور قطر با وجود آنکه بهاندازه برخی استانهای ما هم نیست، برای خودش افقی تعریف کرده است که به قطب علمی جهان عرب تبدیل شود.
اینها درحالی است که مشهد بهتنهایی ظرفیتهایش در حوزه علمی و دانشگاهی بیشتر از کل کشور قطر است. یا شاهدیم که امارات در تلاش است جایگاه خاص مشهد در گردشگری سلامت را با بردن پزشکان ما به کشور خودش و پرداخت حقوقهای هنگفت و تدابیر دیگر بگیرد.
بهعبارتی، با این اقدام از ظرفیتهای مشهد استفاده و برای خودش هویتسازی میکند؛ بنابراین احساس میشود که متأسفانه افق مشخصی برای قطبسازی مشهد بهعنوان شهری جهانی وجود ندارد.
مشهد و خراسان بهتنهایی میتوانند همه کارکردها و ظرفیتهایی را که برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس ازجمله قطر، امارات و بحرین دنبال میکنند، در کنار هم فعال کند. مشهد میتواند قطب همکاریهای علمی یا رسانهای باشد.
اکنون در مشهد سه روزنامه و تعداد زیادی نشریه و هنرمند وجود دارد. در نتیجه مشهد میتواند قطب همکاریهای فرهنگی باشد؛ شهری که میلیونها زائر با هویت، فرهنگ، زبان و گویشهای مختلف، داوطلبانه با عشق و علاقه به آن سفر میکنند و مدتی در آن حضور دارند و زندگی میکنند.
این ویژگی باعث میشود بتوانیم مشهد را بهعنوان قطب فعالیتهای فرهنگی و هنری در نظر بگیریم؛ مشهدی که در دل جمهوری اسلامی و گفتمان انقلاب اسلامی جریانساز است، حتما میتواند در منطقه و جهان اسلام هم جریانساز باشد.
برای مشهد بهعنوان شهری ملی باید یک برنامهریزی ملی وجود داشته باشد، یک پروژه ملی به شهر اختصاص پیدا کند و یک شهر ویژه دیده شود. بهعنوان مثال، در سطح ملی باید چشماندازی بیستساله برای آن تعریف و سپس پیگیری شود. درنتیجه اگر این اتفاق بیفتد، نهتنها مشکلات امروز مشهد در ابعاد مختلف حل خواهد شد، بلکه به حل مسائل مختلف کشور و جهان اسلام نیز کمک خواهد کرد.