امروز در تقویم ملی کشورمان روز ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی است. اینکه در منطقهای زندگی میکنیم که بیشتر سکونتها به صورت مجتمعی و آپارتماننشینی است از دو جهت حائز اهمیت است. اول اینکه بیشتر پیشرفتهای صورت گرفته در دهههای اخیر به آمادگی در برابر زلزله و بهویژه حیطه مهندسی عمران مربوط است، چراکه استانداردهایی برای ساخت واحدهای مسکونی درنظر گرفته شده است تا مقاومت سازهها را در برابر نیروهای امواج زمین لرزه افزایش دهد، از استانداردهای جدید میتوان به تقویت مصالح ساخت و طراحی بناها به شیوهای که از انعطافپذیری لازم برای جذب ارتعاشها برخوردار و در برابر نیروهای وارده تخریب نشوند، اشاره کرد. در این راه شهرداری منطقه ۱۲ وظیفه خطیری دارد، چراکه باید با کنترل و نظارت دقیق بر نحوه ساخت واحدهای مسکونی و غیرمسکونی از ایمنی و مقاومت سازهها در برابر زلزله اطمینان حاصل کرد.
یکی دیگر از مؤلفههای آمادگی، آموزش شهروندان در برابر زلزله است. زلزله خبر نمیکند، امواج زلزلهای ثبتشده میتواند به ما اطلاع دهد که ارتعاشهای بسیار قویتری در راه است، اما این اطالاعات فقط چند دقیقه پیش از زلزله میتواند به ما اخطار دهد، پس «به جای ترس در برابر زلزله باید از همین الان آماده باشیم و برای مقابله با آن برنامهریزی کنیم» این شعاری است که در دوام ثامن (داوطلبان واکنش اضطراری محلات) بهجد پیگیری شده و در دورههای آموزشی به داوطلبان آموزش داده میشود.
برخی نکات اولیه که در هنگام وقوع زلزله باید بدان توجه کرد، از این قرار است: زلزله چند ثانیه بیشتر طول نمیکشد، باید در این فرصت کم هوشیارانه عمل کرده و به جاهای امن پناه ببریم و تا پایان زلزله همان جا بمانیم، جاهای امنی مثل کنار ستونها، زیر میزهای محکم، زیر چارچوب درها یا کنار دیوارهای داخلی.
اگر در هنگام زلزله در خانه هستید از پنجره، کمدهای بلند بدون مهار و همچنین از اشیایی که ممکن است بر سر شما سقوط کنند فاصله بگیرید، باید در زیر میز ناهارخوری، میز تحریر یا تختخواب پناه بگیرید، چنانچه اشیا نام برده براثر زلزله حرکت کردند پایههای آنها را با دستانتان محکم بگیرید، باید در کنار کنج دیوارها محکم پناه بگیرید و درحالی که سر خود را با بازوان خود گرفتهاید، حرکت کنید، از پله یا آسانسور برای فرار استفاده نکنید، اگر در جایی که حضور دارید محل امن وجود ندارد و شما در کریدور هستید، به کنار دیوار رفته و درحالی که نشستهاید، سرخود را بر روی زانوهایتان خم نموده و ضمن اینکه با کف دستهایتان پشت سرخود را گرفتهاید، با بازوانتان از سر خود محافظت کنید.
اگر در هنگام زلزله در مدرسه و کلاس درس حضور دارید، بهدلیل اینکه دانشآموزان یکجا نمیتوانند از در کلاس خارج شوند، بهترین و مطمئنترین مکان، زیر میز کلاسهای درس است، از پنجره، درها و اشیایی که ممکن است روی سر شما سقوط کنند فاصله بگیرید، اگر در راه پلهها هستید به سمت بالا و پایین نروید، بنشینید و سر و گردن خود را توسط دستهایتان بپوشانید، اگر در حیاط مدرسه هستید از ساختمان، دیوار، سازههای بلند فولادی یا چوبی فاصله بگیرید، اگر در کتابخانه، کارگاه یا آزمایشگاه هستید برای خروج عجله نکنید، از قفسهها دور شده و به پناهگاه بروید.
انجام تمام این امور مستلزم آرامش و خونسردی است، ترس و هیاهو از سرعت عمل و صحت کارهای شما میکاهد، پس آرام باشید و نکات ایمنی را رعایت کنید.