مروری بر زندگی «بزرگ علوی» در برنامه رادیویی چراغداران

به گزارش شهرآرانیوز؛ در برنامه "چراغداران" که شرح کوتاهی از زندگی مفاخر ادبی و فرهنگی کشورمان است، بهروز رضوی روایتگر بخش‌هایی از زندگی بزرگ علوی می‌شود.

«سید مجتبی آقابزرگ علوی» نویسنده و فعال اجتماعی در ۱۳ بهمن سال ۱۲۸۲ در تهران در خانواده‌ای سطح بالا و روشن‌فکر متولد شد. او در جوانی برای تحصیل به آلمان رفت و رشته علوم تربیتی و روانشناسی را دنبال کرد. او از دانشگاه «مونیخ» آلمان فارغ‌التحصیل شد و نوشتن داستان را به‌طورجدی از همان دوران آغاز کرد. او با انتشار آثارش فضای داستان‌های فارسی را متحول کرد و در کنار افرادی همچون «صادق هدایت» و «صادق چوبک» به‌عنوان پدران داستان‌نویسی نوین ایرانی قرار گرفت.

بزرگ علوی همواره در سراسر زندگی‌اش با نوشتن آثاری وضعیت اجتماعی و سیاسی جامعه را به تصویر می‌کشید و از جمله نویسندگانی بود که بار‌ها برای شرکت در جریانات سیاسی به زندان افتاد. او پس از بازگشتش از آلمان، مدتی در تهران و شیراز به تدریس مشغول شد و روزنامه‌نگاری را دنبال کرد. او در آن روزگار با «صادق هدایت» آشنا شد و با «فرزاد مسعود» و «مجتبی مینوی» گروه ربعه را تشکیل دادند. آن‌ها در این دوران داستان‌های فارسی را با سبک جدید و متفاوتی از گذشته می‌نوشتند که بر ادبیات فارسی معاصر بسیار تأثیرگذار گذاشتند.

بزرگ علوی در اردیبهشت سال ۱۳۱۶ به دلیل توجه و پیروی از کمونیسم محاکمه شد و حدود هفت سال را در زندان سپری کرد. او در کنار سایر روشن‌فکران و افراد متمول جامعه از حقوق افراد ضعیف و زحمتکش جامعه دفاع می‌کرد و روحیه مبارزه‌طلبی‌اش را در داستان‌هایش منتقل می‌کرد. او به همراه ۵۲ نفر دیگر در این دوران به زندان افتاد که به تأثیر از آن «علوی» کتاب «پنجاه‌وسه نفر» و «ورق‌پاره‌های زندان» را منتشر کرد.

این نویسنده از نخستین تحصیل‌کرده‌های خارج از ایران آن زمان بود و بر زبان آلمانی تسلط داشت. او علاوه بر نوشتن آثار تأثیرگذار، چند اثر بین‌المللی را نیز به فارسی ترجمه کرد. او «دوشیزه‌ی اورلئان» نوشته «شیلر» و «کسب‌وکار خانم وارن» نوشته «جرج برنارد شاو» را به فارسی ترجمه کرد و خوانندگان آن زمان را با ادبیات آلمان آشنا کرد.

«بزرگ علوی» پس از رهایی از زندان بار دیگر به اروپا سفر کرد و تا انقلاب اسلامی در آن‌جا سکونت داشت. او در این دوران علاوه بر نوشتن داستان در دانشگاه «هومبولدت» آلمان مشغول به تدریس شد. او در دهه پنجاه به ایران بازگشت و پس از مدتی بار دیگر به آلمان رفت و در ۲۸ بهمن سال ۱۳۷۵ به علت سکته قلبی در «برلین» درگذشت.

بزرگ علوی سرآغاز جریانی جدید در داستان‌نویسی ادبیات فارسی معاصر بود و شخصیت برجسته و آثار ماندگارش پس از چند دهه همچنان قابل مطالعه و بررسی است. از کتاب‌های برگزیده بزرگ علوی می‌توان به چشم‌هایش، چمدان، میرز، سالاری‌ها، پنجاه و سه نفر، ورق پاره‌های زندان و موریانه اشاره کرد.

برنامه «چراغداران» به تهیه کنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی امروز شنبه ۱۲ آذر ساعت ۱۲:۱۵ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.

منبع: تسنیم