بزرگان روابط بین الملل در جهان امروز تأکید زیادی بر یافتن اشتراکات میان دو واحد سیاسی متفاوت (کشور) دارند. در واقع اشتراکات و تأکید بر آنها میتواند به کشورها کمک کند تا خصومتها را کنار بگذارند و با تأکید بر نقاط مشترک میان خود زمینه را برای توسعه روابط در بخشهای مختلف فراهم کنند.
در میان کشورهای جهان کمتر کشورهایی را میتوان پیدا کرد که مثل ایران و افغانستان در عین حال که دو واحد مستقل سیاسی هستند، اما اشتراکات بسیاری داشتهباشند که هرکدامشان به تنهایی میتواند عاملی برای نزدیکی بیشتر این دو کشور باشد. زبان فارسی، تاریخ مشترک و دین مشترک، تنها بخشی از دهها اشتراک مهم بین ایران و افغانستان است.
«شب یلدا» یا شب چله و نوروز دو مناسبت مهمی است که در کل کره زمین میان سه کشور ایران، افغانستان و تاجیکستان مشترک است و ریشه این آیینها آن قدر محکم است که حالا همه کشورهای جهان آوازه بلندترین شب سال و نوروز را شنیده اند. تا آنجا که همین چند روز قبل در هفدهمین نشست کمیته بین دولتها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس شب یلدا ثبت یونسکو شد. وقتی به آداب و رسوم مردم افغانستان در شب یلدا نگاه میکنیم، متوجه میشویم که افغانستانیها هم مانند هم زبانان ایرانی خود شب یلدا هندوانه و انار میخورند، کوچک ترها خانه بزرگ ترها میروند، شاهنامه و حافظ میخوانند و شب نشینی میکنند.
در میان مردم افغانستان نقل است که اگر کسی در شب یلدا هندوانه بخور د، از گرمی تابستان در امان میماند و تشنه نمیشود. ریشههای فرهنگی مثل زبان، نوروز و یلدا همان چیزی است که میتوانند مرزهای سیاسی را میان دو کشور کم رنگ کنند. توجه به این اشتراکات دوستیهای ما را پررنگتر از گذشته خواهد کرد و باعث خواهد شد که روزگار بهتر بگذرد.
*مصرعی از شعر محمدکاظم کاظمی