تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ کم و زیادشدن بیماری در روزهای مختلف سال، تفاوت چشمگیری ندارد. همه شهرهای ایران به عنوان مناطق گرمسیری، سرزمینهای بومی گزش پشه سالک هستند و ریشه کنی این بیماری غیرممکن است. فقط میتوان با رعایت اصول کلی، میزان ابتلا را کمتر کرد. نیمه اول امسال ۶۳۰مورد ابتلا به سالک در مراکز زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد گزارش شده و وقتی راهی برای حذف بیماری وجود ندارد، تنهاراه باقی مانده، مصرف دارو پس از گزش است که آن هم محدود شده است به داروی گلوکانتیم که در مراکز بهداشت رایگان تزریق میشود.
محدودیت داروهای این بیماری و عوارضش سبب شده است برخی به یافتن داروهای جایگزین فکر کنند، اما چندان ساده نیست. هیچ کدام از کشورهای دنیا روش دیگری جز مصرف همان دارو ندارند. با این حال، چند سالی است که جوانی مشهدی به دنبال ثبت فرمول داروی گیاهی خود راه افتاده است و پس از طی آزمایشهای گوناگون، آن را به ثبت رسانده، اما نیتش در مرحله تولید انبوه متوقف شده است.
مجید ذوقی، متولد سال۱۳۶۲، کارشناس ارشد مدیریت و کارمند یکی از بخشهای شهرداری است. مسیری را که او در هشت سال گذشته طی کرده است، نباید با تولید و تهیه دارو، آن هم از نوع گیاهی اش، ارتباطی پیدا میکرد، اما خانواده علاقهمند به گیاهان و نسخههای اختصاصی پدرش باعث شد به سوی ثبت و تولید انبوه آنها قدمهایی بردارد که هرکدام ماهها طول کشید و سخت بود.
درباره اصرارش به ثبت و تولید داروی گیاهی درمان سالک میگوید: «۹۰ درصد کشورهای دنیا درگیر این بیماری هستند و از هفتاد سال پیش که داروی گلوکانتیم ثبت شد، درمان همان بود و تغییری نکرد. هزینه میلیاردی برای واردات آن پرداخت میشود، درحالی که درنهایت ضایعه زخم را برطرف میکند، اما محل فرورفتگی را درمان نمیکند. داروی موجود به علت تزریقی بودن درد و عوارض زیادی به بیمار تحمیل میکند. زیرا باید به داخل محل گزش و زخم تزریق شود.
زمانی تعداد تزریقها به داخل زخم ۱۰ بار بود، اما اکنون به چهل مرتبه هم میرسد و به خصوص کودکان تحمل دردش را ندارند و بیشترشان پس از چند جلسه، درمان را رها میکنند و به همان جای زخم راضی میشوند. برخی بیش از چند محل گزش دارند. از طرف دیگر، تزریق برای بیماران خاص هم محدودیت دارد.»
به گفته او، مناطق بسیاری در شهر مشهد مانند منطقه ۹، توس و طرقبه وشاندیز کانون وجود انگل لیشمانیا است و به آسانی به دیگران منتقل میشود.
ذوقی در ادامه توضیحاتش درباره دارو که با نام «اثر پودر بلوط جنگلی برای درمان زخم سالک» در کمیته اخلاق دانشگاه آزاد مشهد بررسی و تصویب شده و پس از دریافت کد اخلاق در پژوهش، تأییدیه بین المللی IRCT (کارآزمایی بالینی) را هم دریافت کرده است، میگوید: «داروی ما به جای تزریق، پماد موضعی است و اثر زخم را از بین میبرد و پوست دوباره شبیه روز اول خواهدشد.
در هفت سال گذشته نقص هایش را برطرف کردم و ماندگاری اش را افزایش دادم تا سرانجام در سال ۱۳۹۷ تأییدیه ثبت اختراع گرفتم. در این مدت بیست بیمار را درمان کردم که برخی تا بیست زخم داشتند. یعنی اگر قرار بود تحت درمان با داروی گلوکانتیم قرار بگیرند، تحمل آن تعداد تزریق را نداشتند یا حتما دچار عوارض قلبی و کلیوی میشدند. بیست بیمار با بیش از صد زخم را در مدت چند روز استفاده از پماد درمان کردم. مشابه چنین دارویی اصلا در دنیا وجود ندارد.»
وی درمان حیوانات خانگی و پایین بودن هزینه تمام شده درمان را از مزیتهای دیگر این دارو بیان میکند. حالا همه چیز برای تولید انبوه آماده است، اما هزینه لازم موجود نیست. ذوقی یادآور میشود: «من یک کارمند ساده هستم، با حقوق مشخص. تا همین جا هم با وام هزینههای مراحل مختلف را پرداخت کردم، اما دیگر امکانی برای راه اندازی خط تولید انبوه ندارم وای کاش مسئولان در این باره کمکی کنند. فقط قیمت یکی از دستگاهها بیش از یک میلیارد تومان است و این از توان من خارج است.»
در جلسات مختلف با نمایندگانی از کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان دیدار کرده و از آنها سفارش چندهزار دز دارو هم گرفته است، اما تا کارخانه راه اندازی نشود، ارائه سفارش ممکن نیست. مخترع داروی سالک تأکید میکند: «پیشنهاد دادند مواد را به صورت فله به کشور دیگری بفرستیم که آنها تولید کنند و با قیمت زیاد دوباره به خودمان بفروشند، اما من راضی به این کار نشدم. هنوز تلاش میکنم تا حامی مالی یا کمکهای دولتی پیدا کنم.»