شبِ قدر و سفر چهارم عشق

«وما ادراک ما لیله القدر» انگار خداوند علی اعلا، با این پرسش می‌خواهد ما را به تأمل در شکوهی بس عظیم بخواند. حضرت کریم که ما را با رمضان تکریم فرموده و با روزه به ضیافت بزرگ خوانده است. اینجا می‌خواهد ما را به فهمی نو برساند از زمانی که می‌تواند زمین را هم نو کند و ما زمینیان را به درکی تازه از رابطه با آسمان برساند. رابطه‌ای که، چون فهم کنیم، به نسبتی خواهیم رسید که زندگی ما را متناسب سازی خواهد کرد. آن هم با محوریت شب قدر. همان که خود چنین به عظمت و بزرگی آن تصریح می‌فرماید: «لیلة القدر خیر من الف شهر؛ شب قدر از هزار ماه بهتر است.»

این هزار ماه هم عدد کثرت است. چنین می‌توان دریافت که شب قدر از هزاران ماه برتر است. این شب نماد روشن حسنه شدن رابطه زمین و آسمان است. «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَةُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ؛ در آن [شب]فرشتگان با روح به فرمان پروردگارشان براى هر کارى [که مقرر شده است]فرود آیند.» نشان همین رابطه خویشاوندی است که تقدیر شده است تا تدبیر اهل معرفت را در هندسه عبودیت قرار دهد.

قدر را باید مؤمنانه و تمام ساحتی دریافت تا صاحب قدر و منزلت شد. وزن هرکس به دریافت معرفت او ست از این زمان مقدس. آنچه حتما باید بدان توجه داشت، این است که قدر را در فراتر از هزار ماه بدانیم و در حصر زمانی محدود قرار ندهیم. خدا می‌خواهد به قدر، غنی سازی کند انسان را. انسان غنی شده هم به استغنایی می‌رسد که او را فراتر از دنیا می‌کند.

مولا علی (ع) شهید قدر، انسان را به این شهود می‌رساند که «اَتَزعَمُ اَنَّکَ جِرمٌ صَغِیرٌ وَفِیکَ انطَوَی العَالَمُ الاَکبَرُ وَ اَنتَ الکِتَابُ المُبِینُ الَّذِی بِاَحرُفِهِ یُظَهُر المُضمَرُ دَوَائُکَ فِیکَ وَ لاَتَعلَمُ وَ دَائُکَ مِنکَ وَ لاَ تَشعُرُ؛» گمان می‌کنی که جرم کوچکی هستی، حال آنکه درون تو عالم بزرگی است؛ کتاب مبینی هستی که با حروف آن پنهان‌ها آشکار می‌شود! داروی تو در خودت است و نمی‌دانی و ناآگاهی و درد تو از خود تو است و نمی‌اندیشی» نتیجه این هوشیارباش مولا می‌تواند این باشد که از قدر راهی به خویش بگشاییم و باز با خودِ به خودآگاهی رسیده مان دوباره به قدر وارد شویم. به همان سلوکی که در «اسفار اربعه» آموخته ایم. هر سفر بهره‌ای دارد، اما اهل معرفت سفر از پی سفر می‌کنند تا به سفر چهارم بار یابند.

به «سفر من الخلق الی الخلق فی الخلق بالحق؛ سفر از خلق به سوی خلق با حق» این گونه است که انسان به شأن عظمای خویش می‌رسد. به جایگاه خلیفه ا. باری، شب قدر، شب نوشتن این خط سیر است. گاه رسیدن به عظمت وجودی اشرف مخلوقات است. دم را غنیمت شماریم که هر لحظه باید قیمتی افزون یافت. قدر برتر روزی مردمانی چنین است. ما را هم در شمار این مردمان جایگاهی محترم باد. آمین!