به گزارش شهرآرانیوز؛ مسعود نجفی امروز، ۲۲ خرداد ماه، در نشست خبری به مناسبت هفته جهاد کشاورزی اظهار کرد: در وزارت جهاد کشاورزی معاونتی وجود دارد که به صورت سازمان مستقل در تشکیلات اداری تحت عنوان سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وجود دارد که این سازمان بازوی علمی جهاد کشاورزی است. این سازمان ۲۱ موسسه و مرکز علمی، ۳۴ مرکز استانی و ۳۱۴ ایستگاه تحقیقات کشاورزی در اقصی نقاط کشور دارد. بزرگترین این مراکز، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی است.
وی افزود: ۴۴ سال از انقلاب اسلامی میگذرد و اتفافات خوبی رقم در حوزه تولید غذا رقم خورده است. در سال ۱۳۵۷ میزان تولید غذا در کشور ۲۵ میلیون تن بوده که امروز به ۱۲۵ میلیون تن افزایش یافته است. غذا نیاز اولیه جوامع بشری است، اما امروز غذا اهمیت دو چندان پیدا کرده است. بر اثر تحریمهای اعمال شده در کشور و بحثهای سیاسی امروز در کنار غذا واژه امنیت نیز شکل گرفته است. واژه امنیت غذایی در سال قبل نیز اهمیت یافت، زیرا سال گذشته بحث غذای دنیا پیرامون جنگ اکراین و روسیه اهیمت دو چندان یافت به این دلیل که این دو کشور ذخایر تولید غله در دنیا هستند. در کشور ما به در این سالها کمترین آسیب به امنیت غذایی وارد شده است، زیرا در طول ۴۴ سال بعد پیروزی انقلاب اسلامی دانشمندان حوزه کشاورزی از هیچ تلاشی برای رسیدن به خود کفایی دریغ نکردهاند. امروز در تولید بذر به عنوان هسته اولیه ایجاد امنیت غذایی ۹۵ درصد خود کفایی در کشور داریم.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی بیان کرد: صنعت بذر در دنیا همپای صنعت دارو، نفت و... شانه به شانه حرکت میکنند برای مثال در زمینه دارو مشکلاتی در کشور ایجاد شد، اما در زمینه بذر اتفاقی رخ نداد.
نجفی با اشاره به شعار هفته جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۲ با عنوان «جهاد کشاورزی، امنیت غذایی و گشایش در سفره مردم» تصریح کرد: واژه امنیت غذایی از چند عنصر تشکیل شده است که اولین عنصر امنیت غذایی فراهمی غذا یعنی تولید، تجارت غذا و ذخیره سازی و نگهداری است. این سه بخش وظیفه وزارت جهاد کشاورزی است. نقش مرکز تحقیقات در کنار جهاد کشاورزی ارائه آخرین دستاوردها و نفوذ دانش به عرصه است. در بخش دانش بنیان کردن حوزه کشاورزی نسبت به سایر بخشها عقب هستیم. ادر ابتدای سال گذشته از مجموع ۸۰۰۰ هزار شرکت کشاورزی تنها ۴.۳ درصد مربوط به بخش کشاورزی بوده که با تاکیدات مقام معظم رهبری در سال ۱۴۰۱، سهم شرکتهای دانش بنیان حوزه کشاورزی در کشور به ۶.۹ درصد رسیده است.
وی ادامه داد: برای تولید غذا باید به سمت دانش بنیان کردن حوزه کشاورزی برویم، زیرا با محدودیت منبع پایه یعنی آب و خاک مواجه هستیم. اگر به دنبال رشد تولید و مهار تورم هستیم باید به دنبال ارتقای بهره وری در بخش کشاورزی باشیم. خراسان رضوی یک میلیون هکتار اراضی زیر کشت کشاورزی دارد و بنابراین باید ارتقای بهره وری در حوزه کشاورزی رخ دهد.
نجفی با اشاره به اینکه یکی از اقدامات در کشور برای افزایش بهره وری اصلاح ارقام در بخش کشاورزی است، تصریح کرد: برای معرفی یک رقم حداقل ۸ و حداکثر ۱۲ سال زمان نیاز است همچنین در فرایند اصلاح نژادی فرایندهای به زراعی نیاز است. با وجود اینکه کشاورزان پیشرویی در استان و کشور داریم که بهره وری تولید بالایی دارند، اما تلاش میشود فاصله در نظامهای بهره برداری حوزه کشاورزی کمتر شود و این موضوع میسر نمیشود مگر با دانش بنیان شدن حوزه کشاورزی.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی تصریح کرد: دومین مولفه امنیت غذایی دسترسی به غذا است. این دسترسی شامل دسترسی فیزیکی و دسترسی اقتصادی است. سومین مولفه امنیت غذایی مصرف و سلامت غذا است بنابراین باید کیفیت و الگوی مصرف مورد توجه قرار گیرد. همچنین چهارمین مولفه امنیت غذایی پایداری و ثبات در هر سه حوزه قبلی است و این ثبات و پایداری مستلزم حمایت پشتیبانی علمی است.
نجفی درباره اقدامات این سازمان در سال ۱۴۰۱ گفت: اقداماتی زیادی طی سال گذشت در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی در زمینه تولید خوراک دام کامل تخمیری، کشاورزی کم نهاده در راستای استفاده بهینه از آب، اجرای طرح کلان زعفران، آموزش بهره برداران، پروژههای تحقیقاتی، توسعه کشت نشا زمستانی چغندر قند، رو نمایی از ارقام خودبارور و جدید گیلاس، معرفی رقم پسته کویر، اجرای طرح الگوی روستای و. انجام شده است. طرحهای کلان عمدتا بر روی یک محصول است. در این زمینه یکی از طرحها مکانیزه کردن زعفران در هنگام کاشت، داشت و برداشت بوده است. همچنین طی سال گذشته ۵ رقم گیلاس و رقم پسته کویر مطابق با شرایط اقلیم استان به کشور معرفی شد.
رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی درباره حمایت از شرکتهای دانش بنیان بیان کرد: در مجموع ۱۵۰ شرکت فناور و دانش بنیان در حوزه کشاورزی در استان فعال است و از این تعداد ۲۰ مورد دانش بنیان قطعی است. این ۲۰ شرکت ۶ مورد در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی مستقر هستند. در سال گذشته برای اولین بار دهکده فناوری و نوآوری در استان افتتاح و سپس ۶ دهکده فناوری و نوآوری دیگر نیز در کشور افتتاح شد. بزرگترین دهکده فناوری و نوآوری در کشور مربوط به استان ما است که ۵۸ شرکت فناور در آن مستقر هستد.
نجفی درباره اقدامات این سازمان برای کاهش ضایعات بخش کشاورزی در خراسان رضوی بیان کرد: یکی از مشکلاتی که در حوزه کشاورزی داریم این است که تمرکز ما در بحث تولید است و سایر چرخ دندههای ارزش افزوده بخش کشاورزی متوازن با تولید رشد نکرده است. این باعث شده پس از برداشت مشکلاتی داشته باشیم. یکی از طرحهایی که در سال قبل در وزارتخانه تصویب شده ساماندهی محصولات کشاورزی است. باید این ضایعات را به حداقل ممکن رسانده و از این ضایعات استفاده بهینه کنیم و در حوزه دام خوراک و طیور باید از ضایعات کشاورزی بهره ببریم. ضایعات مصحولات کشاورزی در زمینهای بزرگ مالکها بسیار پایین است.
وی با اشاره به اینکه مشکل دیگر در بخش کشاورزی تعدد نظامهای بهره برداری است که نیازهای متفاوت فناورانه دارند، عنوان کرد: تنها ۱.۵ درصد اراضی کشاورزی خراسان رضوی بالای ۲۰ هکتار و یک درصد اراضی ۲۰۰ هکتار است که بزرگترین دلیل این مساله قانون ارث است. دراین میان سند دار شدن اراضی کشاورزی اهمیت دارد اکنون این موضوع در حال انجام بوده و حدود این زمینها حدنگاری میشود. با توجه به اینکه زمینهای کشاورزی روز به روز کوچک میشود و کاربری آن در حال تغییر است باید برای این موضوع چارهای اندیشیده شود. در گذشته به دنبال یکپارچه سازی در کشور بودیم، اما از سال گذشته به دنبال یکجا کاشتی به صورت تعاون هستیم. کشاورزیهای بزرگ دنیا بر اساس تعاونی است که یک محصول یک جا کاشته شده و یک جا برداشت میشود. این مساله موجب کاهش هزینههای تمام شده محصول خواهد شد.
وی درباره برنامه مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی درباره حمایت از نخبگان بیان کرد: در قالب دهکده فناوری و نوآوری پذیرای ایدههای نخبگان هستیم. دو جلسه برای دانشجویان دانشگاه فردوسی و دانشگاه آزاد برگزار شد. به زودی در مشهد اولین مرکز نوآوری و فناوریهای نوین کشاورزی افتتاح میشود و ۲۰ شرکت در آنجا فعالیت خواهند کرد. اقدام دیگر مرکز تحقیقات خراسان رضوی در قالب اجرای دورههای پسا دکترا است و فارغ التحصیلان دکتری در قالب پروژه یکساله با مرکز همکاری کرده و حقوق دریافت میکند.
گفتنی است در حاشیه نشست خبری از برخی از شرکتهای دانش بنیان، مرکز تولید خوراک تخمیری دام، مراکز تولید نهال دانش بنیان و مزارع گندم و جو بذری بازدید شد.