در مذمت لج‌بازی
لج‌بازی چیست و آثار آن چه است و در اخلاق اسلامی چه وضعی دارد؟
امامان معصوم (ع) برای ما آموزه‌های بسیاری دارند. با مراجعه به احادیث نقل‌شده از ایشان، می‌توانیم به زندگی خود سامان دهیم و مطابق آموزه‌های آن حضرات، سعادت دنیوی و اخروی را به خودمان هدیه کنیم. مراجعه به این متون و سخنان گهربار، روز و ماه خاصی نمی‌شناسد، اما در بعضی ایام، رجوع به ائمه (ع) و مرور صحبت‌ها و سیره زندگی ایشان، اهمیت بیشتری می‌یابد. یکی از این ایام، روز‌های پربرکت میلاد بزرگان است که می‌توانیم درکنار ادعیه و اعمال و زیارت ایشان بر آگاهی و شناخت خویش نیز بیفزاییم. امروز میلاد باسعادت امام‌هادی (ع)، فرزند امام‌جواد (ع)، است. به همین مناسبت به شرح حدیثی از ایشان پرداخته‌ایم.
امام‌هادی (ع) در نفی لج‌بازی فرموده‌اند: «اللجاجه مَسْلَبَه لِلسَّلاَمَه وَ مُؤَدِّیَه إِلَى اَلنَّدَامَه؛ لجاجت، سلامتی را زایل و از انسان سلب می‌کند و سرانجام، انسان را پشیمان و دچار ندامت می‌کند». (نزهه‌الناظر وتنبیه‌الخاطرالحلوانی در قرن پنجم هجری، ص ۱۴۰).
لج‌بازی چیست و آثار آن چه است و در اخلاق اسلامی چه وضعی دارد؟ پافشاری و اصرار بی‌دلیل فرد بر روی افکار و تصمیم‌هایش، لج‌بازی نام دارد. فرد لج‌باز از موضع خود کنار نمی‌کشد و خواستار اجرا شدن تصمیم‌هایش است و دلیلی هم برای این مقاومت ندارد. فقط می‌گوید: دلم می‌خواهد و من مخالف هستم یا من موافق هستم.
لج‌بازی با مصمم بودن فرق دارد؛ چون انسان مصمم با فکر و قدرت، می‌خواهد به هدف مثبتی برسد و با شناخت و اندیشه و آرمان و اراده کار می‌کند. پایداری و استواری در راه حق و برای رسیدن به هدفی منطقی و مقدس، لج‌بازی نیست. لج‌بازی نوعی واکنش و رفتار نامطلوب و تصمیم بر خطا و اجرای باطل و یک صفت رذیله اخلاقی و بیماری است.
انسان برای جلب توجه و از روی خصومت و عقده حقارت و عناد و تلافی کار دیگران و نداشتن عزت نفس و کمبود اعتمادبه‌نفس و صرفا براساس هوای نفس و نداشتن بینش و اراده درست، لج‌بازی می‌کند. در اخلاق اسلامی، لج‌بازی زشت و ناپسند است و همواره نکوهش شده است. لج‌بازی خطر‌ها و زیان‌های فراوانی دارد. در احادیث اهل‌بیت (ع) پیامد‌های منفی لج‌بازی بیان شده است.
امام دهم (ع) در حدیثی که پیش‌تر به آن اشاره کردیم، پیامد‌های لج‌بازی را بیان فرموده‌اند؛ لج‌بازی سلامت روان و تندرستی انسان را به خطر می‌اندازد. لج‌بازی بیش از آنکه بر دیگران اثر منفی بگذارد، خود لج‌باز را گرفتار می‌کند و بر جان و بدن و روح او اثر تخریبی و منفی می‌گذارد. لج‌بازی، واکنش و رفتاری خطرناک برای سلامت لج‌باز است.
پایان لج‌بازی هم ندامت است؛ چون در لج‌بازی و یک‌دندگی و ستیزه‌جویی و سرسختی کردن و پافشاری و اصرار بر کار نادرست، هیچ سودی نیست و لج‌بازی هیچ منفعتی ندارد. ناچار در پسا لج‌بازی همواره پشیمانی پدیدار می‌شود. لج‌بازی سن خاصی ندارد و از کودکی تا سالمندی در آدمیان جریان دارد. انسان باید دلایل لج‌بازی را بیابد و با خودسازی و تهذیب و تزکیه نفس و کنترل گفتار و رفتار خویش، ریشه‌های این عارضه را در خود بخشکاند تا آسایش و آرامش یابد. مردم، افراد لج‌باز را دوست ندارند و لج‌باز در نزد عموم مردم منفور است. انسان با پای‌بندی به رفتار و گفتار منطقی و دوری از خودخواهی و خودرأیی و با پذیرش انتقاد‌های سالم دیگران، از لج‌بازی نجات می‌یابد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
