لاغر شدن و از دست دادن وزن در دوران جوانی برای خیلیها اتفاق خوبی محسوب میشود، اما در دوره میان سالی ازدست دادن وزن و لاغر شدن به هیچ وجه موضوع خوبی نیست. این اتفاق با افزایش بیشتر سن خطرناکتر هم میشود؛ بنابراین سالمندی دوره حساس تری میشود و سالمند باید مدام زیرنظر پزشک و کارشناس تغذیه مراقب سلامت خود باشد.
کاهش وزن در دوره سالمندی دلایل زیادی میتواند داشته باشد، چراکه با آغاز فرایند سالمندی برخی اتفاقها به طور طبیعی در بدن شکل میگیرد که نتیجه آن کاهش وزن بیشتر سالمند و از دست دادن ماهیچهها و عضلات است، نظیر کاهش ترشح برخی از هورمونها که میزان آن در مردان و زنان نرخ متفاوتی دارد. همچنین کاهش سرعت سوخت و ساز بدن که سبب میشود فرد مسن کمتر از گذشته غذا مصرف کند. در ضمن، میزان ترشح هورمونی که به حس سیری منجر میشود نیز در سنین بالا افزایش پیدا میکند و این خود دلیلی برای کاهش اشتهاست.
افزون بر این، در سالمندی به طور معمول حس بویایی و چشایی فرد ضعیفتر میشود و فرد تصور میکند غذاها دیگر مانند قبل خوش طعم و خوش بو نیستند، از این رو رغبت برای خوردن غذاهایی که حتی از قبل هم مورد علاقه سالمند بوده است، کم و کمتر میشود. داشتن دندانهایی مناسب و خوب برای جویدن و هضم خوب، یک شرط است، ازاین رو وقتی دندانها خراب باشند یا فرد سالمند بی دندان باشد، طبیعی است که محدودیتی در غذا خوردن ایجاد شود و فرد میلش به غذا کمتر شود؛ بنابراین رسیدگی به وضعیت سلامت دندانها در سالمندان یک ضرورت است.
همچنین بروز بیماریهایی مانند انواع سرطانها یا سکته هم میتواند مشکل و محدودیتی در بلعیدن غذا ایجاد کند. سالمند باید برای پیشگیری از اتفاقاتی نظیر خفگی یا التهاب ششها رژیم غذایی ویژهای بگیرد تا خطر کمتری سلامتی اش را تهدید کند. کم تحرکی و بی تحرکی هم که این روزها سلامتی همه را تهدید میکند در سالمندی شدت بیشتری میگیرد و سبب میشود تا فرد کمتر گرسنه شود و تمایل کمتری به صرف غذا داشته باشد. درحالی که تحرک بدنی و ورزشهای سبک روزانه میتواند از جهات مختلف سلامتی فرد سالمند را تضمین کند و حتی از بروز بیماریهای قلبی و عروقی یا سکته در این سنین بکاهد.
یکی دیگر از مشکلاتی که نه تنها در سالمندان دیده میشود، جوانان هم درگیر آن هستند، کمبود روی است. منابع غنی روی شامل گوشت و سبزیجات میشود که بیشتر افراد سالمند به دلیل نداشتن دندان از خوردن آن خودداری میکنند. مشکلات روحی و روانی نظیر افسردگی و تنهایی را هم باید به دیگر مشکلات سالمندان برای کاهش تمایل به غذا اضافه کرد. به سالمندان و خانوادههای آنها توصیه میکنیم تا جایی که امکان دارد فرد سالمند را در جمع خودشان مشارکت بدهند. همچنین توصیه میکنیم به جای مصرف وعدههای غذایی سنگین، از وعدههای غذایی کمتر و سبکتر و بیشتری استفاده کنند. از مصرف غذاها و نوشیدنیهایی هم که سرشار از شکر و چربی هستند باید به شدت پرهیز شود. اگر بیماری خاصی مانند فشارخون و دیابت هم دارند، بهتر است که حتما از یک متخصص تغذیه برای این منظور کمک بگیرند.