ترجمه قدیمی‌ترین مقتل امام علی (ع) پس از ۳۰ سال بازنشر شد پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت روز قلم رشد فروش سینما با پایان تجاوز اسرائیل به خاک ایران + جدول فروش نوید محمدزاده حساب اینستاگرامی خود را حذف کرد + عکس رویدادی برای ظهور استعدادها | گزارشی از اولین پیچینگ انجمن سینمای جوانان ایران در مشهد +فیلم اثر متفاوت محمود آزادنیا نقاش مشهدی برای ایران + عکس فراخوان جشنواره تئاتر اقتباس منتشر شد اجرای سوگوارانه حامد همایون در «خیمۀ هنر» سرنوشت فصل دوم سریال «وحشی» در هاله‌ای از ابهام حضور سلبریتی‌ها در هیئت‌های عزاداری محرم + عکس کتاب «میشل عزیز» منتشر شد سریال «زنجیره» در راه نمایش خانگی تاریخ اکران فیلم «زن و بچه» سعید روستایی تغییر کرد فیلم‌های سینمایی تلویزیون در روز‌های عزای سالار شهیدان (ع) (۱۲، ۱۳، ۱۴ و ۱۵ تیر ۱۴۰۴) + زمان پخش تولید ۷ مستند جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در مرکز نهضت جواد قارایی: «اینترنشنال» زبان کثیف رژیم اسرائیل است از پایین‌خیابان تا محرم | مستند‌هایی برای زنده‌نگه‌داشتن حافظه شهری مشهد محسن چاوشی، علاج، دغدغه وطن و ادعایی که بی‌پاسخ نماند
سرخط خبرها

شهریار؛ حافظه تاریخی غزل فارسی

  • کد خبر: ۱۸۴۷۱۰
  • ۲۷ شهريور ۱۴۰۲ - ۰۹:۱۵
شهریار؛ حافظه تاریخی غزل فارسی
شهریار نه‌ تنها یکی از چهره‌های شعر معاصر، بلکه تاریخ ادبیات فارسی است؛ استادی که بیشترین شعر‌ها از وی در افواه عمومی و حافظه ادبی مردم وجود دارد.
علی داودی
نویسنده علی داودی

شهریار نه‌ تنها یکی از چهره‌های شعر معاصر، بلکه تاریخ ادبیات فارسی است؛ استادی که بیشترین شعر‌ها از وی در افواه عمومی و حافظه ادبی مردم وجود دارد. اما هنگام صحبت منتقدانه درباره ویژگی‌های شعر، شهریار متهم به سهل‌انگاری و شلختگی زبانی است؛ برای این منظور معمولا ابیاتی کلیشه‌ای را مثال می‌زنند که:

«سحر پری دمیده به پیراهن کشم» یا «دل تماشا کن چه رنگین سینما دارد حسین»، برای شاهد مثال نیازی به جست‌وجوی فراوان در آثار وی نیست. هر کجای دیوان او را باز کنیم، از این نمونه‌ها دارد؛ چندان‌که می‌توان این دو‌گانگیِ زبان در بافت غزل را ویژگی سبکی شهریار به حساب آورد. اما چرا چنین است؟

شاعری به عظمت شهریار که در همان غزل‌ها و کنار بیت‌های مذکور ابیات ماندگار و عمیقی سروده، چرا چنین غث‌و‌سمینی دارد؟ آیا وی متوجه امر دوگانه نشده یا اینکه توان اصلاح شعر‌ها و رفع این ضعف را نداشته که احتمالی غیر‌منطقی است. یا اینکه شهریار را باید همین‌طوری پذیرفت با ایرادات وارده! چند نکته در‌همین‌خصوص؛ اولا این دوگانگی بر چه اساسی شکل گرفته است و تعریف می‌شود؟ چطور ما دسته‌ای از کلمات و تعابیر را از دسته دیگر جدا می‌کنیم؟ معیار زبان و واژه‌گزینی و اصلا حد‌و‌مرز کلمات چیست؟ آیا صرف قدیم‌وجدید‌بودن است و آیا کلماتی نظیر دوش و خمار و باده و سمن و مغیلان و شمع و بحر، بار شاعرانه دارند و کلماتی مثل کوچه و پیراهن و پلنگ مناسب گزاره‌های خبری هستند؟

واقعیت اینکه بافت زبانی حاصل تعامل و تأمل در گنجینه زبانی است که هویت و حافظه جمعی یک قوم و شامل همه شئون تمدنی است. از می‌و ساقی و اندر تا محبت و کلاه و اتومبیل و سینما!

دوم اینکه شاعر صادق، خالق است نه کارگر مکانیکی هنر تزئینی؛ بنابراین با هر چه از ساحت زبان بلد است و می‌داند و تجربه کرده و می‌فهمد که از قدیم و جدید یاریگر وی است. شهریار در الگوبرداری به همان میزان که با حافظ انس دارد، با میرزاده عشقی هم مأنوس است، با نیما هم رفاقت دارد، شعر ترجمه هم می‌خواند؛ اما حافظ و سعدی و نیمای شهریار آمیخته با حجاب زمان‌اند و شاعر صادق نمی‌تواند و نباید ایشان را بدون حجاب که اساسا وجود خود شاعر است، ببیند. چرا‌که هر مفهومی بعد از همجوشی با وجود شاعر ظهور می‌کند؛ لذا رنگ‌و‌بوی شاعر را دارد و شهریارانه است.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->